Thil hlui lai chhuak leh zir mi (archaeologist)-te chuan puk chhunga lem ziah hmuh chhuah tawh zinga upa ber nia an ngaih an hmu chhuak thar a. Indonesia puk chhunga an lem hmuh hi vawk chi khat (wild pig) a ni a, kum 45,500 kal tawha mi a nih an ring.
Rawng sen duka ziah a ni a, Sulawesi warty pig (vawk), a tak tiat vel a ni a. Sulawesi thliarkar phaikuam kilkhawr taka Leang Tedongnge puka an hmuh a ni.
Hei hian helai bawrah hian kum tam tak kal tawhah khan mihring an lo khawsa tawh tih a lantir.
Science Advances chanchinbua thil hmuh thar chungchang ziaktu pakhat zawk, Maxime Aubert chuan, “Heng hmuna lo chengte hi an changkang hle tawh a, keimahni ang bawkin an lem ziah duh ziah nachang leh a hmanua pawh tha tak an nei a ni,” a ti.
Thil upat lam chhutna lama mi thiam bik, Aubert chuan milem chunga calcite awm atangin, Uranium-series isotope hmanga a upat zawng a chhutnaah kum 45,500 vel a nih a ring.
Heti a nih chuan puk chhunga milem ziah hmuh chhuah tawha upa ber a ni tihna a ni a, “Hei ai pawhin a la upa thei,” a ti bawk.
Milem hi a dung cm 136 leh a vang cm 54 a ni a, vawk chi khat lem niin ki ang deuh a neih chuan a pa puitling lem a ni tih a entir.
Vawk hnungzangah hian mihring kuta nemna pahnih a awm tel bawk.
He lem hi khawvela milem upa ber a ni thei a; mahse, mihring kutchhuak hrim hrimah zingah chuan upa ber a ni lo va. South Africa-ah hashtag ang deuh thil lem ziah, kum 73,000 vela upa tawh hmuh chhuah tawh a lo ni.