Thil hlui lai chhuaktu, archaeologist-te chuan kum 4,300 vel zet hawn lohva awm tawh lung thlan, sarcophagus chhunga ruang, rangkachaka chulh chhuah vek an hai chhuah thu an sawi.
Tawih theih lova siam ruang, mummy an hai chhuah hi Hekashepes-a nia sawi niin Egypt rama lal chhungkaw mi ni si lo hetianga tawih thei lova siam zingah chuan a upa ber pawl nia ngaih a ni.
Cairo chhim lamm Saqqara-a thlan dang pathum an hai chhuahna hmunah he thlen hi an hai chhuak a, metre 15 (50ft) vela thukah a ni a. Thlan lo awm zinga pakhat chu ‘thuruk vawngtu’ (secret keeper) thlan nia ngaih a ni.
Hmanlai hmun hluia mummy an hai chhuah zinga lian ber chu mipa pakhat, Khnumdjedef-a thlan a ni a, ani hi puithiam, inspector leh lalte hnena thurawn petu thin a ni.
A dang pakhat hi Meri-a tia an koh thlan a ni a, ani hi lal in vela an mi pawimawh tak, ‘secret keeper’ tia an sawi thlan a ni a, a bik taka sakhaw thila vui leh thlahna pawh dawng phak a ni.
Judge leh lehkha ziaktu, Fetek-a pawh thlan dangah an phum nia ngaih a ni a, a bul vela a thil an hai chhuah pawh heng lai vela milim hai chhuah tawh zingah chuan a lian ber a ni bawk.
Thlanah hian thil dang tam tak, hlum bel pawh telin hai chhuah a ni bawk.
Archaeologist Zahi Hawass chuan an thil laih chhuahte hi kum BC zabi 25 leh 22-na inkar vela mi an ni hlawm tih a sawi a, ani hi Egypt-a antiquities minister thin a ni nghe nghe.
“He thil hai chhuah hi a pawimawh hle a, lalte leh an chhehvela khawsa thinte inzawmna tihlanna a ni,” tiin an laihnaa inhnamhnawih ve archaeologist dang, Ali Abu Deshish chuan a sawi bawk.
Saqqara hi kum 3,000 chuang zet mi phumna hmun atana an lo hman tawh niin Unesco World Heritage Site a ni a. Egyptian hman lai khawpui, Memphis-a awm niin pyramid pawh thahnem tak a awm a, an zingah hian Step Pyramid pawh a tel a, hemi bul lawkah hian tuna mummy an hai chhuah pawh hi a awm a ni.
Ningania thlan an hai chhuah hma ni chiahah hian Egypt chhim lama Luxor khawpuiah Roman hun laia mihring chenna khawpui pawh hai chhuah a lo ni tawh a, he khawpui hi kum AD zabi pahnihna leh pathumna lai vela mi nia hriat a ni.
Archaeologist-te chuan mihring chenna in te, tower te leh ‘metal workshop’ tia an sawi mai, hlum bel, hmanrua leh Roman pawisa thir awmn te an hai chhuak.
Egypt ramah hian tun hnai kum eng emaw ti chhungin tourism industry tihlen lehzual nan hman lai thil leh hmun hlu tak tak hai chhuah a tam thar hle.
Sorkar chuan Grand Egyptian Museum an tih chu hun eng emaw chen a tihkhawtlai hnuah kuminah hawn a tum a, hei hian kum 2028-ah chuan khualzin maktaduai 30 vel a hip khawm theih an beisei.
Hetih lai hian mi tam tak chuan Egyptian sorkar hian khualzin hip a tumna lamah thil zir mite aiin chanchinbu leh a chhehvela invawrh lar lam a ngai pawimawh zawk chu tha an tih loh thu an sawi.