February thla liam ta kha kum 1901 hnua February-a India a lum ber tum a ni a, nipui thawh tur chu a lum hle rin a ni.
Thla liam taa ni tina a lum lai ber chawhrual chu 29.5°C a ni a, India-in mumal taka khaw lum leh vawh dan a chhinchhiah china February-a a lum ber kum a ni.
India Meteorological Department (IMD) chuan March leh May inkarah hian khaw lum tak a awm theih thu an sawi lawk bawk.
Khaw lum hun chhung rei hian wheat thar chhuahah nghawng nasa tak a neih bakah power mamawhna a tisang zual hle thin.
Thawhlehnia IMD-in thuchhuah an siamah, “March leh May inkarah hian India hmarchhak, khawchhak leh laili hmun tam zawk bakah hmarthlang hmun thenkhatah khaw lum dan thin pangngai baka lum a thlen a rinawm hle,” an ti.
IMD hian a hma lawkin kum khat chhunga khaw lum hun hmasa chu khawthlang lamah a awm dawn tih an sawi lawk hman zauh a; mahse, boruak a inthlak leh avangin he sawi lawk hi an sut leh.
Nipui laia khaw lum leh lum uchuak tak hi India-ah thil thar a ni lem lo va, a bikin May leh June-ah a ni zual bik a. Hetih lai hian nikum ang bawkin kuminah hian nipui vanglai hun ang maia khaw lum hi intan hmain March thla tawp lamah a nih tan leh mai hmel hle a ni.
Mi thiamte chuan India hian nipui na tak, khaw lum uchuak leh a hun chhung rei zawk an tawng chho mek zel niin an sawi.
Nikumah khan khaw lumin a nghawng avangin India hian ram danga wheat thawn chhuah a khap a, tual chhunga a man pawh a san phah hle bawk.
February thla khan sorkar laipui chuan kumina khaw lumin thlai seng a nghawng vel vil tur committee a lo din tawh a. Sorkar hotu lian pakhat chuan tun dinhmunah chuan ‘thlai dinhmun hi a la tha’ tiin Reuters a hrilh thung.
India hi khawvela wheat thar tam ber pahnihna a ni.
A nih dan pangngai bakah khaw lum hian nikum khan state tam takah power mamawhna a tisang hle bawk.
Kuminah pawh hian tun hnai chawlhkar eng emaw zat chhungin electric mamawh san ber lai record hnaih thuak a ni der tawh niin Bloomberg chuan a tar lang.
Mi thiam tam tak chuan khaw lum hi mi retheita tan harsatna lian tak thlentu a ni thin tih an sawi a. Hengho hi pawn nisaa hna thawh ngai leh intihdaihna tur hmanraw nei tha ve lo an ni hlawm.
“Khaw lum hian hriselna pawh a nghawng hle zel a. Zana a lum viau chuan taksain chawlh a mamawh ang chawlh theih a ni lo va, damlohna a titamin inenkawlna man thlengin sum a tihek,” tiin environmental scientist Dr Chandni Singh chuan nikum khan a sawi tawh.
India-ah hian kum 2000-04 inkar aiin 2017-21 inkara khaw lum kaihhnawiha thi hi 55% zetin an tam zawk niin medical journal, The Lancet-in nikuma zirchianna a tihchhuahah a tar lang a ni.