Mizo tawng hmasawn nan

  • Mahmuaka Chhakchhuak

Mizo tawnga ziak Bible chi hrang hrang hi engzatnge awm ka hre chiah lo nain ka theih ang anga ka han dapin chi hrang paruk chu ka hmu thei hram a. Hengte hi Mizo tawnga ziak Bible chi hrang hrang ka hmuh theihte chu a ni a; –

PATHIAN LEHKHABU THIANGHLIM; 1965 Edition
PATHIAN LEHKHABU THIANGHLIM; C. L. 1994 – 1995 Edition.
PATHIAN LEHKHABU THIANGHLIM; O.V. Reference, 2005.
PATHIAN LEHKHABU THIANGHLIM; 2005 C.L. Re – edited.
KAN LALPA LEH CHHANDAMTU ISUA KRISTA THUTHLUNG THAR; By Bible International.
PARALLEL BIBLE (NKJV – MIZO); By Bible for the World

Hengte hi an in ang lo vek a, danglamna tam tak hmuh tur a awm a, a then hi a fiah bikin a then hi a fiah lo deuh a awm bawk a ni. Kan hriat theuh angin Mizo Bible hi Sap tawng atanga lehlin a ni a, nimahsela, NIV ang maiin kan Mizo Bible hian a duh dan dan angin a ziak mai nia hriatna tur hi hmun engemawzatah hmuh tur a awm. A then laiah a fiah viau laiin a then a letling sual bawk a, a then lah a thu (a kawh) danglam daih turin a letling bawk a, mihring hming leh thil hmingte lah hi a nih ang anga lehlin mai tur a nih laiin hmun danga hman rem miah lo tur angin mak tak takin a letling bawk a.

Tunhma lamah kha chuan Mizo tawng dik tehna ber atan Bible hi hman thin niin ka hria a, nimahsela tunah meuh chuan Mizo tawng chungchangah pawh hian dik ber pawh hriat theih loh turin an hman dan a in ang lo thluah mai a, a khawi ber hi nge dika dik lo hi ka hre thiam ta chiah lo. Grammar lah a mumal hlei thei tak tak bawk si lo a, (ka ziak ngeiah pawh hian grammar dik lo in lo hmuh tawh ngei ka ring tho bawk a…..). Mizo tawng hi a lo har hrim hrim bawk a ni.

Hetiang hian han en ta hlawm ila:

Atir – A tir
Amaherawhchu – Amaherawh chu
Chutichuan – Chuti chuan
Ngaiteh – Ngai teh
Dan zirtirtu – Danzirtirtu
Che a – Chia
Fingi – Pathian fin zia – Finna
Thilmak – Thil ropui
Mi te ber – Mi te deuh
Lungkham – Engto – Ngaihtuah buai
Ziaawm – Zia awm
Lo vang – Lovang
Achinah chuan – Atang chuan
Van ram – Van lalram
Tupawh – Tu pawh
Engtinnge – Engtin nge
Dawhtheih – Dawh theih
Thlaemat – Thla em at
Thlitih – Thil tih
Engzatnge – Engzat nge
Pumkhat – Pum khat
Engatinge – Engati nge
Mitilreh – Mi tilreh
Engnge – Enge – Eng nge
Thusawi – Thu sawi
Tunge – Tu nge
Inring – In ring
Engemaw – Eng emaw
Chumi lai chuan – Chumilai chuan
Jentail – Gentail
Buatsaih sakate – Buatsaihsakate
Lungni ta lo – Lungni lo ta
Engtizia nge – Eng tizia nge
Tehkhinthu – Tehkhin thu
Engahnge – Engah nge
Chumi ni – Chu mi ni
Mi tu emaw – Mi tuemaw
Thupek – Thu pek
Phurrit – Phur rit
Tuman – Tu man – Tuma’n
Silfai – Sil fai
Mitthi – Mithi
Cheimawi – Chei mawi, adt

Hengte hi a tlangpui chauh nisela, heng lo pawh hi a dang ala tam a ni. Matthaia 11;19 thu ami hi 1963 Edition chuan ‘Fingi’ a tih laiin 1994 – 95 Edition chuan ‘Pathian fin zia’ a ti a, a dangte chuan ‘Finna’ an ti mai bawk a, a eng hi nge dik ta ber ang? English lamah chuan ‘Wisdom’ tih a ni mai bawk si a. Hetiang hian hriatthiam loh tam tak ka nei a, Mizo tawng dik leh dik lo tehna ber atana Bible kan hman dawn phei chuan ngaihtuahna a tibuai ta riau mai. Tuna kan Bible hman mekah ngei pawh hian Mizo tawnga ziak ni reng chunga Mizo tawng bawka sawifiah nawn ngai hi hmun engemawzatah a awm a, hengte hi chu a letlingtute tihsualah kan puh tawh mai zawk dawn nge ni le?

Bible lam chu duhtawk rih ta ila. Mizo tawng hi thangtharte hian a bik taka kan zir thar leh hi ngaia hriatna lian tak a awm a, Social media lama kan hman dik lo nasa takte hi tihboa a awm theihna tura theihtawpa hmalak pawh hi thil tul tak a ni. Mizo tawng hi kan tih hauhsak deuh deuh pawh a tul a, hnam dang tawngte pawh kan Mizo tawnga sengluh thiam a tha viau zel ang. UNESCO lamin Mizo tawng hi tawng ral mai hlauhawm (Endangered languages)-a a lo puan takah phei chuan nasa lehzuala kan tih hmasawn hi thil tul leh pawimawh tak a ni. Hetianga ral mai hlauhawma a puanna chhan hi han chhui zui ila; tawng vawnhim kawnga kan taihmak tawk loh vangte, kan tawng ngeia ziak theih reng hnam dang tawng, a bik taka Sap tawnga ziak kan uar vangte leh kan naupangte ngei pawh Mizo tawng kan zirtir tam tawk loh vang nia hriat a ni. Hemi kawng pathum lek pawh hi inhmuhchhuahna atan hmang ila, tan la thar ila chuan Mizo tawng hi ral mai hlauhawm dinhmunah a ding hauhin a rinawm loh.

Mizo tawng hi tawng mawi tak a niin a chhe lamah emaw a tha lamah pawh tawngkam bungraw hman bik kan neih tawhte zingah hian vawiin hun thleng pawha hman uar deuh deuh atana tha tak tak a tam; ‘Dam leh tlang khatah, thih leh ruam khatah’ han tihte hian Mizo hnam phuarkhawmtu Tlawmngaihna a nih dante leh tumah thliar bik awm loha Tlawmngaihnaa hnam inlungrual kan nih dante fiah takin a sawi. ‘Sem sem dam dam, ei bil thi thi’ han tihte pawh hi Tlawmngaihna huangchhunga khuh luh theih tho a ni. Heng bakah hian Lampui changkhatah mi an be chhe ngai lo tihte, Mai leng an um ngai lo tihte, Ruai kil nikhuain naupangin aia upate chaw an bar khalh ngai lo tihte Ar mei tan ang thapin aw tihte, Kut insuih tlat ang aw tihte, Ral leh sahrang hmaa zam ngai lo tihte, Ka tum nge ruh sa ruh tihte, Tuikang nghahna hmuna mipa kal an awm chuan an chawi hmasak tir thin a, Pumah hmeichhia an kal chuan an hmanrua an chher hmasak thin tihte pawh hi tunhmaa Mizo nunzia pholanna a nih mai bakah Tlawmngaihnain hnam a lo phuar ngheh zia sawi lanna tha tak an ni thei bawk ang.

Mizo tawng hi mawi tak tak a tam a, kalhmang nei bik taka tawngkam hman pawh hi engemawzat a awm bawk. Heng; A biling a baling tihte, a ruk a ral tihte, a bul a bal tihte, a sur a sa tihte, a ngial a ngan tihte, a zawng a za tihte, a mik a mak tihte, a thim a var tihte, a khual a tual tihte, a kip a kawi tihte, a kul a tai tihte, a pawng a pui tihte, a kum a khuain tihte, a rim a ra tihte, a leh a lingin tihte, a zan a zanin tihte, a zawng a zain tihte zawng zawng pawh hi thil danga hman rem ve hauh lo, a bik taka hmanna awm vek an ni. Hetiang a nih avang hian Mizo tawng hi khawvel tawng tam tak zingah hian a sitawm hauh loh a, hnam dang zingah pawh kan uar deuh deuh a tha ngei ang. Kan hnam tawng a ni satliah lo a, hnama min phuarkhawmtu hmanraw pawimawh tak a nih avang hian Mizo tawng hi kan hman uar deuh deuh a pawimawh a, khawi hmunah pawh nisela Mizo tawng hi hnam dang tawng aia kan hman uar zel pawh hi thil tul tak a ni. Chu chu Mizo tawng hmasawnna atana thil pawimawh tak a ni a, vawiin atanga nang leh kei hian kan zawm loh erawh chuan kan Mizo tawng hi kum sawm nga leh pasarih chhung emaw lek min awp a, kan hnam kalphung tam tak min thlak danglam sak tu leh keini aia changkang zawka kan hriat tlat Sap tawng emaw kan chhehvela hnam dang tawngte hian an la hliahkhuh vek hun hi ala thleng ngeiin a rinawm.

I hnam tawng a boral chuan nang pawh i him bik hauh lo ang.

Leave a Reply

error: Content is protected !!