India chuan a pathumna atan thlaah thleng tur thlalem a kap chhuak leh ta a, an ruahman dan chuan chhim tawp lam hnaiha tum tur a ni ang.
Chandrayaan-3 spacecraft-ah hian thla kal hualtu (orbiter), a tumna (lander) leh a phur kualtu (rover) a tel a, Zirtawpni tlai dar 2:35 khan Sriharikota space centre atangin a kap chhuak a ni.
Lander hian August 23-24 velah thlaah tumpui tura ngaih a ni.
A hlawhtling thei a nih chuan India hi thlaa inkap kai thei ram palina a ni dawn a. A hmain US, Soviet Union keh darh ta leh China an lo inkap kai tawh.
Mi tam takin kah chhuah a nih lai hi a thlirna hmun, gallery atangin an en a. Lei a chhuahsan chiah chuan lawm avanga hlim thawk a ri nasa a, scientist leh thawktute lawmpuina thawm pawh a ring hle bawk.
BBC chuan kil tin atangin ‘Bharat Mata ki jai (Victory to mother India)’ tih a ri chuah chuah niin a tar lang.
“Chandrayaan-3 chuan a zinkawng a zawh tan ta,” tiin Indian Space Research Organisation (Isro) chief Sreedhara Panicker Somanath chuan an kah chhuah hlawhtlin hnuah a sawi nghal a. “Kan thil kah chhuah hian Chandrayaan hi khawvel hel turin a kalna tur kawngah a dah ang,” a ti a. Isro pawhin an thlalem dinhmun chu a tha niin Twitter-ah a tar lang zui bawk.
Prime Minister Narendra Modi pawhin Chandrayaan-3 hian ‘India-in van thengrenga hnuhma a neih tawhah bung thar a ziak’ niin a sawi.
“Sang takah thlawkin Indian zawng zawngte lo suangtuah leh tum chu a chawi kang a. He hlawhtlinna ropui tak hi kan scientist-te rim taka an thawhna rah a ni a, an inpeknaah lawm thu ka hrilh a, chibai ka buk a ni,” tiin Twitter-ah a tar lang.
India-in thlaa thlalem a kah chhuah, Chandrayaan-3 hi a hmaa beihpui an lo thlak tawha an thil hriatte nemnghehna tur a ni.
Kum 13 liam taah khan a hmasa ber kap chhuakin hei hian ‘thla leilung leh chhun lama a boruak awm dan a zir chiang’ niin Chandrayaan-1 project director Mylswamy Annadurai chuan a sawi.
Chandrayaan-2 ve thungah khan orbiter, lander leh rover awmin July, 2019 khan kah chhuah niin hei hi chu a hlawhtling lutuk lo va. Tun thlengin thla la helin a la zir chiang reng a, a tumna lamah hian a tum anga tha taka tum lovin a insawh chhe deuh va. Hei hi ‘a tum dawn tepa a braking system chian loh vang’ niin Annadurai chuan a sawi.
Somanath-a chuan an kah chhuah hnuhnung zawka an chet sualna chu uluk takin an zir a, a fuh lo laite endikin tha zawkin an ti tih a sawi.
Chandrayaan-3 hi kg 3,900-a rit niin Rs. tluklehdingawn 6.1 ($ maktaduai 75; £ maktaduai 58) man a ni.
Lander (Isro dintu hmingchawia Vikram tia an sawi) hi kg 1,500 chuang niin rover kg 26 vela rit, Pragyaan tia a hming an vuah, Sanskrit tawnga finna tihna, chu a pai bawk.
Zirtawpnia kah chhuah a nih hnuah thla hel turin ni 15 leh 20 inkar vel a thang a ngai dawn a. Scientist-te chuan chawlhkar khat hnuah a thlawh chak zawng an timuang hret ang a, hei hi hahdam zawka Vikram a tum theih nana tih a ni.
Ruahman anga a kal chuan ke rik nei rover hi inkap chhuakin thla leilunga lung leh khuar thuk tak takte a fang kual dawn a, thla lain zirchian turin a leilung chu khawvelah a thawn let dawn a ni.
“Rover hian hmanrua panga a keng a, hengte hi thla hmelhmang leh leilung chik zawka zirna tur bika duan a ni a, leilung pawnlang hnaih boruak leh lei hnuai lama leilung awm dan pawh a zir theihna tur a ni a, thil thar kan hriat phah ngei kan inbeisei,” tiin Somanath chuan Mirror Now hnenah a sawi.
Thla chhim tawp hi la daidar tak tak a la ni lo va, hmar tawp lam aiin hriat loh a la tam zawk fe a, heng dai dar loh laiah hian tui a awm theia rinna pawh a la lian hle bawk. Chandrayaan-1 kha thla leilunga tui hmu hmasa ber niin kum 2008 khan chhimtawp hnaihah a hmu a ni.
“Heng lai hmun hi chik lehzual a chakawm a, a lai kiar lai hi chu tum mai a harsat lohna lai a nih avangin dai a ni nasa tawh a, a chungchang pawh tam tak neih a ni tawh,” tiin Somanath chuan a sawi.
“Science thila hmuh thar kan nei duh a nih chuan hmun thar lam, chhim tawp lam hi kan kal a ngai a; mahse, tum fuh a harsa em em dawn a ni,” a ti.
Somanath-a hian Chandrayaan-2 a tum sual tuma thil thlengte kha la khawmin an zir nasa a, hei hian finna tam tak a pek belh niin a sawi bawk.
“Chandrayaan-2 orbiter khan tum kan duhna lai thlalak fiah tak tak (high-resolution) min pe teuh va, ngun taka zirin lung khawkrawk leh khuarkhurm tam tak awm dan kan hriat phah a, tum dan turah thil tam tak kan hriat phah,” tiin a sawi.