- Mahmuaka Chhakchhuak
Sap tawnga “The Lord’s Prayer” tih hi Mizo tawng chuan “Lalpa Tawngtaina”, “Lal Isua’n Tawngtai dan min zirtir dan”, “Lal Biakna” tih leh “Lal Tawngtaina” tih ringawt tein sawi dan hrang hrang kan neiin kan hmang hlawm a, Inkhawmna chi hrang hrangah a hmawr bawkna atan kan hmang thin bawk a, tel ngei ngei turin dan angah kan nei tlat tawh a ni ber mai a ni. Heti khawpa kan hmelhriat a, kan hmang ngun chung si hian belhchian erawh a hlawh lo ang reng fu thung a, Mizo tawng hian a chhuizauna lehkhabu pawh pahnih emaw chauh kan la nei a ni.
Hmun pakhata hun kan hmannaah hian inkhawm kaihhruaitu chuan “Lal Tawngtaina kan sawi rual ang a, chutah chuan ‘……….Sual tura thlemnaah min hruai lut ‘suh la’ tih leh ‘suh ang che’ tih hunah khan rual takin ‘suh la’ tiin kan sawi dawn a nia. Tin, a tawp dawna ‘Ropuinate’ tih leh ‘Ropuite’ tih hunah pawh khan ‘Ropuinate’ kan ti dawn nia” tiin a sawi lawk a. Chuti chuan sawi sual leh sawi dan in ang lo awm miah loin rualkhai takin kan sawi tlang thei ta a, hetianga sawi lawk hi a lo tha hle mai ka ti rilru reng a.
Mizoram chhunga cheng Kohhran hrang hrangte hian he Lal Tawngtaina kan sawi dan hi a in ang lo hlawm hle mai. Tuna kan han sawi lan ang hian a then chuan sual tura thlemnaah min hruai lut suh la an tih laiin thenkhatin sual tura thlemnaah min hruai lut suh ang che an lo ti reng bawk a. Dik tak chuan Khawhar In chauh niloin Puipunna hmun hrang hrangah inkhawm hnukharna atan Lal Tawngtaina hi kan hman fo bawk si avangin helaia thu kamkhat lek avang hian kan nuih phah fo mai a, nuih hun lo takah nuihna a thleng fo thin. Chutiang chiah chuan ‘Ropuinate’ tih leh ‘Ropuite’ tih pawh hi Lal Tawngtaina nei apianga kan sawi dan in an lohna lai pakhat a ni bawk a, a sawitu, keini lah chuan kan sawi dan chu dik zawka hriatna kan nei tlat bawk nen hian engtia chinfel chi nge ni dawn ni? Ka hriatsual loh chuan Presbyrerian Kohhran hian ‘Ropuite’ an ti bik niin ka hria.
Bible kan en chuan Mathaia 6; 9-13 ah leh Luka 11; 2-4 ah te hian he thu hi a lang a, Luka hian tawi deuhin a tarlang a, Mathaia erawh chuan chiang deuh leh thui deuh zawkin a tarlang a ni. English Bible lamah chuan Revised Standard Version (RSV) hian chiang deuh zawk leh thui deuh takin, a inkar thlakin a tarlang a, Version dang te sawi dan erawh chu a in ang tlangpui thung a ni. Matthaia’n “Kan Pa, Vana mi” a tih laiin Luka erawh chuan “Kan Pa” a ti mawl tawp mai a, hetiang chiah hian English Bible hrang hrang zingah heng TEV, RSV, leh NIV-te chuan “Pa” an ti mawl tawp bawk a ni. Chutih laiin KJV, ARV leh ERV-te chuan “Kan Pa, Vana mi ” an ti thlap thung a.
Mizo tawnga “Lalpa Tawngtaina” kan tih mai hi khawi atanga kan neih nge? Khawi Version atanga kan lak nge? tih zawhna hi a chhanna ka hre mai thei tlat lo a, hriatchian a chakawm hle a ni. Tun huna kan hmanlaia “Thil tisual tute ” tih hi NIV chuan Luka ziakah “Misual te” tiin a ziak thung a, a inhnaih viau tho a, ARV, ERV, KJV leh RSV te thung chuan “Kan englo bate” tiin an tarlang thung a. TEV erawh chuan “Kan chunga thil tisual tute” tiin a tarlang thung a ni. Tin, “Misual lakah chuan min chhandam zawk ang che” tih pawh hi TEV chuan “Fiahna harsaah chuan min hruai suh ang che” tia a ziah laiin KJV, NIV, RSV, ARV leh ERV-te erawh chuan “Misual lakah chuan min chhandam (deliver) ang che ” tiin an ziak vek thung a ni.
Lalpa Tawngtaina hian zirchian a phu a, Tawngtaina tawi te nichung si a, a famkim leh a funkim em em zia te hi bihchian tham a tling a, a tlar mal tinte hian thuchah ropui tak an neih vek avangin thliarsin fe tham a tling bawk a ni.
Hetiang hian Mathaia ziak leh Luka ziakte hi i han bihchiang nghal ila ;
Mathaia ziak dan Luka ziak dan
- Kan Pa, Van a mi – Kan Pa
- I hming zahawm rawh se – I hming zahawm rawh se
- I ram lo thleng rawh se – I ram lo thleng rawhse
- I duhzawng vana an tih angin
leia min ti rawh se - Vawiina kan eikhawpin chaw – Nitin kan eikhwpin chaw min pe ang che
min pe ang che - Kan bate min ngaidam ang che. Keini – Kan sualte min ngaidam ang che.
pawhin kan englo bate kan ngaihdam
tak ang khan - Sual tur a thlemnaah min hruai lut – Thlemnaah min hruai lut suh ang che suh la
- Misual lakah chuan min chhandam
zawk ang che.
Hetianga kan hmuh ang hian Bible chhung ami ve ve pawh a danglamna chu kan hmu thei mai awm e. WAP Bible leh RSV footnote-ah te chuan “Lalram, Thiltihtheihna leh Ropuinate chatuanin i ta a ni” tih hi a chuang thung. “Lalram” tih pawh hi Mizote’n “Ram te” ti a kan sawi hi a dik lo deuh lawng maw? Sap tawng Bible lamah “Kingdom” tih a ni si a, lo ngaihtuah chhunzawm ve teh?
Khitiang khian Bible theuh si, a danglamna tamtak kan hmu thei mai a ni a, keini lahin Puithu takin kan la hmang zui bawk si a, kan hman dan ala hrang bawk nen. A eng chu nge dik ta ber ang? tih zawhna hi zawhna pawimawh tak chu a ni ta a ni. Kohhran hruaitu lamte hian a dik ber, nilo, kan hman tlan theih ber tur hi thlangin mumal taka puipunna hmuna kan hman tur hi thlang se a tha ang ngem, nge Kohhran hrang hrangte hian mahni Kohhran hman dan leh tih dan chu dik ber tiin kan hman dan pangngaiin kan la hmang chhunzawm reng dawn zawk? Ngun takin lo ngaihtuah ve la, hetianga Lal Tawngtaina ber pawh rual taka sawi thei lo Kristian nih hi Thurin lama mumal loh bawk nen chuan ram dang leh hmun danga Kristiante aia kan danglamna a ni mai ang ngem. Danglamna roh rohah kan danglamna hi a chhuanawm lo viau ang ngem?