- Tluanga Chhakchhuak
“RAM KALSIAM” tih lehkhabu hi Mahmuaka Chhakchhuak kutchhuak bu hnihna a ni a, phek 240-a chhah a ni. GILzom Offset atanga chhut a ni a, press neitu hi Mizorama chanchinbu hlun ber Meichher Editor thin, Pu R. lalrawna a nih miau avangin uluk taka a endik tih a chiang a, tih sual hmuh tur a vang kher mai.
Lehkhabu pianhmang leh a chhung thu a khungkhawm dan a felfaiin hawrawp chhutsual pahnih khat tih loh chu sawisel tur a awm meuh lo a ni. Mizo tawng kauchheh a hmang thiam hle a, ngaihnawm takin a ziak thiam a ni.
Mizo mipuiin kan mil tawk kan mamawh finna leh remhriatna hi lehkhabu dang hrang hrang chhiar kual ngai lovin, chung zawng zawng nei tura kan hriat makmawh, kan chakkhaite chu he lehkhabu RAM KALSIAM-ah hian a inphum deuh vek tih ka chhiar atangin ka hre nghal mai a ni.
Mahmuaka chhakchhuak hi lehkha chhiar zau tak leh tunlai ziakmi hriathlawh tak a ni a, zofate hian ram leh hnam humhalhna hi kan thinlung leh kan ngaihtuahnaah vei thar reng turin a duh a, chu a thil vei chu ngawihbo pui mai lovin Mizoram chanchinbu hrang hrangah leh social media lamah lehkhabu meuh hnut chhiahin a dah ta a, he lehkhabu chhunga thupui tam zawk hi a bua a siam hma atangin chanchinbu-ah ka lo chhiar chhuak dimdiam tawh a, a thuziak ka duh em avangin a then chu chanchinbu atanga chepthla in ka dah khawm hial a ni.
A lehkhabu chhung thu hi Then 3-a then niin thupui hrang hrang 40 lai a awm a ni, Then 1 na-ah chuan mi mal leh pawl ang pawha kan tangkai pui tur leh hmasawnna kawnga kan mamawh thil chi hrang hrang dah a ni a. chung thupui hrang hrangte chu ”An ni leh keini”, ”Bei la, Bei zel rawh” , ”Kan fai thei” , ”Lehkha chhiar” tih thupui bakah ”Zalenna hlutzia ” tih leh adangte a ni.
Then 1-na huang chhunga hian thupui 14 a awm a, thupui tin hi, mi tin kan inenfiahna tur thu tha tak tak hlir a ni tiin a sawi theih ang.
Thenkhatna chhunga thuawmte hi kan khawtlang nun leh kan mizia chiang taka pho chhuahna niin a lang. A thu min hlui zawng zawngte hi kan thinlung lairila cham reng theihna turin chhiar nawn fo tlak a ni.
Then 2-na hi ram leh hnam veina lam hawi bik thupui 10 dahkhawm a awm a, Mahmuaka hi ram leh hnam vei mi tak niin, tun hma atanga a thuziak tam zawk hi Nationalism hawi zawnga thuziak vek emaw tih mai theih a ni a, Manipur rama Manipuri ho Meitei Lepoon pawl hruaitute angin communism chawhchhuahna lam chu a ni lem lo. Ram leh hnam veina kawnga a suangtuahna luangliam tlafir a rawn farchhuahna a nih avangin a chang chuan a tawngkam hman hi a hriam deuh lek lek bawk a ni.
Chhiartute’n a thuziak an chhiar chu ning miah lo turin tawngkau chheh zangkhai tak tak hi a hmang thiam hle a. A chang leh rorel lai sorkar demna tawngkam a hmang zeuh a, chiang lo ruaiin zawngtah ziahna chungchang a rawn sawi lang a, tute emaw duhsak bik vanga contractor pawh ni hlei lo chu hming hawh hmanga school building an sak a chhiat luat vanga an rangva hman pan lutuk chu zawngtah ziah nan pawh a hman tlak loh thu a ziah kha chiang takin sawi tlang law law ngam se aw ka lo ti a ni.
Mahmuaka hian Then 2-naah hian a vei zawng kan kal phung tam zawk hi belh chian dawl lo lai a hriat a piang huaisen takin siam that a nih theih nan tu mitmei mah veng loin a tarlang ngam a, hnam intodelh leh hnam zahawm kan nih theih nan, insumkarna neilova a han thai lang pawp pawp hian mimal emaw pawl emaw sawichhiat a tum vang niloin ram leh hnam siam that a tumna lamah a ziak fung a chawi ngam hi a fakawm hle a ni.
Then thumnaah hian lehkhabu chi hrang hrang sawm leh pali thlirzauna dah a ni a. Sap tawng chuan Book Review tih a ni a, hetiang a ti ngam hian Mahmuaka Chhakchhuak hi mi namai lo tak a nih a in pholang chiang hle mai. Mi thuziak faksel tur chuan mi inchhiar zau, thil hre tak leh chik tak mi, mi thil sawi kal hmang man thiam, literature kalphung pawh hrethiam tak nih a ngai a, tin mi thuziak tam tak hi taima taka chhiar thin mi tan lo chuan va thlirzau sak ngawt chi a ni lo.
Intellectual writer ropui tak Prof. Dr. JV. Hluna thu ziak Chakma Homeland leh Theihtawp chhuahin tih lehkhabute, IAS pachal Pu PC Lawmkunga ziak Eng nge i ngaih ve dan?, Tuna kan ram dinhmun hi tih leh Dr. David Vunga ziak Kristiante leh Politics tih lehkha ziakte hi mi naran chuan fakselna neiin an review ngam ka ring lova, a ni chuan Literary Critism hmangin a lepse ngam a ni.
Ka tawng tu’n haw suh sela, mi tam takin Book Review ka ziak an tih hi kei pawh telin lehkhabu tlangtlak theihna tura vawrhlar sak hi a ni a, TV a fakna (Advertisement) ang lek hi a ni. Mahmuaka erawh chuan an ziah dan kal hmang a dik leh dik loh te, belhchian a dawl leh dawl loh te a sawi ngam a, a thatna laite tarlang chungin a that lohna lai leh famkim tawk loh laite pawh a phawrh sak hreh lo a ni.
Mi thenkhat fakselna Book Review neite hian an lehkhabu chhung thu fel tawk lo leh famkim tawk loh laite ngawt tarlan ching a awm a, chutiang an hmuh chuan rangkachak them bawlhhlawh bawm chhung atanga chhar palh ang mai hian an lawmin chutiang hmu thei chu lehkhabu thlirtu tlingah an in ngai thin a ni.
Pu R. Lalrawna lehlin DAVIDA tih te, midang ziaktu lar tak tak TC. Jonunsanga, Rohmingthanga etc. te ziak a’n lepse vel hi a hneh ka ti mai mai khawp a, hetianga Mahmuaka’n lehkhabu a lo thlirzau hian ziakmite an lehkhabu an ziah hi chhiar chakna ka neih phah a, a ziaktu tan pawh lehkhabu hralhna kawng a tih zau pha hle a ni.
Amah hi Pathian zarah mi hrisel tha ang reng tak a ni a, nikum ringawt pawh khan Article 150 chuang chanchinbu hrang hrangah a ziak hman a, kan tu leh fa rawn awm zel tur atan RAM KALSIAM lehkhabu ang a dang hi rawn buatsaih leh se tih hi ka duhsakna a ni e.