- Mahmuaka Chhakchhuak
Chanchintha Johana ziak kan chhiar chuan Isua unaupa Lazara chu a damlo a, a damlo tih a hriatin Isua lah chuan a awmna hmunah chuan ni hnih ala awm hnufual lehnghal a. Tichuan, Lazara chu a boral a, Isua pawh chu a unaupa thlan tlawh tur chuan a insiam a, thlan a thlen hian Lazara chu ni li lai thlanah phumin alo awm tawh nghe nghe a. Chutia Isua ber a rawn thlen takah chuan tiin hmeichhe lamte phei chuan mittui nen an lo awmin ‘Lalpa, heta awm ni la chu, ka nuta hi a thi lo tur’ an lo ti a, Isua lah chuan chutianga an unaupa Lazara thihna avanga an tap hmelhmang a han hmuh chuan amahah rinna an nghat tak tak lo tih leh amah chu thawhlehna neitu a ni tih an hriat lohna avang chuan a rilruin hrehawm a ti a, a rumin a lungngai a. Amah chu ring zoin mitthi pawh kaitho theitu a nihna chu hria nisela chuan chuti tak pawhin a lungngaiin a rum lo tur a ni. Nimahsela an hriat loh lutukna avang leh amahah reng rinna an neih loh avang chuan Isua chu a rum chhuak hial a. Beidawng taka a ruang an hmuh tir lai phei chuan Isua chuan mitthi kaitho theitu a nihna chu an hre loa amahah reng rinna an nei lo tih a hriatin a tap hial a. A tap lai lo hmutute lah chuan ‘Lazara hi ava lo hmangaih em’ an tiin Isua tah chhan reng an hre si lo……..Isua pawh a rum nawn leh a nih kha.
Hetiang ang deuh hian kan ringtu nihna leh ringtu kan nihnaa kan hun hmanna hmun hrang hrangah hian thihhnu piah lam reng beiseina nei lo ang maia kan awm thin avangin thinlung rumna hi kan tawng fo thin. Ringtu chuan thihhnu piah lam beiseina a nei tur a ni a, damchhung hun chauha beiseina a neih chuan ringtu dik lo leh ringtu lem a ni tihna a ni thei ang. Thihhnu lam beiseina neitu chuan a damchhung hunin a theih ang angin thil tha a tiin midang tan malsawmna ni turin a ngaihtuahna pawh a hmang fo tur a ni a, amah ngei pawh chuan tawngtaina a nei fo tur a ni. A hranin Pathian rawngbawlna nei lem lo mahsela Pathian leh kohhran tan a theih ang tawkin rawngbawlna a neiin thilpekte pawh a pe fo thin tur a ni. Heti chin ringawt pawh hi ringtu pangngai tan chuan thil harsa pawh a ni kher lo ang a, a bak, hei aia nasa leh ropui zawk chu mi tam takte hi chuan kan thei kher lo a nih pawhin ngaihhnathiamna a awm thei tawh tho turah ngai ila a tha ang e.
Lal Isua khan amah zuitu leh a chhungkhat laina hnai tak takte’n amahah beiseina an neih dan kha a hriatin a thinlung a rum phah a, a unaupa Lazara thihna chu thih hlenna tur a nih loh zia lantir a tum reng laiin a chhungte erawh chuan thih hlenna emaw tiin lungchhe takin an lo tap thung bawk si a. Chutianga thih hnu piah lam beiseina nei miah loa an awm avang chuan Lal Isua chu a rum a, vawikhat mai nilo vawi hnih lai a rum a nih kha, a tawpah phei chuan a tap chhuak hial a. He Lal Isua rumna leh tahna hi uluk taka ngaihtuah chuan a awm ngawih ngawih a, rumna awm reng a niin tahna awm tak pawh a ni.
Hetiang hian hmanni chu thinlung rumna ka tawng a, mak ka ti viau mai; Office pakhatah hian an hotupa nen a room-ah kan inkawm a, kan titi malh malh laiin nu pakhat, kum 70 emaw lai ni tawh tur hian chawhmeh zuarin a rawn lut a, ‘Ka pu’ pawh rawn ti mawi hnai lo chuan ‘Mama’ a rawn ti a. A kum ngaihtuah chuan ka hrethiam lutuk a, ka lo ngaimawh hran lem chuang lo. ‘Hei kan pa a stroke a, a enkawlna turin chawhmeh eng eng emaw ka zuar a, min lo khawngaih ve rawh u’ a rawn ti a. Ka titipui mek Officer chuan ‘Khawi maw, eng chawhmehte nge i zawrh le’ tiin a lo chhawn nghal a, a enkual hnuah chuan cheng za man hi a laksak a, keipawh chuan ‘Ka pi, khawilai hmunah nge i awm’ ka tih chuan a awmna veng/ hmun chu a sawiin ka khawngaih deuh chuan cheng za man bawk chu ka laksak ve a. Lawmthu a sawi luam hnuah min chhuahsan leh ta mai a.
A chhuah hnuah chuan kan thianpa Officer chuan ‘Mahmuak, kha nu pasal kha a stroke lo a nia, dawt a sawi a nih kha’ a ti a, kei chuan mak ka ti hle mai a, ka phu zawk nghe nghe a. Ka han zawh chiah chuan ‘Ka hria alawm, kum tam tak kal tawh atang khan hetiang hian chawhmeh alo zuar tawh thin a, khati khan a pasal dam lo angin a sawi ziah lehnghal a’ a tih chuan mak ka ti deuh deuh mai. Pitar kum 70 chuang lai tawh turin khatianga dawt a sawi mai kha mak ka ti em em a, zanriah eilaiin kan nu bulah pawh ka sawiin kan nu pawh chuan kan hnenah pawh khatianga dawt sawi hmang kha an rawn kal fo mai a tih chhunzawm zel bawk avang chuan mak ka ti em em a, engkimah hian dawt sawi zel alo ngai ta a ni maw, dawt sawi phawt loh chuan thil a tih theih dawn loh a ni maw tihte thlengin ka ngaihtuah a.
Dawt sawi hi ching dawklak an awm a, a chingte hi chuan an sim mawh viau bawkin an sawi thin. Nimahsela an dawt sawi chu a dikna lanchhuah hun a awm leh tho thin avangin dawtin ke a nei lo an lo tih phah bawk a. Kum sawm aia tam liam tawhah khan kan rawngbawltu (Evangelist) pakhat chuan chiang tak mai hian dawt min hrilh a, khawi hmunah mah ka sawi lo nain chu kan rawngbawltu chu vawiin thleng hian ka ngainat loh phah a. Kan thianpa pakhat chuan chanchinbua a thil ziah sual pakhat (eng thu ber nge ka hrechiang ta lo) chu miin amah chirthehna atan an hmangin an dem luih luih a, an inah kalin pawi ka tih thu ka hrilh chuan a ni pawhin ama thiltih sualah a pawm a, pawi a tih thu min lo hrilh a, he kan thianpa hi vawiin thlengin ka ngainat phah thung. Kan thiltawn pahnih ka han sawi ang hian nangni pawh in nih ve tho ka ring.
Kha chawhmeh zuar kan sawi ngei pawh khan dawt sawi kher lo sela miin an lei sak tho a rinawm laiin dawt sawi kher chu a lo tihthan tawh avangin a sim thei tawh lo ni awm tak a ni a, a zia lo hle mai. Tute’n emaw politics thilah emaw sumdawnna thilah emaw dawt an lo sawi (tha erawh ka ti hauh chuang lo nain) a nih chuan an sawina hmun a zirin kan ngaithla liam satliah mai thei a. Kum 70 rual velin chawhmeh zawrhna hmuna dawt a sawi erawh chu ngaihthlak liam mai harsa ka ti tlat mai a, amah kan pi-i kha a mimalin ka dem ngawr ngawr lam pawh ni chuang loin kan kristianna hian amah (amah anga dawt sawia chawhmeh zuarte sawi kepin)ah nghawng a nei vak lo nge, Biakbuk lama a thu ngaihthlak zawng zawngte khan amahah awmzia a awm vak lo ni ang a, nge amah zawk hi Biakbukah a kal ngai lo zawk ni ang tihte thlengin ka ngaihtuah a. Amah ang hian dawt hi kan zingah a tlangnel viau tawh thung em ni ang tihte ka ngaihtuahin kan khawsak dante hian vanram lam ava hawi lo tak em tihte ka ngaihtuahin ka thinlung a rum a…….