- K. Hmingthankaia
He thu hi ka veina a rei tawh. Mahse, helam humhalhtu Pawl hi chi hrang hrang engemawzat an awm a; chungho pawimawhna leh an hlutna leh zahawmna tihnepsaka min ngaih ka hlauh avang leh, an mitmei ka ven avangin ka rilrua awm ang chiah pawh sawi duh lovin rei tak ka awm tawh. Mahse, hei, tukin ni 26.8.2024 zing LPS Chibai Mizoramah, nimin 25.8.2024 Sunday-a Champhai Nu kum 57 mi thattu chu kum 15 mi an tih lehtak avangin ka’n ziak ta nih hi.
Hman deuh khan hengho Office hrang hrang hi tlawha; ka rilrua awm angte sawipui tumin ka chhuaka, Child Right Commission Office ka kal hmasa bera; ka ngaihdan hetiang hian ka sawi a-
Sawrkar Dan-ah hian kum 18 la pumhlum lo te hi kum tlinglo, naupang huangah a dah si a. Mahse, tunlai khawvelah kum 18 tlinglote hian sualna chi hrang hrang, nep dueh leh turu deuh leh, rapthlak tak tak thlengin an khawih nasa em em tawh a. Hur sualna, ruk ruk leh mi In rawk, mi khawlai kal tihbuai, aia upa sawisak rawn, mi lirthei tihchhiat leh ruksak, mi In leh lo leh huanthlai tihchhiat leh adang tam takah hian, a chimawm ber ber leh ven ngai ber, puitling aia hnawksak zawk leh hlauhawm ber ber zing ami an lo ni ta si a. Mahse, pawi an khawih pawhin puitling anga hrem loh tur, tih leh, anmahni humhalh zawnga kan campaign nasa lutuk hian anmahni kan ti hluhlangin kan fuihpawrh zawk mah lo maw? Hetianga kan tih avang hian sual khawih hi an tim loh phah zawk mai lo maw? Anmahni humhalhna leh an thlavang kan hauh nasat ang zeta ring hian, sual khawih pawizia leh hrem an nih ve tho tur lamte hi aupui nasa zawk ila; pawi an khawih hnua an thlavang lo hauh leh chiam ringawt lo hian, Veng hrang hrangahte hian anmahni siamthatna leh kawng dik kawhhmuhna, awarness campaignte hi nangni ang pawlte hian ram leh hnam tan uar ta zawk ila, kan thatpui zawk lawng maw? tih lampang ka sawi a ni.
An ngaihdan a lo ni ve chiah lovin ka hria a, an hnathawh that lam zawk chu min lo hrilh chak zawk a ni. Chuvangin, Child Protection Office leh Juveneil Justice Board Office lam chu a kal buaithlak bawk nen, ka kal duh ta lo a ni. A hnu lawkah Press Conference rawn nei zuiin,’ Naupang humhalh kawnga ngaihdan diklo nei kan la awm hi thlak a ngai’ an rawn tih nghe nghe kha.
Police lam chuan,’ Crime an tih chuan kan man thei tho a, mahse, JJB-ah kan pek nghal a ngai’ an ti, a dik, dan a ni miau si a. Mahse, a humhalhna dan lamah hian, Uniform ha chunga man phalloh, Thana/Lock-upa kawl phalloh, tihte kan sawi ring nasa mai si a. Kum an tlin leh tlin loh finfiah chhung nen, Police lam tan pawh inman buai vel leh inrawlh a chakawm vakin ka ring lo. Tin, a let a lingin a humhalhtu pawl lam hian thiamloh an chantir mai ang tihte pawh an ngaihtuah tel pha vekin ka ring thin. Tin, mipui lam pawh hian, an thil tihsual point tak leh, an kut kan man chiahloh, mahse, kan rinhlelh em em leh ninawm em emte pawh ni se, report hi kan phur vak lovin, khawi bera report tur nge tih pawh hi kan hre mang lo thin niin ka hre bawk thin- abik takin keimahah. Lo report pawh ni ila, Sawrkar hian action lak a phur vak ka ring lo deuh bawk thin. Chutiang vel avang chuan hengho chimawm em em leh hnawksak em emte hi kan ti ngampaa, kan ti hluhlanga, kan ramah sual kan ti zalena, kan hnamah sual kan thanlentira, atawpah, kan ram kan ram kan ti a, kan mangang kan chiau leh chul thin si a ni lo maw? tihte hi keima mimal mimawl ngandan liau liau a ni e.
Kan nauten humsual daiin pawi lo khawihin, hrem ngaiin lo awm ta sela, kan lainat hian naupang humhalhna dan chu kan dap ruai ang tih chu ka ring e. Mahse, humsual dai pawh nilo, hengho rual zingah hian sualna addict tawh leh, ruk ruk master hi an tam tawh lutuk. Chungho chu lainat an har khawp mai. Mahni chunga a tlak ve loh erawh chuan lo lainat viau chu a awl thin.
Hetiang ho humhalhtu leh thlavang hauhtu ‘Pawl’ ami ni nilo, mawhphurhna leh pawimawhna, zahawmna leh hlawkna nei ve lo, mithiam tak tak leh , ‘Hringnun’ zir mite khan, mi ram leh mi hnam ten an tih dan ang kher lo leh, ‘Dan’ ringawt tanchhana hmang lovin, kan ram leh hnam bik tana thatna tur liau liauin in ngaihdan tlang takin han sawi ula, kan ngaihdan mawlmang tak hi kan lo thlak ve theih nan.