RTI Act hi democracy innghahna leh tha tichaktu a ni – Larsap

Mizoram Larsap General (Dr) Vijay Kumar Singh, PVSM, AVSM, YSM (Retd) chuan RTI Act chu langtlang, mawhphurhna la ngam leh mipui telna sorkar siamtu a nih thu sawiin, democracy innghahna leh tha tichaktu a nih thu a sawi.

Right to Information (RTI) Week, 2025 lawmna hun ATI Auditorium, MINECO-a buatsaihah khuallian larsap chuan RTI Act chu langtlang, mawhphurhna la ngam leh mipui telna sorkar siamtu, eirukna leh rorelna dik lo hailang a, democracy inghahna leh tha tichaktu a nih thu a sawi.

Larsap chuan RTI Act chu mipuite tha tichaka thuneihna petu a nih laiin, mi dangte chhaih buai nan hrim hrima hman sual a rem loh thu a sawi a. “Mipui rawngbawlna lam hawi ni lo thil, hun leh tha khawhral nana hman loh tur a ni,” a ti.

Sorkar hnathawkte pawh RTI Act-in a phut angin mawhphurhna an hlen chhuah zel a tul tih sawiin, an ni tin hnate thawk thei lo khawpa RTI hmanga harsatna siamsak erawh ven a tul thu a sawi a. RTI Act chu thil tha zawk a awm theih nana hman tangkai a tul thu leh inepa inhuat phah nana hman erawh pumpelh a tul thu sawiin, sorkar leh mipui inkara rinawmna, tha taka hna thawk thei tura insiamna leh inrintawnna chawilar nana hman a tul thu a sawi a. Mizoramah sum hmuh nan leh mahni hmasial taka RTI Act hmang sual an awm lo ni a a hriat thu leh chhuanawm a tih thu a sawi bawk.

Thusawitu dang, John Neihlaia, State Chief Information Commissioner (CIC) chuan Mizoram chu India rama RTI Act bawhzui tha berte zinga mi a nih thu sawiin, RTI buaipuitu zawng zawngte fakawm a tih thu a sawi.

Inkhawmah hian Right to Information Act, 2005 Sec 4 (1) (b)-in a phut anga Public Authority website enkawl thate bakah MIC logo design competition-a pakhatna hnenah lawmman hlan a ni.

RTI online dilna 22,078 lut tawh

Mizoramah RTI online system kalpui a nih atanga October 7, 2025 thlengin RTI online dilna 22,078 a lut tawh.

Nilainia Right to Information (RTI) Week, 2025 lawmna, ATI Auditorium, MINECO-a buatsaihah Mizoram Chief Information Commissioner John Neihlaia chuan Mizoramah RTI online system chu July ni 1, 2022 atanga kalpui tan a nih thu leh India rama hetiang kalpui thei hmasa state zinga pariatna a nih thu a sawi.

Mizoram CIC sawi danin, October ni 7, 2025 thlengin RTI online application 22,078 a lut tawh a. Chawhrualin ni tin zawhna 18.5 zel lut anga ngaih a ni a, kum 2025-ah ni tin zawhna 23.6 leh October thla bikah ni tin zawhna 31 zel lut anga chhinchhiah a ni.

Kum 2006-a MIC din a nih atanga kum 19 chhungin complaint 171 dawn a ni tawh a, case pending pakhat mah a awm lo. Hemi hun chhung hian RTI Application 45,000 chuang lutin zaa 98 te SPIO chhannaah an lungawi a. Heng zinga zaa 730 te chauh hi SPIO chhan dana lungawi lo, thuneitu sang zawk First Appellate Authority (Department Appellate Authority) hnenah an zualko a. Chuta la lungawi lo 257 (35% of 730) te chauh Second Appellate Authority, Chief Information Commission (CIC) hnena zualko an awm a. December 2023 atangin hmun hlaa awm leh hna avanga buaite tan hybrid hearing/online hearing kalpui niin, kum 2023-ah VC/LC te RTI zawhna dawng thei tur Public Authority atana ruatna notification chhuah a ni tawh bawk.

Leave a Reply

error: Content is protected !!