- Lalremliana Pachuau
Khati khawpa MNF leh Congress sawrkar laka mipui beidawnna avangin, ZPM kan han thlang tling ta a. Union thlipui tleh lai ang êm chuan, ZPM thlipui tleh kha nâ lo mah se, mipui thinlung sawi danglam tur khawpin ZPM thli kha a tleh nâ tlat a. Tling awm lo pui puia ngaihte pawh, ZPM ticket-a ding an nih vang chauha MLA ni an awm tih hi phat rual a ni lo! Chung mite chu tunah hian, hming lang khawpa Zoram tâna an hnathawh sawi tur engmah kan hmu lo reng a ni.
Tichuan, Nov ni 7, 2023 inthlana ZPM an lo sawrkar atanga kum hnihna a lo thlen dâwn takah chuan, ZPM thlirna fim tak han tar lan a hun ta e. An rawn sawrkar tirh phatin, US President apiangin an tih thin entawnin, ni 100 chhûnga an hnathawh hmasak tur an han puang ta a. Vanneihthlak takin Zoram mipuite hi hriat rengna tlachham ang reng tak, thil chhui ril peih lem lo tak, huat nei rei lem lo tak kan nih avangin, ni 100 chhûnga tih puitlin an intiam an tih hlawhtlin leh hlawhtlin loh pawh kan ngaihsak zui lem lo a nih hi.
Kal Phung Thar-ah chuan danglamna chi hrang hrang kan han hmu ta ngei a. A langsar zualah chuan, transfer & posting, sawrkar hnathawk aikal tih tawp, sawrkar hnathawkte hunbi khuahkhirhsak, kuhva ro tawlh rûk tih tawp, healthcare scheme thar siam, ruihhlo nasa taka khuahkhirh leh check gate a nihna ang taka hna thawhtir, thlai thar lei leh sum leh pai khuahkhirh kawngah, danglamna tam tak kan hmuhte hi sawi bo theih an ni lul lo e.
Mahse, Zoram Politik zia dik tak, leh lama awmte nena insiam rem dunna – Compromise tia sap tawnga kan sawi thinnaah ngei, Pu Duhomna leh ZPM chu an fihlim zo ta bik lo a nih hi! Leh lam kan tih hian opposition lam ngawt kan sawi lo a. An thurualpuite nen zawka Dikna aia inrem siamna, intih lawm tawn tumna a ni kan sawi zawk chu ni. Hei taka hi alawm, US President Donald Trump-a meuh pawhin a term hnihnaah pawh a la sut chhiat zawh loh avangin, US sawrkar meuh pawh Shutdown a nih leh tak rup mai khu!
Kan CM hian Mizoram CM awm tawh zinga mi dik ber, huaisen ber leh ropui bera ka ngaih Pu Ch. Chhunga hun lai khân, dikna hnuaiah sawrkar enkawltu pawimawh tak nihna a chelh tawh a. A mimal nun hrim hrimah pawh, mi huamhap leh duham a ni lo. Mahse, an rawn sawrkar tirh phata a thu sawi kha kan la hre reng emt “Rin ai daihin a lo thûk tlat mai” tiin, Zoram Politik kal phunga dik lohnain bu a lo khuar thûk tawhzia a rawn sawi ta a nih kha!
Khatah khân an sawrkar hmaa an intiamnaah ding nghet ngam ngat se, he sap tawng thumal Compromise lakah hian fihlim ngam ngat se chuan, Zoram hian Change dik tak kan hmuh ngei ka ring. Mahse, pa dik leh tha nia kan hriat, kohhran Upa meuh pawh ni mah se, kum kha leh chen kohhran Upa dangte pawhin an pal tlang zawh loh, lamtangte sangawizawnpuia dikna rah hrual a, mipuite aia tute emaw lawmna siam leh thin a ngaihna lakah Pu Duhoma hi a fihlim zo ta bik tlat lo. Chutiang bawkin a sangawizawnpuite pawhin an thei lo bawk.
He thu ka ziah laia Vanglaini thupui pakhat chu, ‘Zirtirtu siam remna turah insawipui leh nawrna a awm thin’ tiin Education Minister Dr Mathlana mangang aurâwl kan hmu mêk reng a nih hi! Zirtirtu indaih lohna siam rem a tumna kawngah, Minister hian mi lian leh thil ti thei (an sawrkar mi leh sa a sawina) puna insawipuina leh nawrna a awm thu sawi lehin, vawi duai lo a sawi tawh! Mahse, Kal Phung Thar-ah meuh pawh, hei taka hi thlak danglam a harsa ngang a nih hi!
Chu mi rah chu eng nget TBC-ate’n huaisen taka Parliamentary Secy awm phal a nih loh thu hmanga Congress leh MNF sawrkar an sawiselna ngeiah, amah leh a thian tam takte chu ZPM sawrkar hnuaiah, Minister of State rank leh nihna hrang hrang neiin an han awm ta phawt a! Duhsak zawngte pawh nihna phuahchawp belin, dinhmun tha tak takah dah an ni ta bawk. Hei hian ZPM chu Compromise pawisak lohnaah thûk zawkin a hnuk lut tial tial a. A tawpah phei chuan an intiamna ropui ber pakhat, thlai thar, a bikin sawhthing leina mana sum tih chingpen tumna cheng vaibelchhe tam tak man a lo awm phah a. Ruatfela Nuin he thu ka ziah ni hian, ACB lamah thu buai a theh luh phah ta hial a nih hi!
Sawrkar hna lakah duhsak zawngte hna pêkna nasa takte awm chhoin, sawrkar hmasa pahnih kan duh lohna chhante ngei kha ZPM chuan, zawi zawiin a rawn ti chho ngampa ta tial tial a nih hi. Mi tam tak politik khelh chhan, Contract hna siam leh pêk kawngah ngei pawh Pu Duhoma sawrkar hian, dik takin thil a kalpui ngam ta lo a. Chu mai ni lovin, GST kan thawh chhuah ve ang chhun chhun pawh, a tlemna tur zawngin ZPM chuan hma a la ta zel mai a nih hi. Restricted Tender-te hi a sawisel nasa bertu kha, a uar uarah a rawn tang ta a nih hi!
Ni e, Zoram Politik sal tanna hi a thûk tawh êm avangin, Nitish Kumar-a leh Kejriwal-a anga State sawrkar siam danglam tur chuan, Mizoram hian CM atân chuan Pu Lalmanzuala, IAS Retd te anga mi khawng tak, hlauh nei lo leh mi dik ni ngam hi kan mamawh reng a. Chutiang mi chu Zoram mipuite’n kan duh lo a, sawrkar hnathawkte pawhin an duh bawk hek lo. Tunah ngei pawh ZPM hnuaia pisa kai hunbi vawn dik, ning êm êm sawrkar hnathawk an phun sup sup mai hi!
Pu Duhoma khân CM chuan portfolio nei lovin, Minister zawng zawngte a uap ang a han tite kha, a harsatzia tunah a rawn tem ta a. Zoram Politik bawlhhlawhah Pu Duha hi a inchiah rei tawh lutuk avangin, a kuta thuneihna pêk a han nih meuh chuan, Opposition a nih laia a ze tha ber berte kha a dinchanpui ngam ta bik tlat lo a nih hi. ZPM leh Pu Duhoma-te hian thil tha leh dik tak tih an duh ngei alawm. Phat rual a ni lo, mahse fiahna hmaah an dingchang zo bik lo a ni zawk e.
He thu ziak hi ZPM lam hian, amah Pu Duhoma ngei pawhin a lo chhiar ve peih mial a nih chuan, an la tlai chhe lo e, tih ka sawi duh. Mizorama Party kan neih 3-te’n tun thlenga an la tih ngam loh, Zoram mipuite laka campaign dan tha ber chu, thuneihna chan laia dik tak leh fel taka tih a ni tih hi a ni. Zoram mipui tam zawkte hian, mi tlem tê kuta thil tih theihna awm, mahni lamtang inhaivurna hi kan hne tawh tak zet! ZPM tâna inthlan leh lo awm tura campaign dan tha ber chu, hun an la neih chhûng ngeia dikna leh felna hmanga ro rêl hi a lo ni e.