- Reuben Lalnunthara Hnamte
Hringnun hi a tawi lua e tiin kan mizo hla pakhat chuan a lo sawi a. Tawite e tilo chuan thlakhleh hi a na a ni chek ang chu – mi thenkhat hi chuan mahni nawmsakna ngaihtuah hian kan phe awl lo va. Mi tam ber hi chu mahni hmasial hian hun kan hmang a ni ber awm a sin. Khawvel alo changkang zel a, pawisa hlutna a pung tulh tulh a, pawisain a tihtheih lah a pung tulh tulh emaw tih tur a ni. Hmanlai hunah kha chuan pawisa hlutna kha an la hre tam em em lo va; an hauhsakna te pawh kha an thil neihah khan an chhut deuh be ni khan a lang a. Ranrual nei tam, buh leh bal nei tamte kha mi hausa an ni thin a nih kha. Tunlaiah erawh chuan in leh ro leh pawisa hi kan intehna ber chu a ni ta a ni. A ruka lo inchheprelh tawk kan kat nawk a, tawngkam thiam chang chawia mi buma pawisa chhuhsak lah an pung tual tual bawk. Internet atanga bum tur lo zawng reng reng lah an kat nawk a, bum theih a mual mual lah an ngah. Chung an bum hote lah sum leh pai neih pun thur thur beisei avanga buma loawm ta an ni tlangpui bawk a. Mi tam tak hi chuan midangte hi kan ngaihtuah chang lo; mahni kan nawmsaka, kan hlim a, kan neih phawt chuan an duh tawk hle.
Kan khawvel hi a upat tawh ang ai hian kan hringnun cham chhung hi a reilo em em mai a. Chu hun reilote chhung chuan midangte tana malsawmna thlentu nih hi ava hlu em! An hunlaia midangte tan tawrhna thlen tu khawvel huap pawha kan hriat lar – Hitlera, Alexander, Idi Amin, Saddam Hussein, Osam Bin laden, Yessar Arafat leh Veerapan leh mi dang tam takte tawpna rapthlak zia kan hria a. Chutih laia hmeichhe chak lo derdep tak, a hnathawh ropui lutuk avanga khawvela mihringte ngaihsan rawn leh a hriatreng tawh tur Mother Teresa ina khawvel a sawinghin nasat zia kan hrethei awm e. Kan damchhung leh he khawvela kan chamchhung hi lo reilo pawh nise, midangte thinlungah hian kan nung reng thei a ni. Chu midangte thinlunga kan nunreng tluka hlu hi he khawvelah a awm lo. Mi hausa, In leh lo nei ten tun, sum ngah tak pawh nimah ila, kan boral hnuah kha kan thil neih khan awmzia a nei lo va, saruaka thlan pa leh mai tur kan ni. Midangte nunah leh thinlungah kan nunreng erawh chuan mi hausa leh ropui, midangte te tana hriatreng nun kan nei tihna a ni a, chu tluk hlu hi a awm chuang lo va, chu chu ni nun awmze nei chu.
Mi tam tak hi chu keimah tanghma hai leh mahni lawmna zawngin kan damchhung hun kan hmang a, midang tan kan inphal lo va, awmze neilo nun a ni e. Midangte tana chhiatna thlentute nun awhawm loh zia hi I ngaihtuah ve tawh ngai em? Charlie Kirk thatupain a a khawih pawi ziate kha a inhre chhuak ve angem? Charlie Kirk nupui leh a fate mai ni lo, Charliea hmangiahtute nuna tuarna a thlen nasat zia kha han ngaihtuah hian a nun kha a awhawm thlawt loh. Hitlerate leh midang tam tak khawvel huap pawha tuarna leh chhiatna thlentute kha khawvel hian anchhia ala lawh a sin. Lal Isua’n mihringte min hmangaih avanga tuarna leh a thihna hian mihringte tan hian damna leh thlamuanna a va thlen nasa em! Han en pawha nu chak lo tih hriat tak, hauhsakna engmah nei lo leh thlahlel lo, fahrahte Nu tih hiala an koh tak Mother Teresa khan khawvel mihringte nunah hian thu ava sawi ringin, mite hriatrengna hlimthla va hnutchhiah ropui tak em! Miten min hriatrengna leh an nuna thu kan sawina hi, hauhsakna te, larnate leh hmelthatnate hi a ni ngawt lo; kan hauhsakna leh mawina ai chuan kan nun hian thu a sawi ring zawk.
Khawvel zaithiam lar leh hmeltha, a thih hnu kum 48 lai a ni tawh chung pawh a tun thlenga lar chuai thei lo Elvis Presleya kha midangte khawngaihna nei sang tak mai, midangte tana luangchhuak thin a ni a. A hnathawkte pawh kha kumtinin car thar a present thin tih a ni a, a thilphal em avang khan mite ngaih ang lutuk pawhin a hausa lo maithei. July 20, 1975 khan zaithiam lar turu… Hmeltha bawk… Hmeichhia ten a an duh rawn… ‘King of Rock and Roll’ ti a an sawi țhin, Kum zabi 20-na chhunga mi lar ber zinga chhiar tur Elvis Presley chuan concert a nei a…A hla sak karlakah a entute tih hlim nan a scarf (puanbah/ nghawng awrh) chu a rawn keng lang va va a… A han hawi kual a, stage bul hnai te ah chuan hmeichhe naupang pakhat lo ding chu a zuk hmu a, a zuk pan hnai a, a hma ah a țhingțhi a. Chu hmeichhe naupang chu a pian tirh ata mitdel hi a lo ni a. Chu naupang kut chu vuanin, mipui in a țawng an hriat theih loh nan a microphone (zairinna/ au rinna) ken lai chu a dahsawn a. Chu naupang chu rei vak lo a han bia a, tichuan a puanawrh (scarf) chu fawpin chu naupang mit chu scarf chuan a han dep a. Scarf chu la leh in chu naupang hmai khuh nan chuan a han hmang a.. Chu hmeichhe naupang chu piantirh ata mitdel mah ni se, Elvis chuan a tidam dawn niin a rinnghet ta tlat a ni.
Concert zawh fel hnu chuan Elvis chuan chu naupang nu chu be pawp in chu naupang mit zaina tur senso zawng zawng chu a tum sak a. A mit a lo var ta a, a lo puitling a, Computer Graphic Artist hna a thawk ta nghe nghe a ni. Chu a hnathawh ropui chuan mi nunah thu ava sawiring tehlul em! Midangte damna thlen tur hian thiltihtheihna mak hranpa vak neih a tul lo.Thilphalna, ngaihsakna, duhsakna te hi a tawk viau tho. Kan retheih vanga mi tana that chhuah thei lo leh tangkai ve thei loah te hian inngaih tur a ni lo va, kan tih theih tawk, kan laka beisei tur tawk hi mi in an hria. A ni. Kan phak tawka that chhuah, inngaihsakna, in ngaihpawimawhna tihlan fo te hi a tawk viau a ni. Krismas kan lo thleng leh mai dawn a, he hunpui lo thleng turah hian midangte tan I luangchhuak ve dawn em? Midangte tana I luanchhuah khan nausen Lal Isua chibai I buk a ni a, “ heng ka unau te berte zinga mi pakhat chung in tih chu ka chunga ti in ni “ (Matthai 25: 40) ti tu kan Pathian hian I thiltih tlem emaw tam emaw lam aiin I thinlung a thlir zawk a ni. Midang tana insengral emaw I intih laiin I tan ro I chhekkhawl zawk a ni a, he leiah emaw vanah pawh a let tam taka rul tur chein kan Pathian a inpeih reng e.