- Mahmuaka Chhakchhuak
March 10, 2022 (Zirtawpni) ah chuan Punjab Politics-a hriatreng tawh tur result danglam tak khawvelin alo hre ta a, chu chu AAP in Delhi pawn lama hnehna ropui tak an chan chu a ni satliah lo a, sorkarna siam thei tura hnehna an chan chu a ni. Seat 117 awmah hian Aam Aadmi Party (AAP)-in seat 92 an la a, Indian National Congress (INC)–in seat 18, Shiromani Akali Dal (SAD)–in seat 3, Bharatiya Janata Party (BJP)–in seat 2, Bahijan Samaj Party (BSP)–in seat 1, Independent –in seat 1 te chu seat an lak dan a ni a. Sorkarna fawng chelhtu Indian National Congress (INC) ngei pawh paih thlakin an awm a, kum 2017-a seat 77-a hnehna an neih zingah pawh seat 18 chauh an humhim thei a ni. Heti taka Congress Party a tlachhe ta hi nikum September thla lawka hruaitu, Chief Minister ni lai an thlak a, Party dinhmun pawh siamtha mumal hman loa Inthlanna an hmachhawn tak mai vang ni a hriat a niin CM ni lai Charanjit Singh Channi pawh bial hnihah ding mahsela hneh taka paihthlak a ni.
MI SATLIAH HNEHNA:
MLA thlang tling tura vote nei mipuite hian milian leh Politician hriat lar tak tak te hi an lo thlang bik kher lo tih Punjab Politics inlumlet atang hian chiang takin kan hre thei. Amritsar East bialah chuan AAP Candidate Mrs. Jeevan Jyot Kaur-in Congress palian, Punjab Congress President ni lai, Navjot Singh Sidhu leh SAD Party hruaitu, Bikramjit Singh Majithia chu a hneh rup mai hian chiang takin a tarlang a. Mrs. Jeevan Jyot Kaur hi kum 50 mi niin LLB zir zo tawh a ni a, ‘Pad Woman’ tia hriat lar a niin MLA Inthlan hi a vawikhat hmachhawnna a ni nghe nghe. AAP Candidate dang, Labh Singh Ugoke, kum 35 mi bawk chuan Congress Party atanga CM hial lo ni tawh Charanjit Singh Channi chu Bhadaur bialah Vote 40000 chuangin a hneh bawk. Labh Singh Ugoke hi Mobile Phone chhe siamnaa thawk a ni a, a nu hi Sorkar School a hmunphiat niin a pa hi lirthei khalha eizawng a ni thung. Mahse CM hial lo ni tawh paihthlatu a ni thei tlat.
KEJRIWAL THUSAWI CHU:
“Tuten nge Punjab Politician hlun te hi bawh bet ta le? Ka sawi nawn leh duh a ni, mi SATLIAH te harhtharna hian kalphung a her danglam thei a, rorelna ṭhutphah a nghawr nghing thei a ni. India mipuite hian in chakna hria ula, kum 75 lai Party hlun tak hmanga Punjab tha leh zung khawhral tirtu te hi hriain an paihthlak dan hi tisual nawn tawh lo turin zir rawh u. Kei pawh Politics thiam ka ni lo, mahse hmasawnna ruhrel, School leh Education System siamthat te, Hospital thar din te erawh ka thiam a ni!!” a ti chhuak hial a ni. March 13, 2022 (Pathianni) ah khan Amritsar-ah roadshow ropui tak an nei bawk a, ‘Kum tam tak hnuah Punjab ah Chief Minister rinawm ber kan nei tur hi ka lawm a ni. Ka unaupa Bhagwant hi mi rinawm nghet tak a nih avangin a sorkar thar tur pawh hi rinawm takin a kalpui bawk ang‘ tiin Kejriwal hian a sawi bawk.
AAP CHAK CHHAN:
Politics zir tute chhut dan chuan Punjab Assembly Seat 117-a Seat 92 la a chak thei hi eng Party mah an la awm lo. He State ah keini ang bawkin Party pahnih, Congress leh SAD Party te chuan kum 70 chuang an in Sorkar chhawk tawh lo ni mahsela tunah Congress in seat 18 chiah an lain SAD in seat 3 chiah an lak theihna chhan hi a phenah eng thil nge awm tih hi mitin ngaihven a ni. Vawiin ah chuan bung thar an kai ta a, Punjab mipui nuai 300 vel tan chuan ni thar danglam tak a rawn herchhuak ta a ni. Sakhuana lamah pawh 57.69% vel chu Sikhism niin 38.49% vel chu Hinduism niin 1.93% vel chu Muslim an ni bawk a, 1.26% vel chiah Christian an ni. AAP chakna chhan nia hriat pakhat chu Chief Minister hlui Amarinder Singh leh tuna Congress CM chawl hlim Navjot Singh Sidhu te nasa taka an inhruipawhna karah boruak an intihchhiat tawn vang nia hriat a ni a. CM thar Charanjit Singh Channi lahin hma thar ala la tak tak hman si loin Party chhungah boruak ala siam tha hman meuh bawk si lo chu AAP tan chakna pakhat nia sawi a ni bawk.
SORKAR KHAM TAWHNA A LIAN: Kum 1972 atanga mahnia ro inrelna kan neih tan atangin kan ram rorelna ke chhe hi ala fuh tak tak thei lo nia sawi a ni a, hei kum 50 chuang chutiang hlir chuan kan lo kal tawh bawk. Keini ang chiahin Punjab ah hian SAD ten kum 24 ro an rel a, hneh tak maia SAD an paihthlak hnu ah Congress hun a lo inher a, Sorkar hmasa tih dik loh chhui leh hrem kawngah an hnufum hle a, anmahni ang bawka dik lo ni a ngaihna mipuiah a lian hle. Tichuan Party pahnihin duh tawkin kum 70 chuang ram an sawp a, ram mipuite hian anni Party pahnihah beisei tur awma an hriat tawh loh avangin midangah beiseina an nei lian hle. Kan thenawm Tripura state-a kum 1998 – 2018 chhunga sorkarna fawng lo chelhtu Communist Party of India (Marxist) ngei pawh paihthlaka an awm chhan kha mipuiin an kham tawh vang a ni ber awm e.
Anni ang hian kan ramah ngei pawh kum 12 lai (Kum 1984 – 86, 1989 – 1993, 1993 – 1998) sorkarna lo chelh tawhtu Congress Party kha hneh taka paihthlak an nihna chhan tam tak sawi tur kan hre hlawm ngei ang a, chiang taka lang pakhat chu mipuiin an kham tawh vang a ni. Pu Zoramthang kaihruai hnuah MNF Party ngei pawhin kum 1998 – 2003 leh 2003 – 2008 chhungahte khan sorkarna changin rorelna fawng an chelh a, nimahsela mipuiin hneh takin kan paihthla leh tho a nih kha. Kum 2008 – 2013 leh 2013 – 2018 chhunga Congress Party-in sorkarna an han chang lehah pawh khan kan kham hman viau niin a hriat a, hneh taka paihthlak an ni leh tho a, tunah kum 2018 atangin MNF Party bawkin sorkarna an han chang leh ta a, Pathian zarah kum 2023 Inthlanpuiah hian eng nge kan hmabak ni leh ang le?
AAP in heti taka Delhi pawnlama hnehna an chang thei hi thilmak leh ropui tak a ni kan ti lo thei lo ang a. A chhan berah chuan mita hmuh theih turin Delhiah rintlakin hna an thawk tihna a ni. Thangtharte tan ‘Change’ an thlen ngam a, thalaite bawh chak zawng tak turin kalphung danglam tak an kalpui nasa bawk a ni. Chief Minister atana an vawrh chhuah Bagwant Mann, kum 48 mi hi fiamthu thiama lar a ni a, mahse a chhungril nun leh a khawsak phungah hian ram hmangaihna miin amahah an hmu thung. Mi inluaha khawsa, ram hmangaih avanga inthlan a chuh apianga a sum neih tlahniam zawt zawt reng zawk a ni. A dinna bialah hian vote 58,000 chuangin hnehna a chang a, a thusawi hmasaah chuan CM tura lakluhna chu Governor chenna, Raj Bhawan ni lovin an ram zalenna sualtu, Bhagat Singh a chenna khua Khatkarkalan ah a nih tur thu a sawi bawkin a sawi ang ngei hian March 16, 2022 niah khan lakluh a ni.
Keini ngei pawh hian Chief Minister tura kan vawrhchhuah a zirin hnehna hi chang thei kan niin chaklo thei kan ni bawk ngei ang. Chutih rual chuan bawhzui leh loh tur thutiam neite erawh thangtharte hian kan thlang leh kherin a rinawm tawh loh a, a tak taka ram mipui tana thawk tur hi kan thlan chhuah ngei a rinawm tawh a ni. Chuvangin kum 2023 Inthlanpui hi Political Party lamin insiamthatna an neih hlawm loha a ngai ang bawka vote an zawng leh a nih chuan chutiangte chu an tling tawh kherin a rinawm loh a, ram mipuite ngei pawh hian hmangaihna tak tak nena ram rawngbawl tur hi kan duh takzet tawhin a hriat a, chutiang mi chu kan thlan chhuah tawh ngei pawh a rinawm.