Mizo nuteah hian rilru thlabar reng leh rilru thlaphang renga awm hi an tam hle a, midang hriatpui lovin a rukin hreawm takin an tuar thin.
Chuvang chuan he natna (Anxiety disorder) chanchin hi kan hriat chian a pawi-mawhin, enkawla dam thei a ni tih hriat a tul hle.
He natna kan tih hnuaiah hian Anxiety natna chi hrang hrang a awm a, amaherawhchu, a lar zual leh harsatna siam nasa pahnih: Generalised Anxiety Disorder leh Panic Disorder kan tihte zirchianna kan nei dawn a ni.
- Generealised Anxiety Disorder: Mizo tawngin he natna hming hi kan nei chiah lo naa, kan tawrh ngai loh natna erawh a ni hauh lo.
He natna zirchiangtute chuan mi za zela panga vel hian kan dam chhung ngeiin he natna hi kan nei tur anga chhut a ni. Hmeichhiaten a let hnihin an nei duh bik a ni.
Mizo tawnga han sawi awlsam dan chu ‘Rilru chawl lo’ emaw ‘Rilru thlabar reng’ te pawh a tih theih awm e.
A lo lan chhuah dan tlangpuite chu:
(i) Rilru thlaphanna, rilru leh ngaihtuahnaa dawn chi hrang hrang kal zut zut.
In leh lo, eizawnna, inlaichinna, chhungkua leh fanau te a buaina lo awm theite an dawn kual vak vakin , an rilru a thlabar reng a, hlauthawng in an awm reng thin.
(ii) Chung rilru tih hlauthawng rengtu te chu ngaihtuah loh tum nasa hle mahse, dan zawh rual lovin a lo thawk thin a ni.
(iii) Heng avang hian an taksa leh rilru chu thil lo thleng thut tur awm ang maiin a in ring lawk run a, hahdam takin an awm thei lo thin a ni.
Ngaihtuahnate a timang a, mut an harsat a, thinchhiatnate a thlen a, taksa lam pawh a ti chak lo thin a ni.
- Panic Disorder: A chunga kan sawi ang lo takin he natnaah hi chuan mahni chunga thil thalo lo thleng tur hlauhna nasa takin a rawn man thut a, darkar chanve atanga darkar hnih te a awh thin.
Mi thiamte chhut danin mi za zela mi pahnih velin he natna hi nei tur anga chhut a ni. A lo lan chhuah dan tlangpuite chu:
(i) Vawi leh khatah hlauhna namen lovin emaw awm nawm lohna riau in a man thut zela, chu chuan an tha te ti sak in, an lungphute a ti rang vak a, an taksa pum khur zawih zawihin a siam a, pum atanga rawn hnawh up up ang ten an inhre thin. An taksa hmawrte khawngin tlu mai tur ang ten an lu a hai thin.
(ii) Hetia lungphu leh thawk te a khawih buai thin avang hian mi tam takin lung lam that lohna neiah an inngai thin a, amaherawhchu lung lam that lohna engmah an hmu ngai lo.