- Upa Lalthara, Kohima (9436001667)
- FAPA TLÂN BO TEHKHIN THU A|ANGA KAN NGAIHTUAHZUI ATÂNA THATE
18.1. Fapa tlân bo chungchâng hi han sawi zui hret ila. Amâ thu leh duh thlanna ngeia a pâ hnên atâ tlân bo kha a ni a. Khatia a tlân bova, nawhchizuar bula khawsaa, nuam chêna, a pâ sum a khawh ral huau huau lai khân a pâ fapa a nihna kha a bo chuang miah lo. Chu mai ni lovin, a pâin a hmangaihna leh a tha ber a duhsakna kha a danglam chuang hauh lo bawk.
18.2. Hei vang hian a tlân bo hmâa a nihna kha rawn luah leh theiin a awm reng a ni; a pâ hnêna rawn kir leh chiah kha a tih tur leh a tih theih awm chhun chu a ni rih a. Hei bâk hi a pâ khân eng mah phût leh beisei a neiin a lang lo bawk. A pâ hnêna rawn kîr leh tura a mamawh chu ‘rilru lamlêtna’ kha ni maiin a lang. (He rilru lamlêtna hi Bible-a ‘gennao anothen’ tih tawngkam, ‘piang thar’ tia kan lo lehlin tâk nên thil thuhmun a ni lo). Chû ‘inlamlêtna’ rilru nei tur chuan a nihna dik tak (a pâ fa ngei a nihna kha) a hriat chhuah a, a hriat chian a ngai a; chu chuan a thiltih dik lohzia hriat chhuahtîrin, pawi tihna leh inchhîrna te a neihtir ta niin a lang.
18.3 He fapa tlanbo pawh hian ‘a pa fa’ a nih kha a lo theihnghilh hman der tawh niin a lang. Mahse, kha dinhmun chhe tawpkhawka a awm lai khan, ‘pa belh tlak leh amah hmangaihtu’ a nei tih hrechhuakin, a hnena kir leh a tum ta a ni. Hei hi Bible in ‘a inhhriatchhuah ve leh’ (Luka 15:17) a tih awmzia kha ni ngeiin a lang. Helai thu hi Sap tawng chuan ‘when he comes to himself/ to his senses’ tih a ni a; hei hi zu rui, mahni awmna leh nihna pawh hre lova chatthla der tawh, lo harhchhuak leh ta dinhmun nen khaikhin a remchang awm e.
18.4 Tichuan, tunlaia kan thalai tam tak, Pathian hnen atanga tlan bo mek leh, beidawnna khura awm mekten an mamawh ber ni-a lang chu, ‘Pathian fa’ an nihna an inhriatchhuah a, he ‘fapa tlan bo’ anga an Pa hnena ngaihngam taka kir leh hi niin a lang. Tin, thalaite zingah chang lo pawh, duhamna leh khawvel nawmchen duhna avanga Pathian (kan Pa) hnen atanga tlan bo mek hi kan tam tham viau tawh mai thei bawk a ni. Heng mite mamawh chu ‘pian thar’ ni lovin, mahni nihna inhriatchhuah a, kan Pa hnena kir leh hi a ni ang.
18.5 A pa dinhmunah khan lo indah chhin ve dawn ta ila: Kan fapain hetiang hian min ti ve ta se, eng tin nge kan lo dawnsawn ang aw, tih hi ngaihtuah tham tak a ni. Tam tak hi chuan (Kristian kan ni chung pawh hian) “Kha! eng ti turin nge i rawn haw? I pawisa i hmang zo ta a ni maw? Pawisa rawn dîl leh i tum em ni? I hmêl te chu a va chhe ta chher chhur ve! Tûn hnuah i ti leh ang em? I awm dân hi i sim tawh ang em?” ti tein kan chhuahchhâl khur khur mai âwm e. Mihring nihna leh mihring rilru atang chuan a âwm lo lem lo ve.
18.6 Mahse, he fapa tlân bo tehkhin thu-ah hi chuan, a pa hian a chhuahchhâl lo mai ni lovin, zawhna pakhat mah a zâwt lo. Hla taka a la awm laiin a fapa kha a lo haw lehin a hmu a; a tlân a, a fapa pawhin eng mah a sawi hman hmâin a pawm a, a fâwp a nih kha! A sual a sim leh sim loh lam kha a ngaihtuah lova, a zâwt bawk hek lo. A hnêna a lo kir leh kha tâwk a ti a; a hmâa a nihna leh dinhmun kha a pe leh nghal vek mai a ni. Hei hian, a pa laka a tlân bo lâi leh, sual rawng a bâwl lai khân, a pa ‘fapa’ a nihna leh a pa duhsakna kha a bo chuang lo, tih a tifiah chiang khawp mai.
18.7 Tunlai mi tam tak hi chuan, hetia fapa tlân bo lo kir leh hi ‘pian tharna’ tlukpui ang deuhin kan ngai mai thin ni pawhin a lang. Ringtu, Pathian hlata awm te emaw, Pathian laka vâk bote an lo kîr leh hian ‘piang thar’ angin kan ngai/ kan chhuah mai thin bawk niin a lang. Mahse, hei hi Isuan ‘gennao anothen’ a tih (‘piang thar’ tia kan lehlin tâk) nên hi chuan thil hrang daih a ni. He fapa tlân bo hian ‘nihna thar’ a rawn nei emaw, a ‘piang thar’ emaw ni lovin, ‘a nihna dik tak’ a kal bosan kha a rawn luah leh a ni zâwk.
18.8 Mi tam tak chuan he fapa tlân bo lo kîr leh hi, a û aia tha zâwk leh entawn tlâk zâwk ang maiin kan sawi thin ni pawhin a lang. Hei hi chu ‘pian tharna theology’-in a hrin chhuah ni ngeiin a lang. A nihna takah chuan a û hi (famkim bîk lo mah se) kan entawn tur (kan model) tha zâwk chu a ni ang. Khatia a nâu tlân bo lo kir leh a pain khati taka a lo sâwngbâwl nasa kha a hre thiam lo a ni ve mai a; hei hi thil âwm lo tak pawh a ni chuang lo. Mahse, a pain thil awmzia a hrilhfiah hnu kha chuan a hre thiam ve ta mai niin a lang. A pa-in “Ka fapa, ka hnêna awm reng i ni a, ka neih zawng zawng hi i tâ alâwm…” a tih atang ngawt pawh hian a û hi a nau ai chuan a chan a tha zâwkin, a pa hian a ring ngam zâwkin a ngaih theih awm e.
(la chhunzawm tur)