- Narendra Singh Tomar
India ram mipui 1.4 billion ten national security goal an neih theih nana pawimawh ber pakhat chu Sustainable Agriculuture hi a ni. Prime Minister Narendra Modi hnuaiah , Ministry of Chemicals and Fertilizers chuan chemical fertilizer hman chung changa in kar zau ltk tih ziaawm hna an thawk a ni.
He hmalakna in a tum ber chu Indian agriculture siam danglam a, policy intervention, investment, financial support, technological intervention leh value addition te nena ngun taka hmalak a ni dawn a ni. June 28, 2023 ah khan Cabinet Committee on Economic Affairs (CCEA) chuan Urea Subsidy Scheme chhunzawm a nih tur thu leh hmalakna thar tam tak te a ti chhuak a. Hetah hian organic fertiliser hmanna tur Rs 370,128.7 crore sen a nih tur thu tarlang a ni a. Sawrkar chuan sustainable agriculture lam a ngaih pawimawh zia a tilang a, kan ram chhunga loneitu mi 120 million chhuang, ram 141 billion hectare enkawl mek tute a thlahthlam lo tih a lang a ni. Sawrkar hmalakna thenkhat te chu a hnuiah hian tarlan a ni:
Urea Subsidy Scheme chhunzawmna
CCEA chuan 31st March 2025 thleng Urea Subsidy Schmeme hman chhunzawm ani dawn a ti a, hemi atana hman tur hi Rs 368,676.70 crore a dah a ni. Hei hi financial year pahnih 2022-23 atanga 2024-25 thleng a hmang ang. Modi-a sawrka hnuaiah hian ram chhunga siam chhuah te hi ngaih pawimawh zawk an ni a, hei vang hian kan rama siam ngei urea hi lei chhawn a ni a, 2022-23 khan 283.74 LMT lei a ni a, 2014-15 ah kha chuan 207.54 LMT chuah lei a ni. Hei vang hian man tlawm zawkin loneituten kan ram chhungah ngei leitha hi an lei thei tawh dawn a ni.
Nano urea ecosystem tihchak
India hian khawvela nano urea liquid hmasa ber chu indigenous-in a siam a, India loneitute chu thil thar, eco-friendly leh economical product hmanga tihchak nan sumdawnna lamah a siam chhuak a ni. Kum 2023 March thla thleng khan bottle maktaduai 76.5 (conventional urea 33.6 LMT tlukpui) siam chhuah a ni tawh a, bottle maktaduai 54.2 hralh a ni tawh bawk. Kum 2025-26-ah chuan nano urea plant pariat, bottle maktaduai 440 siam chhuah theihna, urea pangngai 195 LMT tlukpui chu commission a ni ang. Loneitute pawhin Nano DAP hi DAP pangngai aia hmanraw tangkai leh man tlawm zawka hman theih turin an inhriattir bawk.
Aatmanirbhar Bharat kaihhruaina hnuaiah sorkar chuan urea production unit paruk a din a, a tinung leh a, chungte chu viz. Rajasthan-a Kota-a Chambal Fertilizers Ltd-in an siam a; Panagarh West Bengal-a Matix Ltd; Telangana rama Ramagundam-ah te; Uttar Pradesh-a Gorakhpur-a awmte; Sindri, Jharkhand-a awm leh; leh Barauni, Bihar-ah te an awm bawk. Heng indigenous production unit leh nano urea plant te hian tuna urea-a import innghahna a tihtlem phah dawn a, kum 2025-26-ah chuan urea-ah aatmanirbhar (mahni inrintawkna) min siam dawn a ni.
GOBARdhan hmanga organic fertilizer te thlawp
Market Development Assistance (MDA) component hnuaiah hian sorkar chuan unique, multipronged, waste-to-wealth GOBARdhan initiative nena inzawm plant-a organic fertilizer siamte chu metric ton khatah Rs1,500 rate-in a pui dawn a ni. He holistic leh integrated approach hian biogas leh renewable energy scheme hrang hrang, bawlhhlawh sawngbawlna programme leh sanitation hmalakna te a huam a ni.
FY 2023-24 atanga FY 2025-26 chhunga sum hman zawng zawng chu cheng vaibelchhe 1,451.84 a ni a, he sum peknaah hian research gap funding cheng vaibelchhe 360 pawh a tel dawn a, hei hian India rama organic fertilizers tihpunna a tichak lehzual dawn a ni. Farm inputs (organic fertiliser telin) leh service te chu loneitute tana one-stop solution anga pek leh anmahni tihchak nan ram pumah unique model farm inputs leh service outlet 100,000 vel, ‘Pradhan MantriKisanSamruddhiKendras’ din a ni tawh a ni.
PM PRANAM inhmelhriattirna
Eco-friendly leh sustainable hmalakna angin sorkar chuan PM Programme for Restoration, Awareness Generation, Nourishment, and Amelioration of Mother-Earth (PM PRANAM) a siam a. He scheme hian state leh Union Territory-te chu natural farming practices pawm turin a fuih a, alternative fertiliser tihhmasawn a, chemical fertilisers hman dan inthlau tak a fuih bawk. Kum 2025-26 atana incentive fund ruahmante hi kum 2026-27-ah pek chhuah a ni dawn a, hei hian sorkarin hun rei tak chhunga agriculture nghet tak neih theihna tura hmathlir a neihte a tarlang a ni.
Thil thar siam chhuah urea rangkachak
He phalna hi kum thar, value-added urea “Urea Gold” tia koh a ni bawk a, sulfur coating a awm bawk. He coating thar hian thlai chi hrang hrangte tan secondary plant nutrient pawimawh tak, sulphur a siam thei dawn a ni. “Urea Gold” hian urea hman a tihtlem bakah thlai thar chhuah a tipung a, hei hian slow release leh nitrogen hman tangkai dan a tichak a ni. He sustainable fertilizer option hi sorkarin nutrient management tihchangtlun leh urea siamna kalphung tihchangtlunna tura hmalakna nen a inmil hle.
Tun hnaia Cabinet Committee on Economic Affairs-in a pawmpuina hian India sorkarin agriculture nghet leh loneitute hamthatna tura a inpekna nghet tak a lantir a ni. Urea Subsidy Scheme tihzauh te, PM PRANAM hman tan te, GOBARdhan kaltlangin organic fertilizers puihna te, leh thil thar Urea Gold te hian eco-friendly leh efficient zawk agricultural sector dinna kawngah a pui vek a ni. Heng hmalaknate bakah hian sorkar chuan chemical fertilizer hman dan inthlauhna tihhmasawn nan leh organic, bio, leh nano fertilizer ang chi fertilizer dang hman a nih theih nan mass awareness campaign a kalpui bawk. Heng hmalaknate hian leilung tihchangtluna kan chenna khawvel tan a ni.
Modi sorkar hian kum 9 chhung zet hnam tana inpekna a thawh tawh avangin, agriculture sector tihchak leh chawisang tura welfare scheme tam tak kalpui a nih thu hriatpui a pawimawh hle. Sorkar chuan “SabkaSath, SabkaVikas, SabkaVishwas” principle kaihhruaina hnuaia India thar a ruahman a, loneitute hamthatna chu he vision-a thil pawimawh tak a ni. Heng scheme te hian loneitute eizawnna tihchangtlun te, agriculture kalphung nghet tak tihhmasawn te, agriculture sector-a hmasawnna zawng zawng tihhmasawn te a tum a ni. India ram hausa leh mi zawng zawng huapzo siam tura sorkar inpekna a tarlang a, chutah chuan loneitute chuan hnam hmasawnna kawngah hmun pawimawh tak an chang a ni.
ENDNOTE
A ziaktu hi Union Agriculture Minister a ni. A mimal ngaihdan a ni.