- Mahmuaka Chhakchhuak
Bible hi chi hrang hrang a tam tawh hle mai a, Version hrang hrang hi engzatnge awm tih pawh hre turin chhiar hleihtheih pawh a ni meuh lo a ni.
Hetiang hian a bul te atangin han chhui ta ila ; –
BC 1400 vel ah daih tawh khan Pathianin Mosia hnen ah ‘ Ten Commandments’ a pe a, chu chu Mosia chuan Lungphek ah a ziak a, chumi chu Pathianthu ziak kan hmuh hmasak ber chu a ni.
BC 500 ah chuan Thuthlung Hlui bik bu 39 te chu mithiam rualin Hebrai tawngin an ziak zo leh a
BC 284-247 ah chuan Thuthlung Hlui bu 39 te Hebrai tawng ziak leh Apocrypha bu zinga bu 14 te chu Greek tawnga lehlin leh a ni a, chu chu a hming ah ‘ Septuagint ‘ tih a ni
1st Century AD chuan Thuthlung Thar bu 27 te chu Greek tawnga ziak zawh a ni leh a ni
315 AD chuan Alexandria Bishop Athenasius chuan tuna kan neih ang Thuthlung Thar bu 27 te hi Bible ah a pawm a ni
382 AD chuan Jerome-a chuan Latin Vulgate tih, avaia bu 80 ( 39 OT + 14 Apocrypha + 27 NT ) te chu a ti chhuak leh a ni
500 AD chuan tawng chi hrang hrang 500 chuanga lehlin a ni tawh a ni
600 AD chuan Latin tawnga ziak Bible chiah chu pawm tur tia thupek chhuah a ni hial a
995 AD chuan Thuthlung Thar bik, bu 27 te chu Anglo-Saxon a lehlin chu tihchhuah a ni.
1384 AD chuan Wycliffe chuan Bible pumpui, bu 80 chu ama kutziak ngeiin a ziak chhuak a ni
1455 AD Gutenberg chuan Printing Press a hmuhchhuah chuan Bible chu a pumin Latin tawnga chhut alo ni ta a ni
1516 AD ah Eramus chuan Greek leh Latin tawngin Thuthlung Thar bik Parallel a ti chhuak leh a
1522 AD chuan Martin Luther-a pawhin Germani tawngin Thuthlung Thar bu a buatsaih a ni
1526 AD chuan William Tyndale chuan English tawngin Thuthlung Thar bu a chhuah a, hei hi Saptawnga Bible kan hmuh hmasak ber a ni
1535 AD chuan Saptawnga Bible pumpui (Bu 80 ) hmasa ber atan Myles Coverdale’s Bible tih chhuah a ni
1537 AD ah chuan a vawihnihna atan Saptawngin Bible pumpui ( Bu 80) chu tihchhuah leh a ni a, a bu hming atan ‘ Tyndale- Matthews Bible ‘ tih a ni.
1539 AD Mipui hman theih tura a hmasa ber atan Saptawnga bible ( Bu 80 bawk ) tihchhuah leh a ni a, a hming atan ‘ The Great Bible ‘ tih a ni
1560 AD ah chuan Bible bung leh chang te then a niin a hmasaber atan Saptawnga tihchhuah a ni a, a bu hming atan ‘ The Geneva Bible ‘ tih a ni.
1568 AD ah chuan England lal King James chuan Bible awm tawhsa te chu ennawn lehin a thar a buatsaih a, chu chu a hming atan ‘ The Bishop Bible ‘ tih a ni
1582 AD ah Rheims News Testament tihchhuah a ni a, 1609 AD ah chuan Douay Thuthlung Hlui bu tihchhuah leh a niin hetah hian Thuthlung Thar bu hi telh a ni ta a, hei hi Saptawnga Catholic Bible hmasa ber a ni a, Latin Vulgate atanga lehlin a ni
1609 ah chuan King James Bible buatsaih tan a ni a, 1611 ah zawh fel a ni. Bible pumpui bu 80 chu mithiam rual 47 ten uluk takin an letling a ni. Nimahsela 1885 ah chuan Apocrypha bu bik, bu 14 te chu paih leh a ni a, tichuan KJV chu bu 66 chauh a lo ni ta a ni.
1962 – 71 kumah chuan ‘The Living Bible’ chu Kenneth N. Taylor chuan a buatsaih leh a ni
1966 kumah pawh chuan ‘ Today’s English Version or Good News for Modern Man chu buatsaih a ni
1976 kumah chuan ‘ Good News Bible ‘ chu American Bible Society te chuan an peih leh bawk a ni
1978 kum ah chuan ‘ New International Version ‘ chu buatsaih a ni
1782 ah chuan ‘ Robert Aitken’s Bible’ chu America ah chhut a ni
1791 ah chuan Isaac Collins leh Isaiah Thomas te chuan ‘ Family Bible and Illustrated Bible ‘ chu KJV ( bu 80 zawk ) behchhanin a hmasa ber atan an buatsaih a ni
1808 kum ah chuan Robert Aitken-a fanu Jane Aitken chuan hmeichhe hman bik atan bible a buatsaih leh a ni
1833 kum ah chuan KJV behchhanin ‘ Noah Webster’s Bible’ buatsaih a ni a, a hnu mai ah Dictionary a buatsaih leh bawk a ni.
1841 kum ah chuan Saptawngin New Testament bik hi Greek tawng leh English version hrang hrang 5 te nen bu khata siamin parallel bible buatsaih a ni.
1846 kumah chuan ‘ The illuminated Bible ‘ chu KJV ( Bu 80 zawk ) behchhanin buatsaih leh a ni a, milem nena buatsaih a ni
1863 kum ah chuan Robert Young chuan ‘ Young’s Literal Translation Bible’ a buatsaih leh a, hetah hian English bible dang lo ang deuhin hmun thenkhat ah chuan English awmzia a sawifiah chiang bik a ni
1885 ah chuan KJV Bible chu ennawn lehna neih a niin a bu hming atan ‘ English Revised Version ‘ tih a ni.
1901 kum ah chuan ‘ American Standard Version ‘ buatsaih leh a ni
1952 kum chuan ASV chu ennawn leh a ni a, a bu hming atan ‘ Revised Standard Version ‘ tih a ni.
1971 kum ah chuan English word mal dik thei ang ber turin ‘ New American Standard Bible ‘ buatsaih leh a ni
1973 kuma ah chuan english phrase dik thei ang ber turin ‘ New King James Version’ buatsaih leh a ni
1982 kum ah KJV atangin tunlai English thei ang ber turin ‘ New King James Version ‘ buatsaih leh a ni.
1990 ah chuan RSV ennawnna neih a niin ‘ New Revised Standard Version ‘ buatsaih leh a ni
2002 kum ah chuan ‘ English Standard Version ‘ buatsaih leh a ni.
HENGTE HI ROMAN CATHOLIC BIBLE BIK A NI ; –
DRB Douay-Rheims Bible 1582, 1609, 1610
DRC Douay-Rheims Bible Challoner Revision 1749-1752
WVSS Westminster Version of the Sacred Scripture 1913–1935
SPC Spencer New Testament 1941
CCD Confraternity Bible 1941
Knox Knox Bible 1950
KLNT Kleist–Lilly New Testament 1956
RSV–CE Revised Standard Version Catholic Edition 1965–66
JB Jerusalem Bible 1966
NAB New American Bible 1970
TLB–CE The Living Bible – Catholic Edition 1971
NJB New Jerusalem Bible 1985
CCB Christian Community Bible 1988
NRSV–CE New Revised Standard Version Catholic Edition 1989
GNT–CE Good News Bible Catholic Edition 2001
RSV–2CE Revised Standard Version, Second Catholic Edition 2006
CTS–NCB CTS New Catholic Bible 2007
NABRE New American Bible Revised Edition 2011/1986 (OT/NT)
A dang pawh ala ta mai……..