India-in thlaa a tumtir khawl (Moon lander) chu thlaa zan khaw vawt takin a hmeh hnuah darkar a liam zel avangin kaih thawh leh beiseina a tlem ta hle tih an ram space scientist-te chuan an sawi.
Thlaa chhun a nih chhung erawh kaih thawh tumin an bei zui zel dawn tih an sawi thung.
Thlaa chhun leh zan hi leia ni 14 vela rei vel ve ve a ni.
Zirtawpni khan space agency Isro hian thlaa ni a chhuah leh tak avangin an lander leh rover chu biakpawh an tum a, signal engmah an dawng thei lo tih an sawi.
Vikram tia a hming an phuah, lander hian a dulah Pragyaan rover kengin August thla khan thlaa la tlawhpawh tam loh lai, chhim tawp hnaihah an tum a. Chawlhkar hnih chhung awmin thil pawimawh (data) leh thla lain lei lamah an thawn let a, thlaa zan a nih tak avangin ‘mut hahdamtir’ zui an ni.
Indian Space Research Organisation (Isro) chuan an battery paitirte chu an chawlh chhung hian intinung (recharge)-in September 22 vela ni a chhuah lehah kaih thawh leh theih an inbeisei a ni.
An beisei ang erawh a ni ta chiah lo va, Zirtawpni khan X-ah ‘Vikram lander leh Pragyaan rover biakpawh tuma la beih chhunzawm zel a ni’ tih an sawi a. A hnuah official-a sawi zui an nei tawh rih lo.
Thawhtanni tukah khan Isro chief hlui, AS Kiran Kumar chuan ‘hun a liam zel avangin an thawh leh theihna chance a tlem tawh’ tih BBC a hrilh.
“Lander leh rover hian thlaa khaw vawt lutuka dam khaw chhuak thei lo tur thil tam tak a pai a ni,” a ti a, thla chhim tawp lamaah hian zanah chuan khua hi -200°C leh -250°C inkar zeta vawt niin a sawi bawk.
“Lander-a transmitter hi nung pawh ni sela kan bepawp thei chuang lo vang a, a nung tih min rawn hrilh thei danw lo. A thil pai dangten hna an thawh loh chuan awmzia a awm lo va, an thawk em kan hre thei dawn chuang lo,” a ti.
Isro thupuangtu chuan biakpawh ngei tumin an bei chhunzawm zel tih a sawi bawk.