- H. Lalroluahpuia
Mizoram hi a inpeih tawh tak tak ang em le… A neitu Mizoten duh kan thlang a, thutlukna kan siam a. Keimahnia awm, ‘thil tha zawk duhna’ lamah rinawm takin vote kan thlak a nih kha. Hnam huaisen chu kan ni ngei a, kan thil tih hi kan hre chiang em, a man kan pe chhunzawm zel ngam tak tak ang em?
Sawrkar thar a piang a, kan aiawha roreltu tur atana kan thlante chuan vawiin atang hian rorelna dawhkan an kil tan dawn ta a. Vote thlaktute chuan Mizo nihna – dikna leh rinawmna te chu huaisen takin kan lan chhuahtir a, hnama min dintu Pathian pawh hi a lawm ve ngei ang. Mahse “Mi tin an chunga roreltute thu thuin awm rawh se. Pathian thu lovin tumah roreltu an awm si lo; roreltua awmte hi Pathian ruat an ni,” tih thu hmanga Pathian chibai buktute kan nih chhunzawm a ngai dawn a, kan inpeih em?
Mizoram Chief Minister parukna, Pu Lalduhawma chuan lak luh a nih chauh laiin a kaihhruai sawrkarin Ni 100 chhunga a tih tur a puang a, eirukna do turin min sawm bawk. Zoram a nghawr nghing a, mipui thinlunga beiseina pawh a sang zual sauh kan ti thei hial awm e. Hetih lai hian, anmahni ngei tan pawha thang mai a chang ve palh thei tho bawk ang. Mizo mipui, beiseinaa khat, thil tha zawk duhnain a hneh mekte hian khaw’nge kan thlen chin tur tih hi kan inzawh thar theuh pawh a tul thei awm e.
He ‘Ni 100’ hi kum 5 rorelna kan lo hriat tawh thinte aia Mizote tana hun malsawm leh duhawm zawk ni ngei se, tih hi Zoram hmangaihtute tawngtaina a ni vekin ka ring, a ni thei bawk a. Bultanna tha hmu turin sawrkar lam chu a inpeih tawh niin a lang a, mipui lam a bik takin sawrkar hnathawkte inhuamna chin pawh hriat a chakawm a, mahni theuhin lo chhang mai ila. Nakin lawkah hian, “Kan zo ngang lo a ni…” tih thu te hi a ri leh mai mai palh si ang tih hi hlauhawm deuh a nia.
‘Ni 100” hlawhtlinna hi Mizo ram leh hnam hlawhtlinna a nih theih rualin ZPM thlan laitu lek fangah pawh a chang palh ve thei bawk ang. A thlangtu mipui kan ni a, kan zavai hian kan hlawhchham a rem lo. “ZPM ka ni,” titute ngat phei chu in danglam tur a ni tihna a ni – In lam nasa si a, in chungah hian Kristiante Pathian thikthu pawh hi a chhiat deuh bik beisei ila, chutiangin mipuite pawh. Hlemhletnain keimahni leh kan kianga mite-ah hmun a chan a rem lo tlang a. Pathian malsawmtlak kan nih vek a ngai tihna a nih chu. ‘Kum 5 tha mi hmanga malsawm’ kan nih chhunzawm ngei beisei ila.
Kan Chief Minister thusawite bakah a kaihhruai sawrkar laka kan beiseite chu kan inhriatpui vek a, hrilh nawn ngai kan awm lo. Kan hria a, a hlawhchham a nih pawhin kan hre leh vek tho ang. Pathian tih loha kan lal duhawm ni chho mekin, “Kan manifesto-te hlawhtling se an duh avangin mipuiin min vote tling a ni,” a ti khan amah leh a thawhpuite mawhphurhna a hre chiang hle tih a tarlang ngei ang a, nep thei an ni lo.
Ni e, a thawhpuite laka kan beisei pawh a hniam bik chuang lova. An tel lova hna tha thawk zo thei bik lo tur, mipuite nena an thlan lal (CM) leh Pathian lakah an rinawm vek tur a ni. Hei hi anmahnia beiseina sang tak neitu, an intiamna Mizo mipuite laka an rinawmna tur a ni bawk a. Bul an tan thar fona tur leh an hlawhtlinna tur pawh a ni ang.
Kan zawlneiten kan ram tana thil tha puan tur an dawn hleih theih mang loh lai hian kan hma hun, kum 5 chhunga ro min relsaktu turte leh an kianga thu a, a venpui hna thawktu tur zawng zawngte hi kan (Mizo ram leh hnam te) tana Pathian hmanraw duhawm ni thar fo turin duhsakna ka hlan a, kan zavaia beiseina pawh a ni ngeiin ka ring.
“Kum nga kal ta chhung khan hna ka thawk lo nia in hria a nih chuan min vote tawh suh u; hna ka thawk nia in hria a nih chauhin min vote rawh u,” tih thu sawitu, Arvind Kejriwal-a leh “Heta hi ka awm a. LALPA hma leh a hriak thiha hmaah hian mi sel teh u le: tu bawngpa nge ka chhuhsak ngai? Tu sabengtung nge ka chhuhsak ngai? Tu nge ka bum tawh ngai? Tu nge ka tihduhdah ngai? Ka mit tidel turin tu lakah nge thamna ka lak ngai? Ka rul leh vek ang che u,” titu Israel-te lal, Samuela te ang hruaitu tha chaka tuihal Mizo hi bum chi a ni tawh lo. Hetiang zawhna hi min zawt a, kan chhannaa lungawi thei tura hna tha thawk ngei turin ZPM sawrkar (ti mai ang) hi kan beisei a, kan thlir dawn a ni. Pathian zarah kan dam ang a, kum 2028-ah kan zavaiin rorelna dik / fiahna kan hmachhawn leh theuh beisei ang u.
Kan Chief Minister berin, “NGO leh Kohhrante tawiawmna kan ngen… Eirukna hi kan zavaiin i do tlang ang u,” tia sawmna a siam ngam hi a ropui a. Nehemia’n Jerusalem kulh din thar leh hna a thawh dawn laia, “I tho vang u khai, i din teh tak ang u,” a tih te nen pawh khan kan khawvel azirin a danglam lutuk lo turah ngai ila. Kan nihna leh dinhmun azir zela kan kut ti chakin he hna tha thawk tur hian inbuatsaih ila, tumah inralban theih a ni lovang.
Kan thurin leh innghahna Bible hi keu ila, “Nimahsela, kei zawngin Pathian tihna avangin chutiang chuan ka ti ve lo,” ti ngam, mi dik leh huaisen, mi thiam, a ngaihna hria, “Hawh u, sawi chhiat kan nih tawh loh nan Jerusalem kulh chu i din leh ang u,” titu Nehemia ngei kha keimahniah theuh hian zawng ila, thu leh thil tiha zirtu pawh kan nih tlan a ngai a ni.
“Ramin a bawhchhiat chuan puipate an inthlak zut thin,” tih thu pawmtute kan nih ang hian Mizote chuan “Lal an thlang nawn,” tia kan chhehvela sakhaw dang betuten min hriat a, Kristiante Pathian hi a taka chawimawitu kan nih theuh theihna turin tangrual ila, tawngtai ila. Pathianin min hmu vek a, “Thil i tih that chuan lawm i hlawh dâwn lo vem ni?” tih thutiam nen hna tha min thawhsak chakin min thlir reng a nia…