- K. Hmingthankaia
JH Lalthlamuanpuia Taekondo luhchilh dan leh he infiamnaa a hun hman chhoh dan vel leh, a hlawhtlinna lam hi ka sawi tum a ni lova, ka hriat lam pawh a ni hek lo. Chutiang lam chu amah chher hriamtu leh cheimawitute leh, he lam ziak thintute kutah awm rawh se.
Nimahsela, kei chuan, JH Lalthlamuanpuia’n naupangte a nih atanga Taekondo infiamna a luhchilh tantirha, Vengchhung chanchinbu leh titi vel naa ka lo hriat ve tirh atanga, vawiin thlenga Mizoram ti hming thatu leh, Zoram pum baka India ram hriat hlawh a lo nih tak thleng hian ka rilru leh mitthlaah thil lianpui a lo lang ziah a ni. Chu chu, ama Pa, JH Lalnunmawia Pa, JH Lalthlamuana Pu, JH Dingliana kha a ni.
Pu JH Dingliana nen hian tunhma atanga inhria kan ni lo. Aizawl ka chhuahsan hnua lo pemlut an ni. Aizawla kan lo haw leh hnua inhre chauh kan ni. Mahse, kan inkawm chhung reilote-ah khan, kum inthlau viau ni mah ila, kan inngaina em em a, engkim mai, a thuruk thlengin min hrilh duh a ni. A thil min hrilh hi a nupui fanaute pawh a hrilh tha duh lo. Tin, a chanchin hi a kip a kawia ka hriat vek bik loh bakah, aman sawi vek leh ziah vek a remti lova. Champhai Damdawiina a awm lai pawhin, a chanchin ziah tumin Aizawl atangin Chanchinbumi vawi engemawzat an han kal a, mahse, engmah a sawi vek tha duh lo.
Pu JH Dinga kha Martial Art Kungfu Blackbelt puitling dik tak a ni a. Chuvangin, thu ruk leh thutiam vawn kawngah chuan a nihna nen a inhmeh hle. Aizawlah hian a nupui fanaute aiin a lo chhukthla hmasaa, tutute emaw chu Kungfu a zirtir thin niawmin a nupui Pi Ngurin a sawi. A tupa JH Thlamuanpuia’n Taekondo a luhchilh tih ka hriattirh atangin, ‘ A Pu pawh Blackbelt ngat alawm’ ka lo ti ve ziah thin a, inhmeh ka ti hle a ni. Tuna a hlawhtlinna ropui takte hi a Pu khan han hre ve se ka ti em em a ni.
Pu JH Dinga kha Saihaa ka zin hlan, ni10.5.2005 khan City bus kawngka atangin Zodin stand-ah khian a tla a. Amah a pa lianin blackbelt meuh a ni bawk a, a tirah na angin a lang duh lova, mahse, a zanah kum 55 mi niin a lo boral ta a ni. Aizawl ka lo haw chu ka hrilhai hle mai.Chuvangin, a chanchin hi thui tak leh thuk tak sawi tur ka hre lo nain, mahse, ami hrilh ang ang leh, an chhungkaw chanchin tlem tal sawi ve hi ba tlatin ka inhre ve a. JH Lalthlamuanpuia chawimawina leh a Pu JH Dingliana hriatreng nan tlem kan ziak ve mai mI ang e.
Pa Dinga nen khan kartawpah zu in turin Rangvamualah kan kal thin a. Zu in tura kan insawm dan chu, ‘ Vawk chaw i zawng ang hmiang’ kan ti thin. A tak takin Rangvamual kawng velah vawkchaw kan zawng phawt thin. Chumi hnuah zu tlem kan ina, tlem kan hawn bawk thin. Kan hlim dunin kan tlei dun ve em em thin a ni.
Pa Dinga kha Burma sipai driver thin a ni a. China ramri vela duty thin a ni. Ama sawidanin, ” Henglai, Mizoram leh Manipur chu sawiloh, Burma ram chhungah pawh ruihhlo, drug lampang hi a la lar hma daih khan, an awmna China border velah chuan ruihhlo tha chi leh man to chi a lar tawh a. Vanduaithlak takin a ti ve chhin pawlah ka tang hlauh mai a, nghei leh a harsa tawh si a, hreawm hi ka ti em em mai a. Pawisa a heh si. Ruihhlo ka mamawhna a lo chhuah tawh chuan, ka nu pawisa ka dil hi, a inbual lai pawh ni se, bualin kawngkhar ka pawtchhe vek duh hial thin ” a ti. Pa Dinga nu, Pi Zanguri hian Pa Dinga hi a tulpuia, tunah hian kum 100 mi niin,Tahanah a la dam ani. Pa Dinga chu chutiang khawp chuan hreawm ti takin ruihhlo bawiah a lo tang tawh a ni.
Chutianga ruihhlo bawia a tan reng chuan a thi thuai dawn tih a hria a. A sawi zel danin, ” Ruihhlo ka tih zel chuan ka thi dawn a, ka nghei thut pawhin ka thih phah thei thova. Mahse, ruihhlo tih vanga thi nih ai chuan, ruihhlo nghei duh vanga thi nih chu ka thlang ta zawk a ni” a ti.
Tichuan, a ruihhlo nghei talbuai chu mihring pangngai khawsak pawhin a khawsa tawh lova. Rangoon Damdawiinah an dah phawt a, chumi hnuah Tahan Damdawiinah an rawn sawn hnai zel a. A hnuah Champhai Damdawiinah thla thum vel a awm leh hnuin, mihring pangngai, pa rilru tha em em leh zaidam em em a lo ni leh ta a ni.
Pa Dinga sawi ka hriat reng chu, ” Henglaiah damdawi chhe te te, proxivon tihvel ka nghei thei lo tih te chu a ho em mai, keinin damdawi man to ber chi leh chak ber chi pawh kan nghei theih chuan, anni pawhin an nghei thei lutuk ang” a ti thin.
Pa Dinga nupui hi nu Nguri a ni a, fa pahnih, JH Thlamuana pa JH Nunmawia leh a nau, Ma Engi te an nei a. Ma Engi hi a boral tawh a. Thlamuana nu leh pa te hi Thlamuana te unau thum naupang te te an nih laiin an inthen tawh bawk a. Thlamuana pa JH Mawia hi tun hma chuan Taxi khalha eizawng thin a ni. Mahse, vanduaithlak takin natna chi hrang hrang leh nerve tha lo a nei ta hlauh mai si a. Tunah chuan thenawmte in chuankai pawh atan thil harsa a lo ni ta tlat mai si a. Thlamuana Pi, Pi Nguri hian theih ang angin a enkawl hlawma, amah, Pi Nguri pawh hi hman lawk khan a chhula bawk awm, kg. 3 leh a chanve lai zaichhuah sak a ni. An chhungkaw dinhmun hi a awlai lo khawp mai.
Chutiang khawpa dinhmun harsa ni mah sela, hemite chhungkua hi an Pa, an Pu ber atanga an vai mai hian mi rilru tluang leh rilru tha em em vek mai, chhungkaw awhawm tak an ni a. Engmah dang innghahna an nei lova, Pathianah hian rinawm takin an innghat tawp mai a ni.
Pathian chuan Amah ring tlattute chu a hawisan ngai lova, Thlamuanate unau pawh, lung delh loh thing delh lohvin tunah chuan an lo leikang ve ta reng mai a. A u chiah Lalchhantluanga hi B.A zo tawh, hna la nei lo a ni a. An upa ber Lalchhanchhuahi hi nurse niin, England-ah a thawk mek a, a ni hi an eibel a ni rih ta mai a ni. Sawi tawh angin, anni unau pawh hi rilru tha tak an ni a, an inhmangaih tlang hle a ni.
A tawp bera Mizoram sawrkar ka ngen duh chu hei hi a ni. Tun 38th edition, National Game, Uttarakhand-a neih meka che tha em em, Mizoram tana Gold medal engemawzat lakpuitu, Taekondo player JH Lathlamuanpuia s/o JH Lalnunmawia Venghlui hi, Meghalaya Sawrkar pawhin he game thoa Canoeing-a bronze medal latu, Pynshngain Kurbah, an Chief Minister Sangma’n Sawrkar hna a pek ang hian, Thlamuana pawh hi B. A te a ni ve tho bawk a, a phu tawk Sawrkar hna pe ve turin ka ngensak a ni e.
An chhungkaw dinhmun hi chu kan Sawrkar pawh hian a hre vekin, ngaihtuahna tha tak chu a nei mek thoin ka ring tho bawk e.