Sawhthing hlado kha aw!

  • Dr. C. Lalrampana
  • A KAMKÊUNA

Social media platform facebook lama Mizopa ngei maiin sawhthing hmun atanga thiam tak mai leh runthlak tak maia sawhthing hlado a rawn chham kha uluk takin ka lo ngaithlaa a thu a thain lung a kuai takzet mai. Chuvangin a hlathu (lyrics) kha chiang deuhin i han tarlang teh ang.

“Lengi leh valrualate’n,
Sawhthing kan cho ve,
Mahse, e, a rate lam awm rih love;
Mahse, e, ching zel dawn e, ling zel dawn e, inthlanlehah toleh mai ang….Cho e, cho e.”

He sawhthing hlado thu tha tak leh thluk mawi tak hian kuthnathawktute beidawnna ruama awm mekte a fuih phur thar hle niin a lang.

  • ZPM A SAWRKAR CHUAN

Kum 2023 election campaign lai khan tuna kan CM Pu Duha hian “ZPM a sawrkar chuan rate hresain sawhthing in ching ang a, kg khat Rs 50/- a ni ang.” tiin a au piap piap kha a ni a. Hetih lai hian Oneindia-in sawhthing market rate hrang hrang a tarlan dan chu hetiang hi a ni. Aizawl 1kg Rs 240/- Ahmedabad 1 kg Rs 105/-; Madurai 1kg Rs 100/-; Visakhapatnam Rs 110/- Lucknow 1kg Rs 180/- Vadodara 1kg Rs 105; Kolkata 1kg Rs 240/- Surat Rs 105; Patna Rs 240; Kochi Rs 130 Jaipur Rs 240;, Mysore Rs 45/-; Bangalore Rs 45/-; Hyderabad Rs 110/; Mumbai Rs 40/-; Trivandrum Rs 130/-; Vijayawada Rs 110/-; Coimbatore Rs 100/- Nashik Rs 45/–; Bhubaneswar Rs 240/-; Pune Rs 45/-; Chennai Rs 100; Nagpur Rs 45/-te a ni.

Tichuan, Aizawl, Kolkata, Patna, Bhubaneswar, Jaipur-ahte sawhthing rate in angin 1kg Rs 240/- a ni mek a. Nagpur, Pune, Nashik, Bangalore, mysore-ahte 1kg Rs 45/- a ni a, Mumbai-ah tlawm berin 1kg Rs 40/- a ni. Mumbai hi India rama khawpui lian ber niin mihring 12,691,836 (maktaduai sawm leh pahnih nuai ruk singkua leh sangkhat zariat sawmthum leh paruk) an cheng a, mahse, sawhthing tlawmna ber hmun a ni thei hi thil mak tak chu a ni. Kalphung thar sawrkar hian minimum Support price ? 50/- rate-a sawhthing leisak vek turin kuthnathawktute a tiam (committed) a, mahse, kuthnathawka ei zawng sawhthing chingtute’n 1kg Rs 30/- lek pawhin an hralh hlei thei ta lova, collection centre hrang hranga dahkhawm leh chhungkaw bilin chawhsa an kawl, hralh mai theih si loh chu an manganpui mek a, Zoram hmun hrang hrangah vawkpui riltam iangin an ngek ta chuah chuah a ni ber mai.

  • MGGA IN HMA A LA DAWN EM?

Mualphengah in 100 in sawhthing an ching a, Qtl 2,500 an thar a, chawh loh tam tak a la awm bawk. Lenchimin bag 2000 helai khaw chhehvel hrang hrangte neih zat tur 150,000kg a ni awm e. Heng bakah hian Phuaibuang, Hmuntha, Mualpheng, Maite leh Zoram khaw hrang hrangah kuthnathawktu an mangang takzet ta. Hei vang hian kan RS MP Pu Vena meuh pawh a au chhuak ta hial. Hetiangin-” Vawiinnia sawhthing chingtute’n sawhthing man man taka an hralh theih lohna chhan chu Pu Duha hi a ni tih hriat tur a ni. ZPM Sawrkar chawh buai vek a ni sawhthing rate hi! ZPM Sawrkar hi kumin kum tir atang khan lo inrawlh lo sela sawhthing chingtute’n tunah hian man man takin an hralh hum hum ang. Chuvangin, sawhthing chingtute zawng zawng pawhin in hriat ka duh chu vawiinnia sawhthing hralhna in hriat loh chhan hi ZPM Sawrkar lo inrawlh vang a ni. Tunah hian sawhthing rate a tha tih a hrechiangtu ka nia, bombay-ah kal ula, Delhi-ah kal ula, Kolkata-ah kal ula, chennai-ah pawh kal ula, bhopal-ah, khawiah pawh nikum leh kuminah sawhthing rate a buai lo, a danglam lo. Mahse, Mizoramah ngatinge a rate a that loh kan tih chuan ZPM in lo inrawlh vang a nia. A leitu tur pawisa in lo siam rukpui nge lah kan hre lo. A hralhna hre tak tak mang si lo kutah Mizorram sawhthing leina tur agreement in siam a, annin an leileh hlei thei si lova kan kuthnathawktute an rum mek. Nikumahte buaina a awm lo, nikum hmasaahte buaina a awm lo, kuminah ngaitnge kan buai tak tlat? Sawrkarin lei tumin anmahnin lei tum si lovin a leitu tur company pahnih vel an ruat a, chuta tang chuan sawhthing man tang ei an tum nge lah kan hre lo. Kei chuan man tang ei an tum a nih hi ka ring nghet êm êm a ni. Chung chuan kuthnathawktute an chawk buai vek a ni tih hi ka sawi duh a ni.”

Kuthnathawktute’n sawhthing tihralna kawngah harsatna an tawh chhan hi Pu Vena hian Pu Lalduhoma leh ZPM sorkar vang a ni tih a puang hmiah mai.

Kuminah hian India ram hmundangah sawhthing rate a chhe lova, Engvangin nge Mizoramah chiah a rate a chhiat bik?

Loneitute sawhthing tharchhuah atanga man tang lo ei tum an awm vangah a ngaih thu huaisen takin a puang a ni. (https://www.instagram.com/reel/DIeCItIy10T/?igsh=YmRmbXlsajR6aXYy). Mizoram Ginger Grower Association (MGGA) an awm ve a ni lawm ni? Heti taka an mi leh sate mangang authawm hi an hre ve lo nge an haider lui zawk aw? Sawhthing chingtute manganna hi an ngawihbopui mai dawn tihna em ni?

  • SAWRKARIN A TIBUAI ZAWK

Zalen taka kuthnathawktute’n sawhthing an hralh thin kha Sawrkarin dang chepin collection centre a siamah chauh sawhthing chhekkhawma hralh tura a tih avangin kum danga mahni kawtkai maia zalen tak leh hahdam taka sawhthing an hralh theih thin kha kuthnathawktute phurrit siam belhchhahsakin harsa takin collection centre-ah dah turin chhipa phurh mai bakah lirthei to tak taka chhawr chhawngin an vir buai chur chur a, a chawh, a phurh leh sawngbawl kawngah a ba thlauvin hlawhfa an lak a ngai a, sawhthing hralh hmasaho lahin support price an dawn tur ang ang pawh a hun takah an dawng thei lova chhungkaw tam tak khawsak a tibuai hle.

Bible-ah chuan- “Thenawmte i bum tur a ni lo va, i ruksak tur a ni hek lo. Inhlawhfa hlawh chu zankhua khuain a tuk thlengin i kawl tur a ni lo.”(Lev. 19:13) tih a nih laiin kuthnathawktuten mi harsa tak tak hlawhfaa an chhawrte hlawh thla thum-thla li thleng thleng an batsak phaha a manganthlak hle. Hralh mai theih si lohvin Collection centre-ah rei tak tak an dah a ngai a, a vuai a, a chawr a, a tawih a, chhiatna hlir an hmachhawn a ngai a, an thawh hah man tel ve tur zawng zawng engmah lovah a chang a, a tawpah kutbengin an awm a, riltamin meialh an en a ngai ta a ni. An van khawngaihthlak hlawm tehlul êm!

  • A TLÂNGKAWMNA : Mizoram State sawrkar inthlak apiangin flagship Programme thar an duang a, “NLUP; JHUM CONTROL; MIP; SEDP; HAND HOLDING” an ti. A hming danglam ringawt a taka kalpui dan phung danglam chuang lo; ro hran rela kawng dang dapna satliah mai maiin Zoram mipui min bum rei ta hle. CM hlui pu Hawla’n-”Mahni sawi loh dan ang zela awm hi kalphung thar chu a ni mai lawm ni?” a tih kha a dikna a ni mai law’m ni? ZPM khan sawhthing man hi bit hliah lovin a hma ang khan zalen takin sawhthing chingtute hralh phalsakin khuahkhirh tlat lo se awlsamtein an ding chhuak zawk ngei ang. Sawrkar hian Support price a dahsak thei tho. Tunah pawh tumah a a takin a leisak lova Vai company tho a behchhan leh si a ni.

Kuthnathawktute dinchhuahna tur tak tak duhtu sawrkar kan nei thei miah lo hi a manganthlak takzet ta. “Mipui sawrkar, kalphung thar sawrkar” intia au au pawh hian Zoram kuthnathawktute harsatna nasa zawk a siam belhsak mek zawk niin a lang. Pu Hawla’n 1993-’98-ah zu khapna dan a tlinpui a, 2018-ah Zu bawk a tlakpuileh ta ang khan ZPM hian 2023-ah Sawhthing a tlinpui a, 2028-ah erawh sawhthing bawk a tlakpui veleh dawn niin a lang. Chuvangin, kan ram hi chhanchhuah a ngai takzet ta a ni e.

Leave a Reply

error: Content is protected !!