National Investigation Agency (NIA) chuan chi leh chi inkara tharum thawhna thlenna hmun, Manipur-a Jiribam district-a nikum November thlaa hmeichhe pakhat rawng taka thahnaa inhnamhnawih nia an hriat hel pawla tel mi pahnih an man tih Thawhlehni khan an puang.
An mi mante hi Nongthombam Meiraba leh Surchandra Singh tih leh Piba tia an koh, Sagolsem Sanatomba te an ni.
November 7 khan hmeichhia kum 31 mi hi thah niin chan darh nuaih a ni a, a taksa 99% vel a kang tih autopsy report-ah tar lan a ni.
A taksa peng tam tak leh a ban vel bovin hmuh theih ang ang endik atan lak khawm a ni a. A kan nasat em avangin tunge a nih hriat ngaihna mai pawh a awm lo.
“A ban ding lam leh a ban lehlam lehlam eng emaw zat bakah a hmel hriat theihna tur ruh a awm lo vek a ni,” tiin tar lan a ni.
A taksa chhiat dan chu sawi mai theih pawh a ni lo va, nasa taka sawisak leh hal a ni tih report-ah tar lan a ni a, “Hala a ruhte tihdarh vek a ni a, post mortem atanga hmuh theih tur ang chi pawh hriat theih loh a tam phah,” an ti.
NIA hian Thawhlehni zan khan thuchhuah siamin mi pahnih an man thu an tar lang a, “Nikum November thlaa Zairawn khua, Jiribam district, Manipur-a hmeichhia rawng taka thahnaa an inhnamhnawih avang leh chenna in tam tak helhovin an rawknaa inhnamhnawih vanga man an ni,” an ti.
Meiraba-a hi Bishnupur district-a mi niin United National Liberation Front hel pawla tel a ni a. Zairawn khuaa Zosangkim kaptu zingah a tel niin an hria.
Sanatomba hi Thoubal district-a tel a ni ve thung a, Manipur-a hel pawl dang, Kanglei Yawol Kanna Lup-a tel niin an pawlin hmeichhia an sawisaknaah a tel niin an hre bawk tih an tar lang.
NIA chuan an pahnih hian Inrinni thleng kawl phalna an nei mek.
May, 2023 atanga Imphal phaizawla cheng, Meitei leh tlangrama cheng, Kuki-Zo hnam inkara tharum thawhna thlengah hian mi 260 chuang thi awm tawhin mi sang tel baihvaiin an la awm phah mek.
Chief Minister N Biren Singh-a a bân hnuah sorkar laipui chuan February 13 khan Manipur hi President’s Rule-ah a dah mek.
Buaina hi Meitei-ten Scheduled Tribe status neih an phutna duh loh lantir nana tlangram district-a chengten ‘Tribal Solidarity March’ an huaihawt atanga intan a ni.
Jiribam hi hnam hrang hrang chenna a ni a, tharum thawhna hian hun eng emaw chen a tibuai lo va; mahse, nikum June-a lova lo neitu ruang chan darh nuaih chhar a nih atangin an buai ve ta a ni.
Manipur-a cheng 53% chuang mah hi Meitei an ni a, Imphal phaizawlah an cheng tlangpui a. Tribal Naga leh Kuki hi 40% chuang awmin tlangram district-ah an awm ve thung.
NIA hian kum 2023-a chi leh chi inkara buaina chhuak kal zela mi ruk bo leh tualthah kaihhnawihah KCP-PWG hel pawl mi pakhat an man bawk tih an sawi.
Waikhom Rohit Singh-a hi Thoubal Pakhangkhong Leirak, Thoubal district-a cheng niin NIA team-in mi phiar leh thahna an chhui mekah an man a ni.
NIA-in an kawl hun chhung tur a zawh tawh avangin judicial custody-in a awm mek tih an sawi.
“November, 2023 khan Kangchup Chingkhong, Imphal West district-a duty CRPF team-in Bolero an tiding a. Mi panga chuangin intibuai hnam hnih zinga hnam khat zawk an ni a. Hetih lai hian mipui thinrim rawn pungkhawmin mi panga zinga pakhat tlan chhuakin pali chu an pawt chhuak a. A hnuah pali zinga pathum ruang chu chhar zui a ni,” tiin NIA hian he thubuai chungchang hi an tar lang.
NIA hian union home ministry thu angin Manipur-a thil thleng chhui hna hi February, 2024 atang khan an thawk tan a ni.