Indian social activist – Anna Hazare

  • Dr. C. Lalrampana

A KAMKEUNA

Vantlang tana mithahnemngai (Social activist) kan tih hi mimal, vantlang, khawtlang leh ram inrelbawlna (politics) lama inthlak danglamna thlen tura thahnemngai taka mahni nun pawh chân huama rim taka thawk thintu hi a ni. A tam zawkah chuan khawtlanga mi hnuaihnung leh rethei, chhumchhia zawkte tana hma la a, dân fel tak (equity) leh rorelna dik (justice) tihhmasawn nana khawtlang thilte ngaihtuahna hi a ni. Pawl chhungah an thawk thei a, nawrh an huaihawt thei bawk a, inbenharhna (awareness) siam leh rorel dan (policy) nghawng thei tur kawng dang an hmang tangkai thei bawk. Social activist-te chuan mihring dikna chanvo, boruak humhalh, leh khawtlang dikna (social justice) ang chi thilte an ngaihtuahin an ngai pawimawh fo thin. Mizo zingah chuan Taitesena, Chawngbawla, Vanapa, Khuangchera, Ropuiliani etc. te kha kan Social Activist-te chu an ni thei awm e.

TUTE NGE SOCIAL ACTIVIST CHU?

India ram mipui tluklehdingawn 1,469,306,801 awmnaah hian Social Activist 62 vel lek an awm anga ngaih theih a ni mek. Mipui tam dan ngaihtuah chuan an tam lo hle. Chungte chu:
Kiran Bedi, (Civil Right Activist); Medha Patkar (Social Activist);
Dr. BR Ambedkar (Anthropologist); Laxmi Agarwal (Youtuber);
Baba Amte (Social Activist);
Ela Bhatt;
Sunitha Krishnan (Social Activist); Vinoba Bhave (Social Activist);
Aruna Roy (Social Activist);
Irom Sharmila (Political Activist); Kailash Satyarthi (Social Activist)
Mahatma Gandhi (Freedom fighter)
Vikalp Singh
Anna Hazare (Social Activist)
Aishe Ghosh (Social Activist)
Bant Singh (Social Activist) Anna Hazare etc. te an ni.

Heng kan mi chhuanvawrte hi tlem hle mah se, India ram leh mipui, vantlang tana an thawhrimzia leh an inpekzawhzia ngaihtuahin an nihna dinhmun hi an phu hliah hliah a ni. An van fakawm tehlul êm!

INDIA RAM PUM HUAP

India ram hi Pantheon World database-a a lan danin India-ah hian khawvel puma Social activist 840 zinga 62-te hi India rama piang an ni. Hei hian India chu khawvel puma social activist hring chhuaktu tamber dawttu a ni tih a tilang. India rama social activist langsar tak takte zingah Anna Hazare hi tun tumah chuan i han bihchiang teh ang.

Anna Hazare hi Indian social activist lar tak a ni a, Model Village Ralegan Siddhi tihhmasawn nana a hnathawh avang leh kum 2011-a eirukna dona kawnga a inrawlhna avang khan a lar hle a ni. Indian Army-ah a tang a, lirthei lian chi (truck) khalhtu thin a ni, a ban hnuah a khuaah a kirleh a, a nun chu a inthlak danglam nasa hle a, khawtlang tan leh vantlang tan a nun pumpui hi a hlan ta a ni. Hazare hian eirukna dona leh social justice-a advocacy avanga chawnghei meuha a beih avangin hriat a hlawh hle. June 15, 1937 khan Maharashtra, khuaa Ahmednagar khuaa Bhingar hmuna piang a ni. Baburao Hazare leh Laxmi Bai-te fapa upa ber a ni a. A hming dik tak chu Kisan Baburao Hazare a ni. Anna tih hi unau zinga upa ber sawina a ni a, koh nan bera hman zui a ni ta a ni. Anna Hazare hi PM Modiji ang bawka nupui nei lova awm a ni. Kum 1975 a?ang khan Ralegan Siddhi-a Sant Yadavbaba temple-a inbun pindan tê tak têah a khawsa a ni.

Kum 1960 khan Indian Army a zawm a, kum 15 chhung zet sipaiah a tang a ni. Truck khalhtu hna a thawh hnuah sipaiah a tang zui tihna a a nih chu? A khuaa mite retheihna leh beihpui thlakna chu a hmu a, chu chuan a nun chu khawtlang hna thawk tura a inpumpek theihna tura fuih tangtu a ni. Sipai chu ama duhthusam ngeiin a chawlhsan a, Ralegan Siddhi-ah a kirleh ta a ni.

Ralegan Siddhi siamthatna famkim chu a ngaihtuah ber a ni a, model village-ah a chantir ta a ni. An Khaw thalaite hmasawnna tur a nih theih nan “Tarun Mandal” (thalai pawl) a din nghe nghe.

Tui humhalh te, khawtlang hmasawnnate leh zirna lamahte a thawh hlawk hle a ni. Khaw chhunga infrastructure, ziak leh chhiar thiamna leh nunphung zawng zawng tihchangtlunna kawngah a thawhhlawk hle bawk.

Eirukna dona kawng leh activism:

Kum 2011-a India rama eirukna dona movement-ah khan mi langsar tak a ni ta a ni. Jan Lokpal pass a phut avangin chaw nghei leh nawrh huaihawt a kaihruai a. Rorelna dik chungchanga a ngaihdan nghet tak leh eirukna dona kawnga a beih nasat avangin hriat hlawh tak a ni a. Kum 1992 khan Padma Bhushan chu Ralegan Siddhi tihmasawn tura a thawhrimna avangin chawimawina hlan a ni. Thubuai chungchanga inhnialna, Hazare-a hnathawh hian dikna leh a kalphung chungchanga a ngaihdan nghet tak avangin sawiselna a tawk nasa hle a, eirukna dona kawnga centralized ombudsman a nih thu a sawinaah pawh sawisel a hlawh hle. Sawiseltu thenkhat chuan a non-partisan stance leh politics lama a inrawlhna chu an zawhna lianber chu a ni. Ralegan Siddhi-a a thawhrimna leh an hlawhtlinna avangin fak an hlawh hle a, mahse mi thenkhat chuan zu leh hmeichhe laka buan chak lovah an puh ve tho bawk. Congress sorkar laka a propaganda chuan hna a thawk tha hle a. BJP leh RSS-in member atana lakluh an tumna chu a tlawlh chiang hle bawk. India mipui tana a beihna chu eiruk dona kalpui a nih thu uar takin a auchhuahpui thin. A nihna takah chuan BJP leh RSS te behchhan tum ber a ni. India ram chu mipui chanai eiruknaah a tlu lut a, institution engmahin a nih tur angin hna an thawk lo. Media za zela 90 chu bias a ni. Judiciary chuan tuna sorkar lakah hian action lak theih a nei lo. Anna Hazare Anti Corruption Movement Against Congress Government chu a hlawhtling hle a, tun thlengin eirukna do kawngah Anna Hazare tel lovin a famkim thei lo ti ila a dik zawber mai awm e.

A TLÂNGKAWMNA

Social Activist zawng zawngte thil tih kan chhui vek seng lo. Mahse, an inpekna leh thawh ropuizia chu a taka hretute kan ni. Kan Zorama Social Activist anga kan ngaihte nen chuan inthlau vet vet tak an ni. Kan Social Activist-te hi chuan an nihna an hai deuh em, mi tihsual palh changa MRP Cybercrime lama FIR theh luh deuh chauh hi an hnathawh a ni ta em ni? Nge ni, engemaw project hna kal thalai bahlahna tura kawng daltu nih hrim hrim tum ni awm taka FIR thehluh lamah tan an la zawk em ni? A nihna takah phei chuan kan social activist ang deuh roha ngaihte hi analyst an ang zawk mah em aw? Social Activist dik takte hi chuan mi harsatna sutkian leh tanpui ngaite tanpuia chhawmdawl ngaite chhawmdawla khai chhuah hi an hna a ni ngai a. Kan Zorama Social Activist ve ang reng deuha ngaih thenkhatte hi chuan mi harsatna siamsak lamah ke penin roreltu an ni ta emaw an inti mek niin a ngaih theih. Chuvangin, Mizo hnahthlakte hian mipui hmakhua ngaia thawktu tur Social Activist dik tak kan mamawh ta hle niin a lang. Thalai thangthar fel tak takte u, Social Activist dik tak Anna Hazare-te ang ni thei turin tun atang hian rawn pên chhuak teh u. Zoram hi chhan tlak a la awm e.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427