Khawvel hmun hrang hrangah indona thawm a awm mek laiin sipai lama sum hman pawh nasa takin a pung a. Kum 2024 chhung khan khawvel pumah sipaia sum hman chu $ vaibelchhe nuai 2.718 a tling a, a hma kum aiin 9.4%-in a tam zawk a, kum 1988 hnua a pun san ber kum a ni.
Sipai tana sum hman hi khawvelin sum a thawh chhuah zawng zawng (GDP) atanga 2.5% a ni tih Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) chuan a tar lang.
Kum 10 liam ta chhunga sipai lama sum sen hi hmun hrang hranga buaina chhuak vang a ni a. Ram tam takin an defence budget an tipung a, a bikin buaina leh indona hmachhawn ramten an tipung tam zual.
Ukraine chuan kum 2024 khan an sipai budget chu $ tluklehdingawn 64.7-ah tipungin an ram sum thawh chhuah (GDP) atanga 34.5% a tling a. Hetih lai hian kum 2021 kha chuan sipaia an sum dah hi an an GDP atangin 3.4% chauh a ni a. Russia-in February, 2022 atangin a bei a, GDP atanga 25.6%-ah a kai nghal a, 2023-ah 36.5% a kai zui bawk.
Russia pawhin ram venhimna lama an sum hman chu kum 2024 khan $ tluklehdingawn 149 niin a hma kum aiin 38%-in a tam zawk a. Kum 2021 khan an GDP zinga 3.6% chauh an hman laiin 2024-ah chuan 7.1-ah kaiin a let thuak a ni tawh a ni.
Hamas nen an inbeihna leh tun hnaia Iran nena an inep mekna karah Israel chuan kum 2024 khan sipaiah $ tluklehdingawn 46.5 a hmang a, a hma kum aiin 65%-in an hmang tam a. Kum 2022 khan an GDP atangin 4.4% chauh an hman laiin kum 2024 chuan 8.8 an hmang tawh.
Lebanon pawhin kum 2024 khan a hma kuma sipaia an sum sen aia 58%-a tam an hmang a. Kum 2023-ah GDP atanga 1.6% an hman laiin 2024-ah chuan Israel nen an inepna a nasat tak avangin 2.6%-ah a kai a ni.
Russia-Ukraine indona kal mek nghawng ni ngei turin an thenawm, Poland chuan an ram venhimna atana an pawisa dah chu kum 2022-a GDP atanga 2.2% chauh a nih laiin 2024-ah chuan 4.2%-ah an tisang.
Ram dang nena buaina neih vang ni lo, ram chhunga indona leh buaina awm avanga sipaia sum sen tipung pawh an awm nual a. Tual chhung indonain a tuam mek, Myanmar chuan an sipai tana an sum dah chu kum 2023-ah an sum thawh chhuah zinga 3.8% a nih laiin kum 2024-ah chuan 6.8% a kai.
Armenia-Azerbaijan buaina pawhin ram venhimna lama sum hman tipungin ram hnih hian kum 2024 khan an GDP zinga 5.5% ve ve an hmang a. Heng ram hnih hi khawvel puma an sum thawh chhuah zinga 5% leh a aia tam sipai tana hmang ram pakua zingah an tel a ni.
Algeria pawh Morocco nena an inepna karah kum 2024 khan sipaiah $ tluklehdingawn 21.8 hmangin an sum thawh chhuah atanga 8% an hmang tihna a ni.