- Lallunghnema, Charity Lodge
Consumer Huang tuipuitute hnen atangin feed-back lawmawm tak tak ka dawng zel a.
Heng chhiartu taima te avang hian tun thleng hian consumer thil ka la ziah chhunzawm thei zel a. Chakna leh phurna min pe zel a ni. Peih loh chang a awm a, thatchhiat hun lai a lo thleng fo! Mahse thian thenkhatte thahnemngaihna avang hrim hrim pawh hian ziak lo thei lo dinhmunah ka ding a. Ka ziak lo thei lo a ni ber e.
Mizoramah hian thil tih hrim hrim hi a harsa em em zel a. Consumer thil phei chu harsa tak a ni!Mahse,ka zia chho zel!Min tibuaitu in thahnem ta riau mai a ,intihmuhna tha a ni ngai e.Thil thar, kan tana tha tur pawh hi kan cho lo a ni zel a. LPGas home delivery pawh hi a hlawhtlinna a tam lovang tih a hlauhawm a ni. Kan thatna tur pawh ni se ‘change’ hi kan peih lo a ni. LPGas buk tur tih pawh buktir tha peih kan awm mang tlat lo. Veng thenkhatah chuan YMA ten an lo buaipuiin an lo buktir thin a. Home delivery pawh YMA hovin an lo buaipui thin a ni. YMA tel lo chuan thil hi a tih theih tak tak loh a ni hi ka tih phah ta deuhva. Mipui tanrual a ngai hle.
Thuneitute kutah ringawt hi chuan innghah theih pawh a ni lo. Kan that tlanna tur a ni tih hriain ‘thil thar’ lo thleng tur hi phur taka lo hmachhawn hi a pawimawh tak zet zet a ni. Consumer Awareness pawh hi phur leh huaisen taka kan lo phurpui a tul a ni, kan ti a ni e.
Ka article chhuak hnuhnung berah khan consumer huaisen tak, mi pakhat chungchang ka rawn tarlang a. Ani khan tute mah pun hran lovin consumer court-ah complaint a thehlut mai a. Mobile siamtute pawh chu amah chauhvin a hmachhawn ngam a ni.
Hetiang mi hi mipui zingah an tam lo va, mahse an awm a ni. A nuam lam leh a huau huau lama ke kan pen chak ang hian Mizoramah hian Consumer Politics hi buaipui thei ila chuan nasa takin tun ai chuan eiruk leh hlemhletna dona kawngah kan chak zawk ngeiin a rinawm. Nihna leh dinhmun aiin thiltih a inteh a finthlak hle zawk a ni.
Hmasawnna atan statistics kan mamawh a, research pawh a pawimawh hle. Mahse, thiltih leh umzuina lama kan pachhiat miau chuan engmah kan ni lo thei a ni.
Saptawnga thufing tha tak, lar em em ka hriat reng fo chu ‘Jack of all trades, master of move’ tih hi a ni. Thil tih dûn a, hlawhtlinna awm si lo hi chhiatna thlentu mai chauh a ni. ‘Mi puitling chu a nihnaah ni lovin a thil tha tihah teh rawh’ tih hi thudik ding reng chu a ni.
Consumer Huang chhiartu zinga kohhran upa lar tak pakhat thu min thawn hi lo ngaithla teh ‘Hmanah chanchinbu ka hmuh chu US nula chu a pheikhawk sang bunin stepah a tawlh thlu a, court-ah a khing a, a siamtu company an chawitir teuh zu Nia! Ama fel loh a ni reng si a’ He thu, whatsapp message ka dawn atang hian zir tur kan nei chhap e. Nula hi a huaisen hle. A tluk sual chhanah pheikhawk siamtu a puh ngam. He US nula hian consumer a nih anga a dikna leh chanvo a hre chiang hle a. He nula hian a dikna leh chanvo chu court-ah a pho chhuak ngam a ni. Court-a roreltute pawh khan he Sap nula hi an chhuang ngawtin a rinawm. He US nula chanchin tawi min petu kohhran upa hi pa vengva tak a ni phawt ang. Consumer Right Awareness a nei tha hle ang a. Khawtlang roreltu atan pawh a itawm hle ngei ang. A lawina kohhranah pawh zah a kai hle ang tih ka ring tel nghal bawk.
Tun tuma kan thupui hi ‘Sam siamtir’ thubuai a ni a. Model lar tak Aashna Roy-in a sam siamtir (hair dressing) chungchanga a complaint chu hmanni lawk February ni 7 khan a ngaihtuah a ni a. India rama thil thleng zen zen lo a ni. Saptawng bawkin ka’n tarlang ang e. ‘Rs. 2 crores compensation for bad haircut excessive. Supreme Court asks NCDRC to decide model’s claim afresh’ tiin. He judgement lar tak chanchin hi a kip a kawiin kan sawi lovang. Model hian a sam siam a cheimawi sak turin 12th April 2018 khan Hotel ITC Maurya Saloon a pan a. He salon-ah hian a sam chu pawisa tam tham tak chawiin a sam chu an lo siamsak a ni. Mahse, a tira a duhdan a hrilh angin sam siamtu(hair dresser & stylist) chuan a cheisak lo va. A lungawi lo hle a ni.
Hetianga a sam an sawisak chiam avang hian a rilru a nain nasa takin a rilru a hnual phah a. Hotel Maurya neitute chuan amah chu thlemin a sam enkawlna tur a thlawnin tihsakah an tiam a. Model Aashma Roy chuan a lo remti ve mai bawk a. May ni 3 a lo thlen chuanRoy chu Saloon-ah chuan kalin a in lama a sam enkawlsak a nih tur thu an lo hrilh a. A duh ang ngeia a sam chu siam that sak an lo tiam a ni. Mahse, a rin loh takin a sam an enkawlsak chhung hian a lu chu a thak nasa hle a. A lu vun pawh a chhiat phah nasa hle a ni. Heti tak maia a sam an sawisak avang hian a career pawhin a chhiat phah vek thei a. Chuvangin a tan chuan a beidawnthlak hle a, intihchhiatna nasa tak a ni, tiin Saloon-a a sam siamsaktute hnenah chuan a lungawi lohzia a hrilh nghe nghe a. Mahse, an lo ngaih pawimawhsak lo hle mai a.
Tichuan, ITC Hotel Group-ah a zualko leh a, mahse awmzia a nei ta lo a ni. Mahse, Aashna Roy chuan National Consumer Disputes Redressal Commission (NCDRC) hnenah complaint a thehlut ta a ni. He nula hi tumruh, huaisen a ni. National Consumer Disputes Redressal Commission chuan ngun takin a ngaihtuah nghal a. Hotel ITC Groups Maurya chu thiamloh a chantir a, Rs. 2 Crores a chawitir ta a ni.
A tirah chuan he nula hmeltha,tlawn tlai tha tak Model hriat hlawh tak hian Hotel ITC, Maurya hi Rs. 3 crores chawi turin a phut a. Mahse, NCDRC hian Rs. 2 crores chawi turin judgement & order a tichhuak ta a ni. NCDRC judgement a Hotel Maurya hi an lungawi loh avangin Supreme Court-ah NCDRC judgement chu an khing ve leh ta a. Supreme Court chuan National Commission thutlukna chu tha a ti a, mahse, 2 crores chu a tam tham deuh ve tiin ngaihtuah tha leh turin judgement siamin ngaihtuah tha leh turin National Commission chu thurawn a pe ta a ni.
He Supreme Court thutlukna hi ni 7 February 2023 khan puan chhuah a ni.
ITC Limited vs Aashna Roy Civil Appeal No. 6391 of 2021.
Mizoramah hian Consumer Awareness a awm chho mek zel a. Mihringin hma pawh kan sawn a, chutih lai chuan kan hringnun khawih che tu consumer right hi kan dah pawimawh hmasa ber tur a ni. I zing thawh phat atanga i mut hun thleng khan consumer i ni a,aa! i mut lai leh i chaw ei lai,i inthiar lai leh i inbual lai pawh khan i ni khawp asin! consumer issue hian a chenchilh che a ni, ka u Zui!.
Tui, chaw, kawlphetha, electric, gas te hi in chhungkaw mamawh, a tel lo va chet lak theih loh tluk a ni a, ngaihthah thiang lo. Silhfen leh nawm sip bawlna dang ai chuan an hlu em em zawk a ni. Miten thil an leina a harsatna an tawh chuan tanpuitu ni zel ang che.