G20-in zau zawkin Digital Health – Digital Public Goods in Global South a thlen theih nan hmun a siam

  • Dr. Mansukh Mandaviya; Minister of Health & Family Welfare, Chemicals & Fertilizers, Govt. of India

Internet tel lo khawvel awm tur hi han ngaihtuah chhin ila, computer network in zawmna awm lo nun tur chu.Chungtiang khawvel ah chuan hmanlai kan piputen an lo hman thin ang te kha kan siam chhuah thar leh a ngai dawn a ni. Internet Protocol (IP) felfai tak awmlohna ah chuan kan thil thlir dan te hi a danglam vek dawn a ni. Hengtiang ang chiah hian digital health space hi kan hmang tangkai lova, technology lama hmasawnna tam tak a awm lai hian hemi kawngah hian kan hnu fual hle a, chu vang chuan tunlai thiamna hmang hian helam kawngah hian hma la ta ila, khawvela ram thlang lama cheng mihring vaibelchhe tam tak hian kan hmang tangkai thei dawn a ni.

Digital Health chungchangah hian hmasawnna hi a tam lova, tlem te mahse chak tak siin tunah hian hmalak mek a ni a- smart wearables, internet, virtual care, hmun hla atanga vil theih, artificial intelligence, data lakkhawm leh thildang te awm mahse khawvel huapin ala awm lo a ni. Hei hi hripui len lai khan kan hmu chiang hle a, chuvang chuan healthcare space ah hian digital hmanrua te hi kan hman tangkai a ngai a ni.

Digital Health lama hmalakna- India tana enchhinna lian tak tur
India ramah hian zawi muanga digital lama hmasawnna kan nei a. Covid-19 hripui len lai khan CoWIn leh e-Sanjeevani hmangin vaccine pek dan te, healthcare service mamawh te mi maktaduai chuang hnenah pek a nih kha.

Cowin, kha India Covid-19 vaccination programme digital hlawhtlinna a ni a. Vaccine la tawh te hnenah digital certificate pek chhuah a ni a, vaccine la tawh te a hriatchian theih phah a ni.

Mipui leh a system inkarah thu inhmu lo a awmlohnan Cowin hmang khan mi zawng zawngin vaccine an la thei a, la turte hriattir an ni bawk. Vaccine khan mi harsa leh hausa a thliar lova mi zawng zawng tana ruahman a ni a. Prime Minister Narendra Modi phei chuan khawvel ramdang te hnenah thilpek angin a pe chhuak hial a ni.

Hengtiang chiah hian e-Sanjeevani chu hman tangkai a ni a, hei hi telemedicine platform niin mipuiten online in doctor an rawn thei a ni a, chhinchhiah danin mipui 10 vbch chuangin hemi hmang hian doctor an rawn a ni. A vanglai chuan nikhatah mipui nuai 5 chuangin an hmang a ni.

Covid hripui leng do let nan khan digital hman a ni a. India rama Covid 19 thlenchin te chhui theih a ni a, a bika siam surveillance system chuan a thlen chin hmun te, a enkawlna awm dan te, buaipui a nih te a tarlang vek a ni. AarogyaSetu, RT-PCR App leh digital hmanrua hmangin data hmuh te chu policy ah tih hlawhtlin alo ni ta a ni.

Public Health lama digital tools tam thei ang bera hman a nih theih nan India ah chuan Ayushman Bharat Digital Mission (ABDM) ruahmanna siam a ni a. Damlo ten damdawi dawr leh an medical record te an hriat theih phah a, heta tang hian an mamawh ang zel in enkawlna an dawng dawn a ni. Prime Minister Narendra Modi kaihhruaina hnuaiah digital health ecosystem chu khawvel tan chhawpchhuah a ni a, hei hi a bikin low and middle income ram ten an chhawr tangkai thei dawn a ni; khawvel ram zinga harsa zualten digital hmangin enkawlna awlsam zawk an hmu thei anga, hei hian Universal Healthcare Coverage suangtuahna chu a takin a thlen tir dawn a ni.

Digital health ecosystem chu engtinge hman theih a nih ang?
Digital hman tangkaina tur tam zawk hi copyright leh proprietary system nei anih avang hian mi tam zawkin an hmang thei lova, tawng in ang lo, a chhunga awm danglam leh thildang avangin mi zawng zawngin an hmang thei thin lo.

Digital public goods hiawm thin mahse a hman theihna hmun, data leh logic a inang thin loh avangin mi tu pawhin an hmang thei thin lova. Khawvel pum huap tana siam a awm thin lo bawk.

Mimal mamawh ang zawnga siam hi awm thin mahse mi zawng zawngin an hmang tangkai thei vek si lova. Hei vang hian chona lian tak a awm a, a taka a thlen theih nan hmalak a ngai a ni. Hei vang reng hian G-20 hnuaiah platform zau tal, tha tak siam hi a pawimawh ta a ni.

G-20 India Presidency hi digital health breakthrough atan a pawimawh
Tunah hian theihna lian tak a awm a, digital health tha tak kan siam theih chuan mi zawng zawngin an chhawr tangkai thei dawn a ni.

Hemi atan hian khawvel ram hrang hrangten thawhhona tha zawk kan neih theih nan kan in thu rual a ngai a, sawrkar anga tan hona, protocol thuhmun, leh mipuiten an hman theihna tura hmalakna rualkhai te neih a ngai a ni.

G-20 Presidency hmang hian India chuan hmalakna tur mumal tak ruahmanna a siam thei dawn a, a takin digital health lama Global South in hma kan lak theih nan mumal takin kalphung siam tum a ni. A hlawhtlinna tura kan mamawh chu tanrualna a ni a, Universal Healthcare Coverage hian eng ram mah a dang tur a ni lo. Hei vang hian kan hmalakna te chu G-20 kaltlanga ‘VasudhaivaKutumbakam’ – khawvel hi chhungkhat kan ni tih hi a ni a. Chuvang chuan chhungkhat hriselna te hi kan ngaihtuah tel a tul a ni.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427