Ramhnuaia khawsa thin bik sate chu tun hnai kum eng emaw ti chhungin an tlahniam chak em em a, a tam zawk chu mihringte tihriral niin WWF conservation group chuan an sawi.
Kum 1970 leh 2014 inkar khan ramsa hrang hrang – mammal, sangha, sava, khawmual leh tuia cheng kawp thei, laiking lam chi (reptile) 60% zet chu an ral hman vek niin an sawi.
WWF-in Living Planet Report a tihchhuah tharah hei hi tar lan a ni a, heng ramsate aiawhtu tur, mihring mamawh thil dang ngaihtuah chhuah vat a ngai niin an tar lang bawk.
Living Planet Report hi kum hnih danah, khawvel ramte ramsate himhimna lama hma an lak theihna tura tihchhuah thin a ni a. 2018 edition-ah hian khawvela khawmual hmun lia thena hmun khat khat chauh chu mihringin kut an thlak lohna a awm tawh tih tar langin, kum 2050-ah chuan hmun 10-a thena hmun khat chauh a nih tawh an ring tih an tar lang bawk.
Hetih lai hian ramngaw chereu erawh a tlem hret hret tih hmuh a ni a. Tun hnai kum eng emaw zat chhungin ram eng emaw zatin thing an phun bakah an humhalh nasat a lang niin an sawi a. “Tropical forest-te chu khawvela ramsa la tamna hmun a ni,” an ti bawk.
South leh Central America chu khawvela ramsa mang chakna ram niin an tar lang a. Kum 1970 hnu lam atangin 89% zet an awm tawh lo.
Tuia cheng thin rannungte pawh an dinhmun a ngaihtuah awm tih tar lan a ni a. Tuia plastic tam lutuk chu tuia chengten an tur tak zet tih tar langin, plastic hi khawvela tui thuk lai ber, Pacific-a Mariana Trench thlengin a awm niin an sawi.
Tuipui mai ni lo, lui, dil leh hmun hnawnga khawsa chite pawh kum 1970 hnu lamah 83% lai an mang tawh tih a sawi a. WWF chuan 2015 Paris agreement-in sik leh sa her danglam a tum ang bawka ramngaw leh a chhunga chengte humhalhna kawnga thawhhona siam a tul tih an sawi.
“Thutlukna siam theituten politics, sum leh a ei raltu hmanga duhthlanna dik an siam thuai loh chuan kan mang zel dawn a ni,” tiin an report-ah hian an ziak a ni.