- Lallunghnema, Charity Lodge

I chhiar tel tur: Ka message hmuh thenkhat+consumer huaisen mi pahnihte thil tawn.
Tuna ka article hi kumin chhung atana 17-na a ni ta reng mai! Tluang taka Consumer Huang ka luah theih zel chuan kumin chhung hian article 48 vel ka chhuah thei dawn a.Kumin chhung hian Pathian zarah Article pangngai nen chuan 60 zet ka chhawp chhuah theih ka inbeisei.Thuziak thiam ka ni lova,a tulna avanga ziak ve mai chauh ka ni.Mahse,ka inziak tui tulh tulh a, ziak lovin ka awm thei ta meuh lo.Consumer dikna leh chanvo phei chu awareness campaign-na chi khat a nih avangin uluk a ngai hle thin.Belh chian dawl lo ziak a hlauhawm tlukin mi huat thu sawi a hlauhawm bawk a ni.
Kan thupuia kan luh hmain hengte hi ka sawi duh.Nghah loh dawr kan sawi kha heng mi pathum, Kohhran Upa thiaute hnen atanga hian feed -back ka dawng a.A lawmawm em a,ka tarlang a ni.Chung an thu leh hlate chu:
Nghah loh dawr hian Mizo rilru a tha zawngin min hruai zel ka ring- M .Thansiama
I ziak tha khawp mai,Chamriing Vai awt chhak deuhvah dawn Nghah loh dawr a awm a,an ruhksak a,CCTVan dah emaw ni, a ruksaktute chu an hre chhuak ta a “ni-Taiarha
“Dan lam i hriat bakah thu i lo thiam mange,a ngaihnawm hle”,-CT
Zawhna ka dawn zinga pakhat hi ngaihtuah zui atan ka’n tarlang ve hrim hrim teh ang “Reseller kan ni ta a,bungrua thawn ngai Kan Han hrilh a.Annin an lo thawn chhuak tawp thin a.Thla khat a chuang hnuah a Kim loh thu an lo sawi chiah a.Dawr lam tan chuan chhui let ngaihna a awm tawh si lova,an sawi tlai bawk sia.Eng tia tih chi nge le”,?-Hmingthup, Zarkawta dawrkai nu pakhat.
Comment: nghah loh dawr hi intihmuh a tha em? a tih chi em? Nghah loh dawr a hlawhtlin chuan Mizo mipui Kan tha hle a,kan rinawm tawk a tih theih ang.Kristianns pawh a takin Kan nunpui a tih theih bawk ang Mahse,Nghah loh dawrte chu rawk a nih fo chuan Mizo mipui kan tha lo hle a,Kan rinawm lo hle tihna a ni ang a.Kristian der kan tam hle tihna a ni thei bawk ang. Nghah loh dawr hi fiahna tha tak a ni. Uar ila, infuah reng bawk ila, a ni mai. Unaupa Nienga pawhin a Nghah loh dawr pawh a tiphusuiin a tichangtlung sawt khawp mai.A signboard chu a hma aiin a ziak fish a.A thil zawrh balhlate chu a dahna chhuar tha tak siamin thianghlim felfai takin a din ta nghe nghe a ni.A entawn tlak hle,Nghah loh dawr hma hruaitu zing a pakhat a ni ngei chhap ang.
Thuziak thiam ka ni lul lova,ka ziak ngaihnawm thei hek lo. Mahse,ka ziak ang a,ka ziak zel ang. A tulna vanga ziak ka ni ber si a.Harsatna nei consumerte chu ka theih phawt chuan ka tanpui zel bawk ang.
Tuna ka sawi leh tur hi ka tim deuh nain mipui zirtir nan leh tih hmuhna atan ka duh si a,inthlahrung ang reng takin ka rawn sawi mai dawn a ni.
Pu PL Liandinga hi kan hre theuh awm e.Ani hi officer a ni thin a thuziak mi lar a ni.Thil tha duh, corruption hua a ni bawk.Consumerte dikna leh chanvo hi a vei viau thin niin ka lo hre thin a.Chutiang mi a nih avang chuan ka lehkhabu ziak pakhat consumerte thian,tih chu ka pe ve nghe nghe tawhin ka hre hial! Ani, Pu Dinga hian Balu tha Langkaih Balu cheng sing hnih chuang man lei turin supplier nen an inbe rem a.Mahse,supplier hian Sairang Balu chu Langkaih Balu tiin Pu Dinga pek tum a. Ani, hotupa hian Sairang Balu leh Langkaih balute chu a lo hre hrang nasa mai a.An inbum hlawhtling thei ta ngang lova,Supplier hian Balu chu a phur letleh ta a ni.Pu PL a hi a huaisen ka ti khawp mai!Khatia thu an inchuh buai takah khan PL hian min rawn bia a,kan inbiakna chu:
PLa : Hetianga Balu chah loh zawk inleitir hi Consumer Protection Act Kal a ni em?Consumer Courtah khing ta ila,thiam ka chang ang em?
Keimah: Hetiang thil hi deficiecncy in service tih a ni a.Consumer Protection Act 2019 section 2(11)+ ah kan hmu a ni.Service deficiency ti chu hrem theih an niConsumer Commission hmaah khin theih a ni a,thiam pawh I chan ka ring.Sairang Balu leh Langkaih Balute chu i thliar hran theih phei chuan a tha leh zual ang chu.
Pu PL a : Ka hre hrang ve ve, ka fun hrang a ni..
A tawi zawngin han sawi tawh mai ila, Pu PLa hian Balu chu a phurh kirtir leh a ni. Hetiang mi, consumerte right vei hi kan mamawh a ni. Pu PLa ang mi huaisen hi sawm nga tal Zoram dung leh vangah hian mifing intiho hi awm se, consumerte chu kan thawveng hle tawh tur hi a ni a. Mahse,tunah rih hi chuan a buai tawk chauhvin kan consumer der der a nih hi!Pu Dinga thil tawn ka buaipui lai hian Khawzawl lama kan nau pakhat chu a duh lo chung motor leitir tum a ni a.Mahse,kan nau hian huaisen takin kan thurawn anga Consumer Protection Act sawi anga right a neihthu a han hrilh chuan motor lei luihtir tumtute pawh chu an zam ta deuh a,an inrem ta tih kan nau hian min hrilh bawk .
Tin, heti hi a ni a, keini Kristian ram inti mahni right pawh hre mumal lo, mahni consumer right pawh humhalh nachang hre lo ho kan thut nghek nghuk lai hian India rama state intodelh leh changkang ber zinga mi Punjab State-ah chuan consumer- te hnehna a lo thleng ve leh ta! April ni 18 khan Amritsar District Consumer Disputes Redressal Commission chuan judgement ti chhuakin Punjab State Power Corporation chu Power bill dik lo a siam avangin Rs 10000/- chawi tur leh Commission a complaint buaipui na a senso Rs 5000/- complainant pe turin tih a ni bawk.Complainant Shri Sahib Singh-a chuan bill number dik lovin Power bill Rs 81394 /- a hmu a. Hetiang bill tam tak hi a dawng ngai lovaa rilru a nat phah a ni.He Corporation hnena complaint a theh luh hnu pawh hian ngaihsak a hlawh lova.Chuvangin District Consumer Commission-ah a zualko ta a ni.Thui tak kan sawi lova’ng. Service Provider-te hi an fimkhur loh avangin consumer-ten an tuarnasa em em thin a.India ram hmuntinah a nasa hle.Consumerte tuarna thawi dam turin National-ahte,State-ahte leh District-ahte Consumer Commission a awm a.Chu bakah Consumerte huaipuitu an awm bawk a ni.Heng Pawl leh Activistte hi kan pun thin tur a ni.
A tawp ber atan chuan, chhiartute hnenah Hei hi ka ngen duh e. Ka lehkhabu buatsaih Consumer 2020 for awareness hi bu khat Rs 200/- man a ni.Synod Bookroomah zawrh mek a ni.Ka hnenah pawh lei tur a awm. Ka hnena mi lei chu 30% in ka lo hniam ang che u.A tul chuan Dakah pawh ka thawn mai ang che u.Consumerte dikna leh chanvo hriatna YouTube channel ka neih ve hi lo subscribe ve rawh u.Thil lei leh hmanna kawnga harsatna nei chuan min hrilh zel rawh u. Kan tiho zel ang.