- Mahmuaka Chhakchhuak
Ram veina lian tak tak avangin Mizoram hian pawl alo ding tam tawh hle mai. Kum sawm pawh tling tha thum loa zuihral leh mai hi chhiar tham fe kan nei lo tawh thin a, vawiin thlengin kan la ding chho zel bawk a nih hi. Keini chauh kan ni lo a, Delhi tlang thleng thlenga pawl ding thar an awmin chung zingah chuan kum 2012-a pawl rawn ding ve tan chauh Aam Admi Party (Mi naran Party) erawh an kum sawmna alo thlen meuh chuan State pakhat leh Union Territory pakhatah sorkarna an chang thei ta hial mai. An pawl bultan dan hi a ngaihnawm a, an hruaitu ber (Convener) Arvind Kejriwal chanchin hi a ngaihnawmin ngaihsan a hlawh a, a nun tlawm tak leh a rilru put hmang chu entawn tlak khawpin a ropui a ni.
Amah Arvind Kejriwal hi Aug. 16, 1968 ah Haryana state chhunga Khawpui pakhat, mihring nuai 2 tling lo deuh (2011 census) chenna hmun Bhiwani-ah a lo piang a. He khua hi Rajput lal din a ni nghe nghe. Unau pathum zinga upa ber a niin apa hi Electrical Engineer a niin Kejriwal ngei pawh Engineer a zir zawh hnuin 1992 ah khan Indian Revenue Service-ah inziak tling lehin a nupui Sunita pawh hi IRS tho niin Mussoorie hmuna an training naah inchharin an innei a, fapa pakhat leh fanu pakhat an nei. Kum 2006-ah a hna hi bansanin politics a luhchilh tak tak tan a ni. Sorkar hna a thawh lai pawh hian chawimawina chi hrang hrang alo dawng tawhin sorkar eirukna dotu a nih avangin Ramon Magsaysay Award pawh alo dawng tawh bawk a.
Kum 2011 ah khan India rama hlemhletna tih rem tumin Anna Hazare leh Kiran Bedi te nen India Against Corruption Group (IAC) an din ho a. Heta an tum bulpui ber chu langtlang sorkar a awm theihna turin Jan Lok Pal Bill chu sorkar-in a pass theihna turin nasa takin sorkar an nawr a. Theihtawp an chhuah mek laiin Anna Hazare chuan Politics rimnam telloa beih zel a tum laiin a ni chuan Politics hmang ngeia ram siamthat chu kawng dik zawk niin a hre thung si a, tichuan kum 2012 October 2 (Gandhiji piancham tak) ah Aam Aadmi Party (AAP) hi a rawn din ta a ni.
AAP chuan Delhi ah nasa takin mipui hnenah an inpuang chhuak a, an din atanga kum khat a tling chiah tihin Dec. 4, 2013-ah Delhi State General Election chu an han hmachhawn ve ta a. Delhi Assembly-ah hian seat 70 awmin hnehna chang tur tan seat 36 lak a ngai a. Result a chhuah meuh chuan AAP chuan seat 28 lain BJP in seat 31 an la a, INC in seat 8 lain Janata Dal (United) in seat 1 an la bawkin Shiromani Akali Dal (SAD) in seat 1 lain Independent in seat 1 an la bawk a. Tichuan AAP chuan Congress puihnain Sorkarna an siam ta a. Hetah hian Arvind Kejriwal ngei pawh Chief Minister a ni nain Jan Lokpal Bill pass an la theih loh avangin CM thuthleng chu ni 49 hnuah a kiansan leh ta mai a. Tichuan Delhi sorkar chu President Rule’s ah kum khat chiah chiah (Feb. 14, 2014 – Feb. 14, 2015) awmin kum 2015-ah Inthlan thatna neih leh a niin AAP chuan hneh takin seat 70 ah seat 67 lai an la theiin Arvind Kejriwal ngei pawh Feb. 14, 2015 atang chuan CM thutthlengah a thu leh a, Jan Lokpal Bill pawh pass a ni ta bawk a.
Hemi hnuah hian Delhi pawn lamah pawh hma la zelin kum 2017 ah khan AAP hian Punjab Election-ah seat 20 an la a, kumin March 10, 2022-ah pawh chuan Seat 117 awmah Aam Aadmi Party (AAP)-in seat 92 an la a, Indian National Congress (INC)–in seat 18, Shiromani Akali Dal (SAD)–in seat 3, Bharatiya Janata Party (BJP)–in seat 2, Bahijan Samaj Party (BSP)–in seat 1, Independent –in seat 1 te chu seat an lak dan a ni a. Sorkarna fawng chelhtu Indian National Congress (INC) ngei pawh paih thlakin an awm a, kum 2017-a seat 77-a hnehna an chan zingah pawh seat 18 chu an humhim thei hram a ni. Punjab mai bakah hian Bihar, Chandigarh, Goa leh Gujarat lamahte pawh huang an zauh mek zel a. Mizoramah ngei pawh hmalakna neih an tum tan ta.
A nih leh Mizoramah hian AAP hian bul tanin an theihtawp han chhuah sela eng nge an ang le. Mizopa thinlung hian tha ti reng chungin kan zui ngam leh ngam kher chuang lo ang em? Lo zui ngam pawh ni tehreng ila Kejriwal hnung hi kan zui zo meuh ang em? tihte thlengin thinlungah a awm. Delhi leh Punjab thleng thlenga ram an lak dan ang hian Mizoramah ram a lak theih ve ang ngem tihte hi ngaihtuah ngai tak a ni bawk awm e. A pawimawh berah chuan mipui ngainat theih turin anni chuan Eiruk donain bul a tan a, amah ngei pawhin nasa takin a do bawkin Dikna leh Rinawmna a nunpui bawk a ni. Chief Minister meuh mah nisela a inthuam danah mi pangngai takin a inthuam reng tho a, kamizz naran mai piah lamah a ban bul lehnghal chu a hak uar ber a niin a sandal bun ngai reng chu bun reng thoin vangtlang zingah chaw a ei ve mai zel bawk a. Heng mai bakah hian ‘ka eiruk chuan darkar 48 chhungin Jail-ah min khung dawn a nia’ ti ngam ngat tu a ni bawk. Hetiang hruaitu hi ram hmangaih inti tam takte hian kan zui thei meuh ang maw?
Ram hruaitu nih atanga chhungkaw retheih phah hi engzatnge awm ang a, nupuite mit ti kham khawpa retheih phah hi sawi tur engzatnge awm ang le. Delhi khawpuia lirthei changkang tak tak kara Wagon R dumpawl hlui tawh tak nena hun hman inthlahrung hauh lotu anga mahni nihna ang anga lan hrehlo hi ram leh hnam hmangaihtu kan neih tam tak zingah hian engzat tak awm ve ang i maw. Kum 2012 a pawl a din atanga a kum leh mai 2013 a Election neihnaa seat 70 awm a seat 28 la thei tur khawpa mipui ngainat leh rin an hlawh hman ang hian Mizote zingahah hian engtiang takin nge hma an lak ve ang a, mipuiin rinna kan nghat ngam meuh ang ngem le? Delhi leh state pawn lam mi vekin hruaitu nihna an chang thei dawn si loin kan mizo-pui zing atangin hruaitu an awm ve ngei ngei a ngaih dawn si avangin tu chu nge kan zing atanga penchhuak ta ang le? Political Party hrang hranga lo awm tawh nge ni ang a, pensioner nge ni ang a NGO lam hruaitu zawk ni ang?
Sorkarna an chan hnua mipui tana an rawngbawlna kawng hrang hrangahte hian keini angin Party mi leh sa an chhinchhiah ve kher awm si lo ang a, kan thei ve meuh ang maw? Restricted Tender tihte hi an sawirik ve hmel si loh avangin kan kristianna ngei pawh hi a derthawng viau mai lawng maw? Sawi tur ava tam si em…..Ilo thlir zel phawt mai ang le.