District hmasawnna

  • Laldawngliana, Kolasib

15 th August,2023- India Independence day vawi 77- lawmna a kan CM Pu Zoramthanga – thusawi kha tui takin ka biha, lawmna tam tak ka hmua chuta min ti lawmzual tu chu, Bairabi Civil Sub division hawn a nita leh, Kawrtethawveng RD block leh Tlabung RD block hawng theia an awm hi a ni; an huamchhunga mipui neitu thinlung pu tak tak te, ka lawmpui tak zet a ni. Statistical HandBook Mizoram 2020 -in atarlan ang chuan Civil Sub-Division -24 chu 25 -ah , RD block -26 atangin 28 -ah kan kai chhota a ,kan phuisui sawt viau mai..Mizoram pum Dist-8 nithin kha Dist -11 ah kan awm chhota bawk a.Hetizawnga ngaihtuah chuan a lawmawm.

2011- Census ang chuan Dist. 8-a mihring awmzat chu 10,97,206 kan ni a .Dist 8 -a mihring kan insemdarh dan chu tiang hi a ni-1.Mamit-86,364 (Area:3,025 Sq.Km), 2. Kolasib – 83,955 (Area: 1,382 Sq.Km),3 Aizawl-4,00,309 (Area:3,576 Sq.Km), 4 Champhai -1,25,745 (Area: 3,3185 Sq.Km),5 Serchhip-64,937 (Area:1,421 SqKm), 6. Lunglei-1,61,428 (Area: 4,536 Sq.Km),7 Lawngtlai-1,17,894 (Area: 2,557 Sq Km), 8.Siaha -56,574, (Area: 1,399Sq Km) .

Sorkarin NLUP sem a titawp thu leh, sign board pawh hawlh thlak anih thu leh, Dist.-3 tihpuitlinna tur Notification tihchhuah thute, chu he sorkara kan thil hriat hmasak an ni a.Dist la neih belh zel hi tha ka ti a, ahun erawh chu lain hril se .’Aizawl Dist. mipui nuai -3 chuang awmna a’ office dawr hautak lutuk kara awm ai chuan , thil tih zung zung awlsamna Dist. te zawka awm chu , chak anla tam dawn’ tih kan CM hian a lo sawi tawh bawk a.Thenzawl Dist.apian theih nan hma latu tur committee din anih tawh thu leh Chalfilh Group YMA, Tuisual Group YMA leh, Darlawn District Demand Committee te pawn ,Darlawn Dist.hi piang se an duh thu Mizoram mipuiin kan hria in ,awmze neia beisei dangte pawh anla awm a.

Economics & Statistics department-in khaw dinhmun an zir chianna hrang hrang an tarlanna,’Village Profile & Development Indicators 2017-2018: Mizoram State’ tih lehkhabu, April 29,2019 -a an tihchhuah takah -Mizoramah thingtlang khua -725 a awm a,chung ah chuan chhungkua- 1,28,681 awmin, mi- 6,45,889 an awm a. LAD Directorate in antihchhuah ang chuan Village Council -834 a awm bawk a ni .Inthlang mai tur kan nih tawh avangin Mizoram Dist. hrang hrangah final Electoral Roll,2023 January- a tih chhuah meuh a nih chuan Mizoramah voter -8,42,959 kan awm hman tawh a ni.

Political party te pawh hian Population Policy/Project te pawhhi ngaihtuaha ,ram leh hnam kan him nan neih hi ahun tawh tak zet a ni.Aizawl khawpui hi 1961- census-ah chuan mihring 14,257 an awma,Kum 1971- ah chuan mi 31,740 antling hman a ni. 1981- ah chuan 74,493 ah kai chho in ; 2001 -ah chuan mihring 2,29,713 antling chhota dawr mai a ni.Dist.Capital tin te hi State Capital tluka anhmasawnna tur dah pawimawh leh zual hi State sorkar mawh liau liau a ni. Tun sorkar ah pawh hian Champhai lam an vui viau tih kan hria;Lunglei lam pawh an lawm lo viau tawha .Politics zawng ringawta kan mamawh leh duh, kan inpe dawn a nih chuan Mizoram hi kan hlawhchham ang .

Dist. Hqrs tin a Mihring insemrual dan -2011 Census in atarlan dan chu tiang hi a ni a 1. Aizawl – 293, 416, 2. Lunglei -57,011, 3.Champhai -32,734, 4.Siaha -25,110, 5. Kolasib -24,272, 6. Serchhip – 21,158, 7. Lawngtlai – 20,830, 8. Saitual – 11,619, 9. Mamit -11,617, 10 . Khawzawl – 11,022, 11. Hnahthial – 7,187. Mizorama Dist. hrang hrang hmasawnna atchilh tlat mai, Sorkar hi piang theisela atha ngawt mai.Sum hman dan rualkhai lo lutuk thin hi aveiawm.

Mizoram sorkar hnuaiah Dept.sawmli chuang a awma ,chung sorkar dept te chu atul dan angin Dist.hrang hrangah a inzar pharh ve zela ,chak lutukin thil tih theih ni lo mahse ,mipui mamawh tawk ang chuan, hma hi lak zel ni in ka hria a, thil lawmawm tak pawh a ni.Amaherawh chu Central Dept. Govt.of India Dist.Hqrs.a inbunve tur chi erawh anla inbun muang hle a ni.Tin, sorkar laipui atanga hmasawnna hna thawhna atana sum, Dist.a lut tur chi pawh ala beitham hle a ni.Dist. hrang hrang te hi hmasawnna mamawh tak vek kan ni mek a ni.Planningah State Sorkar akal nat loh chuan hmasawnna hi achak thei thin lo a ni.

Kan CM te, kan Minister te hian Dist.Hqrs.te hi hmasawnna buaipui leh en in an tlawh taima tawk lo vek. Aizawl Khawpuiah antawm tlata hei hi Corruption vang chauh a ni. Dist.pawn lam hmasawnna hnathawhnan sum an ui tlat .Khawilai lungrem tur/chim entur chuan zingkar pawh nise an viak atha vek.Mizoram hi Sq.Km 21,081 azau chauh kan ni chung hian kan inenkawl hneh lo hle a ni.Kolasib Dist.bik ah han tum lut ila.Kan Minister Zahawm tak Pu K .Lalrinliana hi Kolasib Mipuite hian kan ngaina,Pa rilru tluang tak pawh a ni tih kan hria, aparty tan pawh innghahna tlak a ni ,amahhi kan inti neitu thei vek mai .State sorkar in apui tha tawk lo hle tih erawh kan hai hauh lo ;amahina atih theih chinah chuan abial tan theih tawp achhuahin kan hria.

Pathianin mal min sawm a, beisei loh lam atangin cheng vaibelchhe tel a rawn lut mek zel.Ka hriat ruk danin,Amitshah-a’n Ministry hrang hrangte hnenah, Mizoram ngai pawimawh rawh u’ a ti emaw ni,cheng Vbc 4000-5000 vel nimin lawkah pawh hmuh a nih thu , kum 2020- a ansawite kha, an sawini la la ang mai in bengah ala ri reng. Cheng Vbc 4000-5000 chu Sport,tourism leh thil danga hman dan tur ,Minister -te nen an sawiho nghal dawn ‘thu te pawh, Mizoram mipuite min han hrilh bengvar leh nghal zela.Tun hnaiah Sports & Youth Services dept.in Mizoram pawn atangin cheng nuai 45,000 chuang an thawh chhuah thu an sawi te kan han hre chho thar ve leh a;Aizawl Dist. pawn lam he ministry tan tirha kan lo phur ruk viauna na te pawh chu ,kum 4 meuh an liam chuan min ti thlawn tu, a lo ni zawk daih tih a lo langta a ni .

Kolasib hi Dist.Hqrs. a nih angin dept engemaw zat in anthutchilh tawha,Dist. mipui tan pawh an inhawngtlangin ka hmu, amaherawh chu kan ti teh ang, Sorkar dept. thenkhat te hi chu sorkar atangin enkawl anhlawh lo a,anhmun hma te pawh ngaihsak hlawh lovin ,kum tam tak an awm hlawm tawh a ni. PWD te hian hmun laili leh langsar tak ah hmun tha tak an nei a,Kolasib PWD Division hi 1973 a din a ni a ,an Quaters leh Office te pawh hi sak that mamawh tak vek an nitawh a ni ,chutiangin sorkar dept hmunhma dangte pawh hi ngaihsak ngai an ni deuh fur tawh a ni ..Kan CM pawh hian hengte hi chu ahma a ni a,tun tum chu rawn ngaihsak tawh tur a ka rin a ni a. Soil ram te, Home dept ram te -an Quaters chhe tawh lutuk te hi aveiawm em em a ni .Tin ,Kan CM pawh hi duhsak takin kum 2003 – ah Kolasib Pa hnawl in mipuiin an thlang tling hial tawh a, a bial chhunzawm a remchang tak loh avangin alawm lo rilru nge ni , Kolasib hmasawnna hi rawn ngaihsak hi atum lo in ka hria. Kum 2019 -A Sorkar in bul anhan tan that leh pawh khan abial hlui ten tlawh tura an sawm pawhin an sawmchhuak zo lo trep tih te hmun hla tak atang pawn kan lo hre ve a.Tun hma deuha MNF party chhiat vanglai ber pawha MP election-a MNF Party dawmkangtu bial awmchhun chu Kolasib bial mipuite hi an ni.A kaihhruai sorkar hian engtiklai mahin Kolasib District hmasawnna tak tak hi thawh an tum lo hrim hrim a ni.. mak ka tih atling a ni. Kolasib Khawpui tihhmasawn nan sum hi min pe tha duh tlat lo a ni.

Kolasib ah hian Sports Dept.in hma an lakna awm hi ka hre lo, CM hian tilo turin anlo inhrilh ru nge ni, Sorkar dept dang pawh hi antim deuh in ka hria…Vantlang /sorkar ang pawn Hall lian tham pawh min la ngaihtuah sak theilo. Kum 2020 -a Sports & Youth Services Minister a lo kal bak kha, hmasawnna lam hawia alo kal leh hi a awm em? Kolasib District Football Association ngennain, Kolasib Stadium thar adunglam metre 5 -a tihsei dan tur thlir hona te pawh kha, enge a an tak zel etc; he stadium hi tichangtlun la ngai tak a ni. Chutiangin kan field pawimawh tak Diakkawn field pawh, sorkarin min la ngaihsak loh chuanm mipuiin pawisa kan nei ve lo.Tumpui field pawh practicing ground tha tak atan, buatsaih phurawm tak a ni reng.Kan bazar rinrawl ber Diakkawn bazar pawh ,nitina thu te tan ahimlo chho viau tawh. Khawpui chhung kawng pawh, tunaia akhirh zual hmaa zauh sak hi kan mamawh a ni. He sorkarah hian engkim mai hi Kolasib bial tan hian akhirh em em vek mai a ni. Dist. Hospital tur sak mek a ni a thil lawmawm tak a ni.,hei lah hi Pu Lalthanzara Health Minister a nih laia hma alo zu lak tawhna a ni a.He sorkarah hian athu pawn atak pawn, bul min tan sak ka hre miah lo.Tun an sorkarah hian Kolasib hi kan hul hle hrih a ni.Chutih laiin tun hnaiah Aizawl khawpui mamawh bak pawh a ni ang, Vote zawn nan lungphum an phum tlut tlut thunga.He Sorkar kal dan hi ho tak a ni;anduh tawk chin Aizawl Municipal Area -ah lungphum an phum zo a, an -SEDP sem dan an ngaihtuah chho leh nghal char char mai te hi ,han thlir sak chuan khawvela Sorkar khawsa ho ber ah, khawvel hmundanga awm ten min koh sak ta se,Mizo mipuite hian kan phal hauh thungsi lo vang.

Federation of Mizoram Government Employees & Workers (FMGEW) in, kum 2015 khan Mizoram Finance Minister chu, sum dinhmun tha lo leh a siam thatna tur, a vei tak tak ni a anhriat avanga ,sorkar kalphung siam thatnan, apisa a an hmuh tumah khan – Mizoram sorkar inrenchemna tura rawtna anhnuaia association hrang hrang atanga rawtna an hmuhte te an zir chian hnua ,sorkara anthlen te zingah chuan sorkar department -ten ram ruak an nei tam lutuk hi tihral dan ngaihtuah ni se, Mipuiin chhiah an pek tam zel avangin an thikthu a chhe tial tial a,tul pawimawh chauh lei ni se.Sorkarin thil man thu nun tu tur siam se,Sorkar hotu liante lirthei kawl tihtlem, tih leh Thlarau MR’ a awm anga sawi thin tih tawp a nih theih nana hmalak te chu alangsar te an ni a.Chief Secretary kal chhuak ta (2014) – Pi L.Tochhawng khan, Mizoram sorkar hnathawkte chu, State dang khaikhinin an tha thawkhata a hriat thu, asawi atanga lo lang chu, Sorkar tha nei tura inthlan hman tangkai hi a ni.

Mizoram Sorkar hi a inenkawl fello hle a ni, tih hi chu mipui tan pawh thil hriat harsa lo tak a ni a.State sorkar ber a inenkawl felloh chuan, District hmasawnna lam phei chu loh theihloh chinah chauh, hmalak theih a ni dawn chauh tih a langa, chutiang tur chuan Chief Minister rintlak mipui tana nghenchhan tlak ,kan neih chu apawimawh ber a chu a ni. Mizoram sorkar hnuaia dept hrang hrang te zir chianga’ hmasawnna hna tun aia mumal zawk leh rual khai tak a, Dist.hrang hranga a kal theih nan Sorkar fing tak leh tha tak hi kan mamawh a ni.

Leave a Reply

error: Content is protected !!