Smart City

  • Reuben Lalnunthara Hnamte

Aizawl khawpui hi a thangchak hle mai a, mihring kan pung nasa bawk a, kan naupan laia ramhnuai anga kan ngaih thinte pawh tunah chuan veng lun takte alo ni zel tawh. Aizawl pawn lam atangin mi tam tak an rawn pemlut a, hnamdang hnawthawka inhlawh lah an tam ta em em mai. In leh lo a pung a, lirthei lah amak maka tam a awm ta; kawngpui a zau chuang silova, lirthei pawhin a chang chuan tlan ngaihna a hrelo emaw tih mai turin traffic jam a nasa thin hle. Two wheeler pawh hman deuh kha chuan motor sirah kan tlan zung zung thin kha a ni a, tunah erawh chuan ke pahnih nei tan pawh tlan harsa khawpin kan kawngpui a tawt ta. A tir atanga khawpui plan mumal a awm loh avang hian kan khawpui hi a chiri neih nuaih mai a nih hi. Compound kan nei zau hlawm si lo, chep tak tak leh bit takin in kan sa hlawm a, thenawmte nen pawh Tukverh atang in chibai phakah hian kan fu deuh fur ta mai zawng a nih hi. Mihring kan bit tulh tulh anga, boruak pawh hi a thianghlim lo tan tawh dawn, tunah pawh hian thianghlim lo tak chu a ni tawh. Tui chhhe paihna mumal lo, ekin thli nen, bawlhhlawh paih mai mai a tam si, kan buai dawn chauh a ni.

Kan sorkar hotu lamin hian smart city hi an sawi ri reng a, electric hrui leh hrui dang neuh neuh chu an han thianfai tan chu nia. Hei hi chu a bultannaah ngai ta ila; smart city tak tak thleng tur hian kum engchen tak ngai ang maw? Mipui hian thuawih hi kan hreh si a, sorkar lam hi an khawng rei peih angem maw le? Dan han bawhchhe deuh pawh hi hmelhriat tha thiltithei an neih chuan an fihlim zel bawk si a, a buaithlak deuh chu a ni e. Sapram angah chuan Toilet khatte hi a awm ve thei meuh tawh lo. An ni chuan technology changkang takin an toilet te an siam a, an hmanna a rei tawh mai. Khutiang technology khur kan mithiamte pawh khuan han zirchiang sela, Mizoram, a biktakin Aizawl khawpui angah phei hi chuan hmang ta ila kan thatpui khawp ang. Toilt khur khat leh ek thli paih tenawm tak tak hi kan pumpelh theih ngei a rinawm. An ni chuan ek thlak apiang kha fan ang deuh hian alo alo chhem darh vek nghal zel mai a ni. Mizoramah pawh mithiam kan ngah tawh a thil harsa tak a nih a rinawm loh. Engemaw tak technology changkang deuh hi chu kan hmuchhuah a ngai. Kan inhmun a chep hlawm si a, ekin khur tur pawh a harsa tawh a nia.

Kan khawpui chhung kawngte pawh hi a chep lutuk chu a ni lo, motor parking ber hi kan buaina bul a ni. Bawngkawn leh thuampui inkarte hi sorkarin hma lain kawngpui tha leh zau takin a blacktop vek a, parkingna tur a line vek a, mahse, kan bawhchhe nasa lutuk a, motor ala jam reng tho mai hi khauh deuha hmalak a nih loh chuan a luhaithlak. Traffick dutyte pawh hi an khauh lehzual a, hei aia tam zawk hi an awm loh chuan a buaithlak a ni. Khawpui a chengte hi kan inang lo khawp mai; mi changkang tak tak an awm tawh lain khawpui nanana chu kan inpawlhsawp deuh nge ni dawn ni. City Bus leh motor atanga bawlhhlawh paihchhuak mai mai te, khawlaia chil chhak mai mai hmuh tur hi an la tam mai. City meuh kan invuah ve a, State capital a ni bawk a, tun aia uluk zawka kan khawpui chhung hi kan vawn thianghlim leh changkan a pawimawh hle mai. Thleibik nei hauh lo hian tun aia khauh zawka kan khawpui chhung hi vawn a ngai. Khawpui chhung tibawlhhlawh zawnga che te; kuhva eina chhak mai mai, zial bung paih mai te, bawlhhlawh a bawmah nilova paih mai maite hi chawitir hmak hmak mai ila, a chawi pawh sang deuh alh se la, tichuan hma kan sawn deuh mahna.

Mizote hi mitmei ven hi kan tin amah mah ni hian a lang hei hian kan hmasawnna tur a dal chin a awm. Chhunglehkhat an ni emaw, thenrual tha pawh ni se, dan an bawhchhia a nih chuan kan inhum tlatna tur chhan a awm lo. Dan hi kan dah lal hma chuan hma kan sawn tak tak thei lo vang. Ram siamthaa hmasawn tur chuan mi huat deuh pawh pawisakloh angai; thil tha turah chuan mi mitvei ven tawk pawh kan thiam a tul khawp mai. Tuang tih chhah thiam a, sapui kala kan kal ngut ngut maite pawh hi a hunah chuan a pawimawh tlat a ni. Hmana kan hotu pakhatin min fuihna hi ka la hrereng mai “ I thlum lutuk chuan an fawp da mai ang che. Chuvangin a hunah chuan I tuang tichhah la, thilt tha I tihna tur kawngah chuan tuma mitmei veng lovin Dan tanchhanin kal mai tur” a tih thin kha a lo dik khawp mai. Ram changkang zawkah chuan Sorkar dan an dah lal zia leh an ngaihpawimawhzia pawh kan hriat thin hi. Thawkkhatlai pawh khan British sorkara minister pakhat kha an meeting minute 5 a a tlai avang khan banna a thehlut mai a nih kha. Keini ve zawng Office, committee leh kalkhawm nikhuaa nghah ngai reng, a huna tan theihloh hi a tam em em mai a nih hi. Tunlaiah phei chuan a naupang pang hian hun hi an dah pawimawh lo emaw tih tur a ni a, kan tunlai thalai hun vawndik chung changa an punctual loh dan hi nansa tak a ni. Hei hi chu ram leh pawlhoah pawh hmasawnna kawng dal tu pakhat a ni tlat.

Kan khawpui hi Infrastructure leh materialism lamah khawvel hmundang angin lo changkang em em rih lo mahila, a fai that a, awmze neia traffic rules leh kan kawngpuite zahawm taka kan vawn chuan khawpui nuam tak a ni thei. Buildingte ropui deuh deuh awm khepkhup mah se, a fai that lova a felfai loh chuan a tawp lian ting mai dawn a ni. Kan chenna inchhungte pawh hi a building ropui lam aimah hian a felfai that chuan a nuam mai. Sapram leh ram chang zawk kan tithe pawh a nawmna chu a building ropuina te chu ni pakhat mahsela, an felfai thatna leh an invawn thatna khu a tinuam ber tu a ni. Kan Aizawl City pawh hi khawpui nuam taka kan siam duh a nih chuan fai tha se la, kan kawnpui engkim mai hi felfaiin zahawm takin awm se, tichuan khawpui nuam tak a ni mai ang. Tunah chuan Building leh engemaw thil ropui tak tak aiin, thianghlimna leh faina hi kan zir ala ngai rih niin ka hre ve tlat. Thianghlimna leh faina hi inhrilhhriat tam kan ngai, nasa zawka khawpui chhung veng hrang hrangte hi hemi kawngah hian kan inel pawh a pawimawh hle. Kohhran leh NGO ang te, chhungkua angte pawh a Thianghlimna leh faina kawng hi khawpui chhungah hian inzirtir tam kan mawmawh ber a ni.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427