- Reuben Lalnunthara Hnamte
Khawvel siamtirh ata thil thing thei lo leh a pawimawhna zual telh telh chu chhungkua hi a ni awm e. Tu te pawh mai hi mipa leh hmeichhe inkar atang lopiang chhuak vek kan ni a. Chu chu Pathianin min din dan leh kan lo seilenna a ni. Tunlai sualna tam lutukte pawh hi chhungkaw tha lo atanga lo zi chhuak; naupang enkawltu mumal lo leh ngaihsak hlawh lote atangin a tam ber hi chu a ni a. Pathianin chhungkua din a, thlahte neia he leilung hi luahkhat turin min lo din a ni a. Mipa leh hmeichhe inkarah thil pawimawh berte zinga mi chu chhungkaw tha din hi a ni awm e. Tunlai thalai tam tak hian chhungkaw awmzia hi an man lo hle mai a, nu leh pa kara lo seilian leh nu leh pa la nei thalai tam tak pawh hian chhungkaw inrelbawlna leh kalphungte, thil kal lam leh haw lam hre lo fe fe hi kan awm nawk a ni. Nu leh pa zir loh chu a chhan ber chu nimahse, a thalaiate pawh hian rilru hi kan nei lo lulai em mai a, chhungkaw nei reng tho si a han zawh pawh a chhungkaw thil hre lo fe fe hi an tam. Chungkaw hmangaihna pawh nei lem lo,mahni lawman zawnga tal mai mai tawk hi an awm fur a ni.
Sitting roomah pawha thu ngai lo thalai, chhungte chawei ruala chaw pawh ei ngai lo; mahni bedrooma tawm reng mai, Games leh cellphone khala nileng thak thak hi an tam awm a sin. Chhungkaw tinuamtu leh tihrehawmtu chu thalaite hi kan ni tih hi hriat a tha khawp mai. Chhungkuaa hanin kawm hote, han nuih ho dar darte hi chhungkaw tam tak chuan an nei tlem khawp ang. Nu leh pa leh unaute tana phurrit nilova, chhawk zangkhaitu nih hi thalaite mawhphurhna pawimawh tak a ni. Pi leh pu, nu leh pate an lo upat hnua enkawl tha peih lo thalai nih hi thil zahthlak leh kan chunga anchhia lo thlenna bul a ni. Tunlai India ram hmun thenkhatah thalaite zingah nu leh pa upa tawhte enkawl peih lo, ngaihsak lo an pung zel a, an rokhawm duh em em lawi si. Nu leh pa thawhchhuah zara nawmchen tum hnathawk peih si lo thalai an pung tual tual a, kan ramah ngei pawh hei hi kan thanmawhbawk pakhat a ni mek. I-Timothea 5:8 ah chuan “Tupawh mahni chhungkhat lainate ngaihsak lo va, mahni chenpui chhungte ngei pawh ngaihsak lo chuan rinna an phatsan a ni, ring lo mi aiin an sual zawk.” alo ti daih a sin.
Kohhranah te pawh inhmangin, thalaiahte pawh inhmang tak, piangthar thaa miin min hmuh nimah ila, chhungkua kan hmangaiha kan ngaihsakloh chuan Pathian dan kan bawhchhia tihna a ni a, ringlo mi aia sual zawk kan ni thei tlat a ni. Kan nu leh pa leh kan chhungkua hi kan zahpui tur a ni lo va; hmangaiha chhawmdawl zawk hi ringtu leh thalai fel takte tih tur pawimawh tak a ni. Kan chhungkua leh kan lo chawrchhuahna chu engpawh lo ni rawh se; a pawimawh ber chu keimahni hi kan ni a. Keimahni atanga chhungkua tha din tura hma kan lak a tul a, kan thlahte la kal zel tur thlenga kan chhut a pawimawh. Venderbilta chuan “ Nula 100 a 94 te hian pasal neih an tum a, chumi zing a pa 3 te chauh in nutling nih an tum, in ngaihtuah chiang rawh nula.” tiin a lo sawi a, a dik viau pawh hian a lang. Nulate pawh kan harh a ngai, tuna I ngaihzawng kha Pathian ruat a ni em? I duhna kha Pathian remruatah em ni ilo pawm mai thin? Chhungkaw pa ni tur leh chhungkaw tha din turin a tlak dawnin I hria em? Tih te mahni inzawh ngun a pawimawh hle. Tlangvalte pawhin in ngaihzawng kha chhungkaw nu leh chhungkaw dinpui turin a tlakin I hria em? tih te inchhut ngun a pawimawh. Daughlas Mac Arthura chuan “ Chhungkaw sakfuhloh tluk a thriat leh harsa hi a awm lo.” tiin a lo sawi a, hei hi a dik takzet a ni.
Chhungkaw din fuh loh avangin mi tam tak an buai a, fate’n an tuar a, thalai puitling lo leh vantlang tana hnawksak kan siam a ni chauh mai a nih hi. Hmeltha leh sum ngah ngawt hi kan um tur a nilova, mi rintlak kan zawn thiam a ngai. Tin, Pathian kutah kan innghah a pawimawh hle bawk. Pathian ruat loh, keimahni duh dana chhungkua din hi tam tak an awm ang. Mahse, chungte chuan phurrit tak an phur thin. Thil reng reng hi a tira a fuh tawh loh chuan siamthat leh hi har tak a ni tawh. Nu tam tak an tap a, pa tam tak lungngaiin an kun a, naupang tam tak chhantu nei lovin an vak vai a sin. “ Mipa hlawhtlingtak hian tanpuitu hmeichhia a nei chawk.”George washingtona chuan alo ti a sin. Nupa chu tangruala fate enkawla, chhungkua din tura buatsaih kan ni a, chu chu kan hriatreng a pawimawh hle a ni. Aizawlahte leh hmundangah pawh hian chhungkaw kehchhia hi an tam em em mai a; kan ram kristian ram inti si ah hian chhungkaw din fuh lo hi kan tam hle a ni. Nupa tam tak an inbe thei lo va, an mudun thei lova, chhungkaw tam tak chaw pawh eiho ngai lo, inkawm ho ngailo, mi hausa tak leh kristian tha tak chungkua hi kan ngaih anga lang si te zing ah pawh hian an inphum ru teuh a ni.
Sum leh hmelthatna, lan mawina ringawt atang hian chhungkua kan siam tur a ni lo va; thil thui tak ngaihtuah chunga kan din a tul takzet tawh. Thalaite pawh hian kan chhungkaw dinchhuahna tur kawngah mawhphurhna tam tak kan nei a, kan nu leh pa, u leh naute kan hmangaih a, chhungkaw thatna tura mawhphurhna kan lak ngam pawh a tul hle a ni. I pa alo tha lo a nih pawhin a awmdan anga awm tum suh; I nu a tha lo a nih pawhin a awmdan anga awmkher kha tul hauh lo. Chu ai chuan I nu leh pa awmdan tha lo atang khan nangmah khan insiamthatna tur leh zirtur I nei a ni tih inhre chiang la, chhungkuaa I mawhphurhna kha hrerengin tlanchhiatsan lova, siamthat dan ngaihtuah zawk hi thalaite mawhphurhna pawimawh tak a ni. In chhungkua avanga miten an lo hmusit che a, an lo hmuniam che ni a I hriat pawhin indawm kun mai lo la, dakchhuak la, Pathian lam hawi chungin nu leh pa leh u lehnaute entawn tur khawpin hma i hruai ang u.