Thi hul chungchanga hriattur

HMEICHHE HUANG

Thi hul chungchanga hriattur

Thi hul (menopause) sawi apiang hian hengte hi rilru-ah a lo lang lo thei lo: Taksa sâ/lum huam huam te, zan lama thlan tla chiam te, muthilh harsatna te, lunâ leh rilru sukthlek fuh loh te, rilruhah leh serh ro te hi!
Tarlan fo tawh angin, ‘thihul’ kan tih foa hi Tuibawmin tui siam a tihtawp hun a ni a, taksa in hormone pawimawh tak- estrogen leh progesterone a siam tlem ve tial tial bawk nen, thineih a lo khât zel bawk a, a tawpah meuh chuan a lo hul ta tawp mai a ni.
Hei hi kum 45-55 inkarah hian a thleng tlangpui thin a, estrogen lo hniam zel hian taksa chu horomnal dang-lamna lo thleng tur atan insiam rem theihna remchang a siam phah bawk.
Hetianga hormone level lo tlahniam zel hian naute siam theihna (reproductive system)-ah nghawng a lo siam ta thin. Engpawhnise, ‘thihul’ chungchanga hriatchian ngai, langsar zual panga (5) i han zirchiang dawn teh ang.

‘Estrogen’ i ei thei ang
Hormone hmanga inenkawlna hi a hlauhawm lova, chutih laiin, harsatna tawk zawng zawngte tana ‘ngei ngei’ tura ngaih a ni kher lo bawk. Doctor chuan thihul vanga buai tak tak leh a lan-chhuah dan nasa tak angah hian a chawh a rinawm.
A theih phei chuan, soybean ei uar a pawimawh anga, hetah hian, phyto-estrogen leh isoflavones an awm avangin pâwn lam atanga lo thlawptu atan ei a ngai.

A lo thleng hmâ thei
A châng chuan chuan thihul hi a lo thlen hun tura ngaih hmalam kum 3-10-ah te a lo intan daih thei a. Hei hi ‘peri-menopause’ tih a ni a.
A lan chhuah dante chu- I mu tlem tial tial anga, ngaihtuah-na a tawi deuh thut anga, rilru pek leh ding taka ngaihtuah te i harsat tial tial anga, i haihawt anga, thil hriatreng harsa i ti bawk ang.
Hengte hi zawi zawi-in a lo awm thei a, anih loh paw’n a thleng thut thei bawk. Mihring a zirin a danglam thei ang. Meizu thin i nih chuan heng insawiselna te hi i chochhuak hmâ dawn tihna a ni.

I rai thei tho ania
Thihul lai hian tuibawmin tui siam a lo titawpte pawh a ni mahna, midang tui pek hmangin in-vitro fertilization kaltlangin nau i pai thei tho a nia. A hnu-a pai i duh pawhin a harsa lova, i tui hi nakina hman atan damdawi thiamna hmanga vawnthat theih a ni tawh e. Per-menapuase hunlai hian thineih a mumal lo hle dawn a, naupai theihna pawh a hniam ta hle a, mahse naupai theih loh tihna a kawk miah lova, a hlawhtlinna a hniam tihna mai chauh a ni.

Zun chhen a ngai ang
Thihul tam zawkte hian zun an ip hlei thei lova, an zung zing hle thin. A tlangpuia a lan danin, la (bladder) ah hian tui ml 150 a awm tlin hian kan zun a chhuak tihna a ni a, amaherawh chu, thihul tawh hnu-ah erawh ml 60 vel chauh a awm pawhin zun a chhuak sek tawh mai a ni. A châng phei chuan a lo put-chhuak leh mai thin a, hre hman lo pawh an awm nual.
A chhan langsarah chuan serh leh a tuamtu hi a chak tawk tawh loh vang a ni a, amaherawh chu, damdawi hmanga enkawl theih a ni e.

Nuam takin i la hmang thei
Thi hul lai hian serh leh a bang vel hi a ro a, a pan tawh bawk a, a fân hlei thei tawh lo. Tin, serh hi tunhma ang lo takin a tawi tawh a, mawm /hnang a pechhuak tha thei tawh lo bawk. Mawn (labia) pawh a lo pan telh telh a, hei hian zauthauna leh châkna pawh a tihniam lo thei lo.
Amaherawh chu, beidawnna tur engmah a awm lo ania. Hemi hun chhung hian hunbi nei taka tui i intam chuan heng vun pan te te, pawimawh bawk si te hi an nihna tur ang takin an che thei tho a ni. Doctor remtihna lak a, a hnawih tur (lubrication) hman te pawh a sual love.
Tunah khan kum 40 i pel chho tan tawh anih chuan hengte hi enfiah a tha ang:

Hmeichha thenkhatah chuan thi hi chawpchilh takin a tawp thut thin a. Thisen leh zun enfiah a ngai anga, hei hian hormone level-a danglamna lo awm te hriattirin, thihul i hnaih tawh em tihte leh thihul i tan der tawh em tihte a hriat theih a ni
A zâwna thlaruk thi i neih tawh loh a, serh atanga thi lo chhuak leh tlem te te ang chi lo chhuak a awm anih chuan doctor thiam pan vat tur a ni
Chhul cancer te hi thil thleng thei reng anih bawk avangin pelvic exam neih fo te, Pap smears (kum 35 i nih chuan kumkhatah vawikhat, kum 40 hnu-ah thlaruk-ah vawikhat) neih theih chuan thil tha tak a ni ngei ang.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427