JAC on Inner Line Reserved Forest Demand chuan Mizoram leh Assam ramria status quo vawng thaa ramri hrula hmalakna hrang hrang titawp tura thupek tihchhuah tawh chu sut turin Mizoram Chief Secretary Dr Renu Sharma hnenah thutawp (ultimatum) theh lutin, thupek sut a nih loh chuan a tawp thlenga dodal an tum thu an sawi.
November 5, 2021 khan chief secretary leh home department-ten Ministry of Home Affairs (MHA) atanga lehkha an hmuh angin, Mamit leh Kolasib district deputy commissioner-te chu ramri hrulah hmalakna chawlhsana status quo vawng tha turin a hriattir niin nimina thuthar theh darhtute an kawmnaah JAC hruaitute chuan an sawi.
“Sorkar laipui Ministry of Home Affairs-in hleih nei taka ro a rel leh, Mizoram bakah Mizo mipuite zahna nei miah loa thil an ti hi kan duh lo tak zet a. He order hi darkar 72 chhunga kan ngenna hmanga thupek sut a nih loh chuan a tawp thlengin kan dodal dawn a ni,” JAC Chairman Lianzuala’n a ti.
Mizoram Home Minister Lalchamliana’n ramri hrula status quo vawng tha tura thupek tihchhuah a hriatpui ve loh chungchang sawiin Lianzuala chuan, home minister-in ‘ka hriatpui lo’ a tih hi a hriatpui lo tak zet a nih chuan thupek chu cancel leh a, procedure pangngaia Mizoramin transaction of business rules a neih kalphung chuan siam that turah an ngaih laiin, tun thlenga siam that a ni lo chu an zawhna a nih thu a sawi.
“Home minister hi an rawn ve lo a, file leh lehkha pawh hi tun thlengin a la hmu lo niin kan hria. Chief secretary pawhin Home Minister rawn lova thu a kaltlangpui a nih chuan chu chu thil dik a ni lo a. Home Minister hriat loha an ti anih phei chuan a tha lo lehzual. MHA hian status quo vawn that tur a ni tiin lehkha an rawn thawn thin em tih hi kan hre lo,” Lianzuala chuan a ti a. Assam lamin hma an lak zel laia Mizoram sorkarin a ram chhung ngeia status quo vawng thaa engmah hna thawk tawh lo tura thupek tihchhuah a ni chu tha an tih loh thu a sawi bawk.
JAC General Secretary Raphael Lalrinmawia chuan tun tuma status quo vawng tha tura thupek tihchhuah chu Mizoram tan a pawi thu sawiin, “A bik takin sorkar lam thil khawih chauh nise chu a hriatthiam theih a. Aitlang, Buarchep leh Thinghlun vela loneitute pawh hna thawk thei loin an dang niin kan hria a. Mi mal eizawngte pawh chawlh tir tura hmalakna awm hi a pawi em em a ni,” a ti.
Mizoram Chief Secretary Dr Renu Sharma-in status quo puang tura hma a lak nghal chat danah a phena awm zawng zawng hriat ni vek lo mah se, central BJP leh Assam Chief minister Himanta Biswa Sarma game-play nia hriat a ni chu pawi a tih thu a sawi a. Mizoram leh hnam hi central sorkar, Assam leh chief secretary lo awm thar hian zah ve se an duh thu sawiin, “Chief secretary chu eng mi pawh ni se, Mizoram chief secretary a nih angin Mizoram tan, Mizo hnam tan hna thawk se. Mizoram leh Mizo tan pawi an sawi a, hna an thawk a nih erawh chuan JAC hian tupawh nise kan do zel dawn a ni,” Raphael-a chuan a ti a. Mizo te’n ram humhalh ber tur chu hnam dangin innerline reserved forest an enkawl lai la let leh tura beih a tul thu sawiin, “Hemi kawnga kan hmalakna te thlawp turin Mizo mipuite ka sawm tak meuh a ni,” a ti a ni.
Nimina Chief Secretary Dr Renu Sharma hnena JAC in ultimatum an thehluhah, November 8, 2021-a Mamit leh Kolasib district chhunga Mizoram-Assam ramri hrula status quo vawng tha tura thupek tihchhuah chu Mizo leh Mizoram hmuhsitna leh zahna lohna nasa tak a nih thu te, status quo puan a nih atanga tun thlengin Mizo mipuite’n zahin, tha takin zawm mah se, Assam lamin bawhchhiain tun thlengin hna an thawh chhunzawm reng thu te tar lan a ni.
Joint Action Committee on Inner Line Reserved Forest Demand chuan he order hi Mizoram leh a chhunga cheng mipuite thlei bikna a nih thu te, Assam lam tan chauha hamthatna tur leh duhsak bika order hi tihchhuah a nih thu te, 509 sq miles-a zau Inner line reserved forest hi dan ang taka Mizoram kuta lo awm tawh thin tun thlenga Mizoram ta ngei a la nih avangin, enkawla nei let leh turin thawk tawp thlengin an beih tur thu te an ziak lang a ni.