Dr. Lip mual a liam ta maw…

  • Ramhluna Hnamte

‘Dr. Lip’ ti a kan hriat lar zawk Pu Hranghrima chuan kum 87 mi niin January ni 22, 2022 (Inrinni) tlai dar 6:20 khan Pneumonia avangin Lunglei Civil Hospital ah a thi tih thu Face Book a post ka han hmu chuan min thawng nasa ngei mai.
Pu Hranghrima hi Lunglei Bazarveng a cheng, veng khat,in thenawm ti a sawi theih maia in hnaih kan ni thin a, an fate nen kan inkawm thin bawk avangin an in hi kan tlangval laia kan chuan kai tam na pawl tak a ni. Chhimbialah chuan lehkhathiam a hriat lar hmasa pawl a ni a, saptawng thiam a sawi niin a tawng(spoken) aimah in a ziak(written) a thiam zual hle. Pa ti ti thiam, in ngaitlawm tak leh kawm nuam tak a ni. Lehkha chhiar zau tak a ni a, thil pawh a hre hle reng a ni. District Library a thawk a nih angin lehkhabu chhiar tur a ngah in a chhiar peih bawk a, chumi zarah a kutchhuak chu Mizoram Pathian thu lam chanchinbu kartin chhuak Makedonia ah kan hmu thin a, hei bakah chanchinbu dangah pawh a ziak nual bawk. Lunglei local news paper thenkhatah column te nei thinin chu a huang chu ‘Lipa Huang’ tih thin a ni nghe nghe.
Kum tam fe chu Makedonia chanchinbu ah Column neiin chawl miah lovin Pathian thu article tha tak tak a ziak a, hei hi Makedonia chanchinbu ti hlutu leh subscriber ti ngahtu pakhat chu a ni ve awm e. Covid 19 avangin Makedonia chanchinbu hi kum 2 dawn lai a tawp lailawk hnu in kumin 2022 January hian an chhuah tan leh dawn mek a, chutiang a nih lai a an regular columnist Pu Hranghrima/ Dr. Lip thuziak kan hmu tawh lo tur erawh chu a hrilhhai thlak viau dawn a nih hi.
1980 kumah Lunglei College ah ka thawk tan a, thenawm hnaia awm, kan mi ngaihsan Pu Hranghrima te inah chuan kan chuangkai fo a, chhimbial lama lehkhathiam a lo lar thin, mi ti ti thiam leh a bula awm nuam tak Pu Hranghrima kam chhuak chang thin kan ni ber. Mizoram in FIFA World Cup TV atanga ‘Live’ngei a kan en ve hmasak ber 1982 khan Pu Hranghrima hian TV a nei tawh a. Khang hun lai khan Lungleiah TV panga bak a la awm lo mai thei. Chung lai chuan Lunglei atangin Bangladesh TV programme kha ‘antenna’ hmangin fiah ang reng takin kan en thei thin a.
Pu Hranghrima TV chu Black & White, a screen pawh inches 12, a eng(yellow) ngei kha a ni a. An in khat tlatin chu TV chu kan en thin a, eng programme pawh kha, vai emaw sap emaw hmuhnawm ti takin kan en thap thin. Amah, a neitupa, Pu Hranghrima ber kha a phur berah a tang a, min huphurh chu sawi loh, min welcome em em mai thin a. Amah ber khan thutna pawh chang lo in a tei vel a, a sawi reng bawk a, kha ringawt pawh kha a nawmna leh a hlutna chu a ni tawh hrim hrim. A TV thlirtu kan tam thin tur zia chu Lunglei a TV awm zat atanga chhutin a hriat theih mai awm e. Pu Hranghrima TV zarah 1982 FIFA World Cup inkhel LIVE in kan lo en ve thei ta a. Lunglei Bazarveng, Kikawn lam area atanga Spain a FIFA World Cup an khelh lai ngei(Live) a kan lo en ve thei kha ropui kan ti tawp thei lo. Kha World cup ah khan Argentina tleirawl Maradona khan an ram aiawhin a khel ve tawh a, kha kha Maradona khel ka hmuh hmasak ber leh ka lo hriat ve na chu a ni. Brazil nen an inkhelh tumin a che ‘rough’ deuh a ni ang, Red card an pe nghe nghe a nih kha.
Kha Black & White TV inches 12 lek a lian, a rawng eng ngei hmang khan Bangladesh TV English news leh serial te kha kha kan lo en ve thin a, Knight Rider, Different Strokes, the Cosby Show, Solid Gold leh a dang tam tak kan lo thlir ve theih phah a, heng hi Pu Hranghrima zarah liau liau a ni.
Vawikhat chu khatih laia Bangladesh President chak tak General Ershad kha lehkha a thawn a. Chu a lehkhathawnah chuan India ram hmar khawchhak kil a awm Mizoram atanga an TV programme kan lo hlut sak zia leh India TV programme kan la thlir phak ve loh thu te, a theih chuan Mizoram lam news te hi ti lang ve thei se mipuiin an duh zia a hrilhna leh a ngenna a ni a. Chu a lehkhathawn copy chu mi chhiar tir ve a, saptawng/ English na na na chu a phihawk kual kawi nalh thiam kher mai.
Lehkhabu chhiar nasa a nih ang ngeiin Pathian thu pawh a chhiarin a zir nasa a, hriat pawh a hre narawh e. A lawina BCM Bazarvengah khan pulpit rawngbawl(thuhril) hna te leh Sunday School zirtirtu-ah te an ruat pawhin a pawm ngai lo a, ziak a thiam angin thusawi hi a mi meuh lo a ni awm e. Sunday Schoolah erawh chuan zirtirtu ‘reserve’ ah dah a ni a, a zir tir thiamin a ho nuam an ti thei hle thung.
Mi zuan zang, harhvang tak a ni a, lirthei a lo pun tak hnu pawh khan lirthei a chuang lova ke a kal ngat ngat thin a ni a, ke in a kal tam a, mi taima a ni bawk. Hetih vang hian kum upa tam tak angin a taksa a rit in a dul pawh a kiar ve ngai lo, fit pawh a fit hle thin. Kum 3 kum 4 kal ta te pawh khan huanah te hna a la thawk a, vawikhat erawh chu an huanah a lum palh a, rei fe a kulcho phah a ni. Tunhnu-ah covid te a lo vei leh zel nen, covid avang a thi chu ni lo mahse hei hian a ti kulcho zual ta a ni ngei ang. Hetiang ni lo se kum 100 val ni thei tura ka lo beisei a nia sin le.
Hmanni lawk khan a tupa( a fanu fa, a chenpui) tlangval, Lunglei tlangval hriat hlawh pawl tak, Lalsangliana chuan accident in a lo boral san tawh a. Lalsangliana hi Mizo film siam meka a changtupa ber niin zo hmanlo in a thihsan ta kha a ni a. Hengte pawh hian a natna te hi a ti zual te pawh a ni ang e, kan la ui em em laiin Pneumonia avangin ni 22.1.2022 tlai dar 6:20 khan min lo kalsan ta a ni. A kalsan a nupui, a tu leh fate Pathianin thlamuanin awm pui mawlh rawh se.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427