Sumhmun Titi – 14

  • F. Vanlalrochana

REV. DR. LALCHUNGNUNGA TESTIMONY KA NGAITHLA

Zarkawt Branch KTP Programme-a Rev. Dr. Lalchungnunga testimony hi Youtube-ah ka ngaithla a. Pathianin a hruaina zawng zawngte hi a ropui a, thil tam tak a kalsan a, a channa hi Pathianin a va vur let chiang rem rem ve. Pathiana innghaha, a aw ngaihchana, a kaihhruaina ang zela kal ngam hlutna pawh a lang chiang hlein ka hria.

Govt. Aizawl college Vice Principal a nih laiin a hna atangin a bang a. Khatih lai khan kum 41 chauh a ni awm e. A nupui pawh Govt High School zirtirtu a nihna atangin a bang bawk Missionary-in an chhungin an chhuak ta a.

Kum 3 vel missionary atan hnuin ATc-ah 1994-1998 chhung BD a zir leh a. 98-99 England ah missiology a zir chhunzawm.

Hetih lai hian Senate of Serampore principal hna alo ruak a. Secular lama Phd nei, kum 15 teaching experience nei, Theology a BD a ni bawk a. Principal turin a lo qualify ve chiah bawk a. Principal atan an la ta bawk.

Pathianin a kaihhruai dan mak deuh chu, MA zir hma atanga missionary kalna rem chang a awm a kal duh a ni a. Kohna chiang taka wma a hriat loh avanga kal mai lo a ni a. BA a zir laiin, Pathian thu zir a duh a. Pu Darchhawna khan MA pass phawt rawh a lo ti a. MA a zir chhunzawm a. An khua Kawnpuiah High school zirtirtu hna a thawk a. BEd a train laiin, Aizawl college lecturer hna a dil a. Interview lam pawh a lo ngaihsak lem lo a. “Lo interview hrim hrim teh,” an tih avangin a va interview a. An lo la ta a. 1976 atangin college zirtirtu a lo ni ta a.

Dawrpui kohhranah lawiin KTP hruaitu te niin central KTP hruaitu thlengin han a ni a. Dawrpui kohhranah hian tual upa te, upa te a ni chho a. Missionary nih duhna rilru kha a la nei deuh reng nain, tualchhung kohhrana a rawngbawlna chu Pathian ruatah pawmin chhuak loin a awm zel a

Dr. RK Nghakliana khan missionary turin a sawm a. 1985 vel khan kal an tum uk uk tawh a. Pu Nghaka hnung a zui hman hmain, Pu Nghaka kha cancer avangin a thi ta thut a. Missionary tur khan an chhuak ta mai lo a. A sawm lai khan, lo bang se Serampore principal turin a qualify lo ang. Pu Darchhawna thu zawm loin BA zawhah BD zir se. College zirtirtu a ni lo anga, serampore principal pawh a ni thei lo ang

An hna an han ban khan kum 15 college zirtirtu a ni hman a. Phd a nei bawk BD a zir zawh leh khan serampore principal a qualify chiah. Kum 13 chhung serampore principal a tang a. India mi zinga tang rei ber a ni bawk. Pu Chunga principal nih tirh hi serampore buai vang lai a ni a. Harsatna tam tak a tawk chungin a thawk zel a. Siam that hna ropui tak a thawk a ni a tih ngam ang.

College atanga a ban khan pension an la nei pha lo a. Missionary atanga BD an zir khan hlawh a nei lo. Serampore principal a nih khan Synod in pastor-ah a nemnghet ve a. kum 13 a tang a. Pension hlawh tlemte a la ang.

A pension hnuin sawrkarin MBSE chairmanah kum 6 a chhawr a. Chuta tanga a chhuah hnuin ATC ah kum 2 a zirtir leh a. A hnuah MCC Principal a ni leh. Sum leh pai zawng pawhin tlachhamin a awm ta lo reng reng. Hming thatna leh zahawmna a hlawh chhuah nen zawng zawng phei chuan a hloh hi hlepah a chhiar let tak zet zet a ni.

ISUA VANAH A AWM A..

Vanlalremruata Tonson hian, “Isua vanah a awm a tih kha eng atanga an lehlin nge? A thenin an phuah an ti a, a thenin lehlin phuah belh anti bawk a.

Tlanghmingthanga K khan lehlin tiin an sawi thin a, lehlin ngawt chu a ni lo, phuah belh a ni a, siam ti ila a dik ber a ti a. An siamna kha eng nge ni ang aw ka ti a,” tiin min rawn zawt a.

Pu Buanga leh Sap Upa te hian, ‘Isua Vanah a awm a’ tih hi an lehlin a ni lo. Sankey Sacred Songs and Solos a hla no 376-na thluk an hmang a. A thluk siamtu hi J.J Rouseau a ni. A thu hi chu an phuah liau liau. Rouseau hi Philosopher kha a ni a. ‘Discourse on Inequality’ tih te, ‘The Social Contract’ te chuan Political Science a hmun pawimawh tak a chang. Novel te pawh a ziak a. Musician leh hla phuahtu pawh a ni tel a ni.

SSS 376-na hi chu, “Come, ye sinners, poor and wretched,” tih a ni a. Thluk Panga a nei a. Bryn Calfaria, Invitation, LLWYNBEDEW, Rousseau leh Calvary tih thluk a nei a. Pu Buanga ten a thluk an rin hi, “Rousseau” tih thluk hi a ni. He hla thu pawh hi tlem a inang lo deuhin, Version pa 2 a awm a, “Ka awm angin ka lo kal e” tih hla ang deuh khan.

“Isua vanah a awm a” tih hi 1894 tawp lama Pu Buanga leh sap Upa hian an siam a ni. 1897-a Zosaphluia a lo thlen khan, Hla pa 7 an lo siam hman a. Zosaphluia’n hla pali lehlin leh siam a nei a, Rai Bahajura’n hla pasarih a nei thung.

Saphluia leh Bahajura hian Pu Buanga te thian dun haw hnuah an hna an chhun zawm zel a. Kum 1899 khan Mizo Kristian Hlabu hmasa ber, hla 18 awmna chu kan lo nei ta a ni.

TUIZEM

Kolasibah chhiat tawk an awm a. Unau thum an thi hlauh mai a. Chumi thu an post-naah chuan, an “Tuizem” chhungah boruak tlakchham avanga thi ta an nih thu an ziak tel a. Mi pangngai, ngaihtuahna pangngai nei, mi rilru puthmang tur ngaihtuah thin tân chuan, “A va han pawi em. Muangin chawl unau se” tih mai na tur a ni a, an ti mai reng a. Tute emaw, ‘A hunah emaw, hun loah emaw” Mizo Tawng ziah dân dik nia an ngaih tlangaupui ching thenkhatin, “Tuizem hi Tui zem tia ziah zawk tur,” lo ti leh hmanhmawh an awm. A hun lo lutuk!

Hruaia a thih zanin, an thiannuin a thih thu a tar lang a. “I va ziak duh dah ve,” “I va ziak uluk lo ve”…lo la ti talh tawk an awm bawk a. Khawvelah hian, mi thenkhat hi chu, serious over hun loah hian an serious over a. Khatiang hunah kha chuan, “A va han pawi em aw,” tih maina tur hun a ni.

Kan thil sawi tam tak hi chu, thahnemngaihna leh tha duhna vang pawh a ni lo a, kan kawchhunga lut hi a awm thin a ni ang, thil tul lo deuh hi kan lo zep leh thin. Engtia han inenkawl tur nge ni ang tih lam chu ka hriat loh lam tak a ni.

Mi dangte lainatna te, mi dinhmun mek leh an hmachhawn mekte hrethiam chunga kan sawi awm te hi ngaihtuah fo a ngai a ni.

Mizo tawng ziah dân dik han tihte pawh hi, “Tu ngaih danin maw,” tia inzawh loh theih lohna khawvelah kan lut a. Kan inrunluih tawn vel mai mai a ni. Linguistic atanga chai pui tlakin kan zu hre leh meuh tawh thin si lo!

Nangni in lo tui zem ve thin em?

LEHKHABU CHHIAR TUR THA

Lehkhabu chhiar hi a tha a ni mai lo a, a tul a ni. Lehkhabu chhiar tur tha panga lek i han en ho lawk teh ang u.

  1. AR KHAWTHIM DAI : Upa LN Tluanga, Msc phd Autobiography a ni a. Khawvel dinhmun ropui te aia Lalpa rawngbawl thlang zawktuin a chanchin a ziahna a ni. Ngaihnawm leh hlu tak a ni.
  2. AWMA LEH KEI : Hei hi Rev. Lalngurauva autobiography a ni a. Rawngbawltu ropui takin Pathian awm pawh ring lo lek lek dinhmun atanga rawngbawlnaa a luh chhoh thute pawh a chuang. Tun lai thalai tân chuan chhiar makmawhah ka ngai.
  3. ZORAM KHAWVEL 4 : Mizo chuan L. Keivom hi kan hre vek awm e. A lehkhabu ho zawng zawngah hei hi a tha berah ka ngai a. Identity chungchang a chaina a ni a. A hluin a rila, a ngaihnawmin, zir tham a tling. Mizo thalaite chuan chhiar vek ila, hnam identity chungchanga kan khawthlir hi a danglam daihin ka ring.
  4. EDUCATION OF A WANDERING MAN: American thuziaktu ropui Louis L’Amour-an ama chanchin a ziahna a ni a. Hriatna leh thiamna zawnga khawvel a dapna thu a ni deuh ber mai. A taka tawng leh hmuin zirna leh thiamna a chhar a. A hnua lehkha a han ziak chu a hlawhtlin phah hle a ni.
  5. MERE CHRISTIANITY: Cs Lewis-a lehkhabu ropui a ni. BBC-a a thusawi, a hnua a bua a siam leh tak a ni. Tawitea sawi dân ber chu chhiar teh u tih a ni mai. Chhiar loh phal chi a ni lo e.

Vawiin World Book Day pualin lehkhabu chhiar tur ka han sawi a ni e.

Leave a Reply

error: Content is protected !!

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427

Notice: ob_end_flush(): failed to send buffer of zlib output compression (1) in /home/thezozam/public_html/wp-includes/functions.php on line 5427