- Amtea Hauhnar, Zokhawthlir Run
Naupangte pawhin an nute pawnfen tlang vuan dar darin masi lenkhawm in an rawn thleng a. Kawtkaiah nula tlangvalin thingpui lum pahin lengkhawm ei tur zo chhangban an buaipui lui lui mai bawk.
Chhangchhe *bungbawr chunga lenkhawmna ina invawm lut, naunawi nena riah chilh titih kha kan awm nawk a. In neitute pawhin rilru zau tak puin min lo dawngsawng thei vek a. Masi hla in a awih mut naupangho kha khumpuiah hial a remchan dan angin an nu leh pa ten an vawm kawkalh nelh nulh mai thin.
Thlasik khawvawt vin hlar mai khan a tu ate mah kha zai a thulh tir chuang hauh lo va. Masi zun khan min lo phuar hneh em em mai a lo ni. Kan nu leh pate leh rual ute thinlungah khan, ran chaw pekna thleng leh a chhunga nausen chu chhawp hnaih sakin a awm a ni satliah mai lo va. Chu hmunah ngei chuan rinna thla zarin an thlawk vawn vawn a, an va cham chilh hmiah mai a ni ber. Zai pawh kha tui tur a lo ni rêng e. Mi khati zozai, funpui era Bethlehem lam nger tlat tawh mai, an thinlunga krismas zunzam chawh thawha awm mekte ngaihtuahna kha engmah hian a pawt peng zo tawh lo va. Meng phal reng awm lovin zai an vawr dup dup a. Van lal tan pawh an zinga pian kha a lo va manhla hliah hliah dawn em aw ka ti thin!!
Nula tlangval lah lenkhawmna inah leng leh leng lovin an inhawrsai mup mup mai a. Fun thuhmun reng pawh ni se, hei hi a ban tui zawk tiin thiante chhangban ken lai an inkeihsak lawng lawng a, kurtai leh thingpuisen hang nen khan kan va kokim thin teh lul em! An nunah khan interek falna hunin hmun a chang lo va. Ngaihthah thiang lova kan ngaih chu nausen duhawm, kan lawm lai Lal Isua kha a ni mai. Amah chu chhaih nuih kan tum theuh va. A thenin a biangah piaiin a thenin a tawrh tawkin a zakah kan dek a, a biangah te nulin kan chul tlang hliau hliau ni hian ka hre thin. Khang hun lai khan ka bengah hian nausen duhawm kha hlimin a nui hawk iarh iarh thin a ni!
Mahse, tunah chuan engkim mai hi a danglam zo ta, krismas thleng mai hian! A bikin thangthar zinga a tam zawkte nunah krismas hi a lo thlawn bik ta riau ni te’n ka hria a. A zawnga za chuan ka ti hauh lo nain khawpui leh thingtlang lamah he thil inthlauhna hi a takin a hmuh theih a ni.
Pisa lama ka thawhpui pakhat chu krismas apiang mai hian pawnthuah tel meuhvin a puzawnte khaw lamah a nupui fanaute nen an inarkawhchhuah kum tin mai a. Thaibawih thukhawchang riauva lo ngaihsak tawkte pawh an awm thin. Mahse, ani chuan “Hmana krismas kha ka ngai a lawm…” ti chauhvin a chhang mai a. Mahse, ani kha ka thinlung hian thiam a chantir ve tlat a, a suangtuahna hlimthlate chu a tak rama chantir tumin khawpui hulum leh hmun laili a chhuahsan a. Mi tlawm zawkte kianga Lal thar lo piang chu a neih ro thil hlu hlan ve turin lang lo ruamah krismas tuihna tha mi a zawng mai thin zawk a lo ni!
Krismas hi eng vanga hmang nge kan nih tih hi hre mah i la, mipui kan thuhmun fo loh avang hian kan dawnsawn dan pawh a inthlau ngei ang tih erawh a lang reng a. Kawng chu zawhtu awm avanga sial niin, thutiam pawh nghet eltiang mah se la, a tlakna leilung mihring a zir a lo ni ve leh bawk a, ramri kham thiam pawh a har khawp.
Tunlaia kan hman dan hi a zawng a za in ka sel lo va, ka mausam hauh lo ve. Thangtharte pawh nep ta riau, ho leh heheu ta lua hmuhin ka hmu hek lo. Hun liam ta a kan lo tih dan aia tha zawk thil tam tak pawh kan ching chhuak ta zel a nih hi. Ka sawi tum chu hei hi a ni. He hunpui a lo thlena a kum a tel a, Pathian faktu thalai kan tlahniam ta tial tial zawk hi a ni. Zep nak emaw, kohhran tinah hian a ti hulumtu ber thalaite kan pachhe telh telh a, lelaw lama peng bo ta mai mai kan tam tial tial a, koh eih kan har tulh tulh ta mai si hi mena thlak a har ka ti thin! Changkanna in a ken tel a lawm tiin kan inpha mar kumkhua ang tih ka hlau khawp mai. Englekhawle, krismas hian kan lung hi len mawlh rawh se tih hi uar takin ka sawi duh a ni.
Nu leh pate pawh hian kan fate hi krismas nihphung leh awmze dik tak chiang fek fawka hrilh hriat hi kan bat lian tak a ni ta. Hmana i krismas thawnthu hlui ngaihnawm leh hlu tak takte kha i fanu fapate hnenah tharthawh fo la ka va duh em!
Thalaite u, changkang leh tunlai ta em ema kan hriatte hi nau piang lawm nan a lo compatible lem lo fo. He hunpuiah hian internet khawvel kal tlanga interek a thiang lo va, Social Media hmanga so sual mai mai hun a ni lo va, mahni sahmim chauh hnawh puarna hun lah a ni hek lo. Ruihhlo leh nulat tlangvalna kawngah te, mipat hmeichhiatna thila khaw hawi tih zauh ve duhna thinlung kan lo pu a nih ngat phei chuan a buk thelhin kan thelh tihna a ni ang. Kan thinlungah van Lal ber hi lo piang se kan duh tak zet a nih chuan amah faka zai han vawr te, a thawh dan a zir zela lam han thaite hi a manhla a nia aw? Kum tawp khar nan leh kum bul tan nan duh thu sam a ni. Tin, midang tan he hunah hian i theihna chin chinah malsawmna nih tum bawk ang che! I inchhir lovang. Chu chu krismas dik tak chu a ni.
Hmana krismas zunzam khan Mizote nunah a tharin thu sawi leh se la. Inhnangfakna dang dap lovin hawh teh u, kan zavai hian nun tlawm neiin bu i let ang u. Berampu, mi nun tlawm tê te khan a ni Lal pian thu kha hre hmasa ber a, hlim leh lawm taka kir leh ta ni!
Ka’n ti leh teh hram ang. Hmana krismas kha kei zawng ka ngai mange!
“Aw, Angel te chu lo zai nawn leh se,
Bethlehem dai hmun khawhara ka awm lai hian.
An rimawi leh an thawm te chu;
Kan thinlungah kumkhua in cham rawh se.”
- Bungbawr : Bawngbawr ti a lam ri pawh kan awm e. ‘Marawhchu regional variant-ah ngai i la, hriatthiam lohna tur a awm lo ve.