Kum zabi 18-na hun laia Travancore lalrama Kristiana inlet, chi inthliarna dova nasa taka beitu, Devasahayam chu Pathianni khan Pope Francis chuan Vatican-ah mi thianghlimah a puang.
Lazarus (Lazara) tia hriat ni bawk, Devasahayam hi Indian mi pangngai (layman) zinga Vatican-in mi thianghlima a puan hmasak ber a ni.
Neelakandan Pillai-a Hindu hnam tha chhungkua tun laia Kanyakumari-a piang a ni a, Travancore lal inah hna a thawk thin.
Kum 1745 khan Kristianah inletin a hming pawh Devasahayam tih leh Lazarus tih a pu zui ta a. Chi inthliarna nasa taka dovin amah pawhin a tuar nasa a, tihhlum a nih phah hial.
Kum 2012 khan Vatican chuan ‘martar’-ah a lo puang tawh bawk.
Kum 2013 khan nu pakhat, nau thla sarih mi pai chuan Devasahayam-a hminga tawngtaiin beiseiawm tawh lovah a fa chu tha takin a hring niin a insawi a, mi thianghlima puan tura chhawp chhuah a nih phah.
Nu hian a nau pai hi damdawi thiamte chuan a thi niin an sawi a, chet pawh a che tawh lo; mahse, Krista tana martar hnena a tawngtai hnuah a che leh ta niin a sawi.
Vatican pawhin he thil thleng hi pawmpuiin Devasahayam-a chu mi thianghlimah a puang ta a ni.
“Mi thianghlim nihna hi mi tute pawh kan dam chhunga zalen taka nun theih nana beitute pek a ni,” tiin Father John Kulandai chuan a sawi a. Ani hi Vatican-a puan a nih lai hian awmin Kanyakumari atanga Devasahayam-a mi thianghlima puan a nih theih nana beitute zinga mi a ni.
A tirah chuan Vatican hian a hming hi Devasahayam-a hnam tha a nih laia a put, ‘Pillai’ tih chu a dah tel a. Chi bing hming tar lan duh lohna nasa tak lantir a nih hnuah paihin Devasahayam tih chauh hman a ni ta a ni.
“Saint Devasahayam-a hi intluktlanna leh chi inthliarna a bo theih nana beitu a ni a. Mi thianghlima puan a ni hi India chi leh chi, hnam kara intihbuaina a tam mek lai a ni,” tiin IAS officer chawl tawh, Devasahayam, Vatican hnena Devasahayam-a chi hming paih a nih theih nana thlentu chuan a sawi.