- Mahmuaka Chhakchhuak
Kan ram chhungah hian ramngaw tha tia sawi tur tlem ta ngawt mai hi a pawi hle mai. Tunhma lama Khawzawl leh Hmuncheng ram inkara ‘Ban tha ngaw’ tih thin rengte pawh chu tunah meuh chuan alo chereu zoin thing lian deuh pawh hmuh tur a awm tawh loin thlawhbuaah alo chang zo ta. Sairawkherh nena dai hnai lawka sava kan veh thinnate leh sava thang kan kamna thinte ngei pawh chu kum tam pawh ala liam hmain a hmun leh hma ngai reng mahsela a hmelhmang alo danglam zo tain thing ding pawh hmuh tur awm lohna hmunte hial alo awm tate hian Environmentalist nih kher loh pawhin lung a awih chiah lo a, tangkai taka hmanna hriat tur leh hmuh tur a awm bawk chuan si loh avangin engemaw ti takin lung a ti chhe thei hial zawk mai.
Primary School kan kal laia School chhung atanga sava chiar nak nak kan hriat thinna hmunte ngeiah pawh chuan sava hram thawm hriattur a awm tawh ngai lo a, a reh hian a reh ngawih ngawih mai zawk ta te hian khua a ti har satliah lo a, lung a ti chhe tel thei zawk tlat a ni. Tukverh bula thu tan chuan school huan thlir alo remchang thin bawk a, lehkha zir mawlh mawlh laite ngei pawh hian huan lam kan lo thlir leh reng thin a, chuta kan mit ti tlaitu ber leh kan mit fukna ber chu Savain Fartuah par bawma an thlawk noh noh laite chu a ni thin a, nimahsela chungte chu tunah chuan hmuh tur an awm tawh lo a, hmuh theih tumin zawng zawng mah ila ramhnuai hla takah lo chuan hmuh theih turin an awm tawh kher lo ang. Mitthlaah ala cham a, bengah an chiar rite chu ala cham reng nain tunah zet chuan khua ti hartu mai an lo ni zo ta. Kawmthlang lawka Ekin kiang maia Khiang kunga Thehleiin nungchan zira rang tak taka a tlankawi vel kan hmuh thinte ngei pawh hmuh tur a awm tawh lo a, a hmun leh hma pawh alo danglam zoin engkim mai chu a danglam ta vek a ni mai.
Tunah chuan Film lamah mawi leh nalh tak taka sava thlawk lai leh parzu chi hrang hrang an tlan lai leh ramsa leh rannung chi hrang hrang chevel chu kan hmuh theih awmchhun emaw alo ni ta mai a. Van sang taka Muvanlai thla zap ri kan hriat thinte pawh chu mitthla chunga TV hmai hlai taka mita kan thlir alo ngai ta zawk a. Kawnga kan kal thawm hriaa Varihaw thlawk ri phurh kan hriat ang thinte pawh chu kan damchhung hian kan hre leh tawh ngai dawn lo tura han ngaih mai phei hi chuan lung lam lam a chhe thei hial dawn mai. Zawng rual ramtla laite leh Sakhi tlanchhe laite phei chu he leia kan damchhung hian nang leh kei hian kan hmu leh ange maw chu. Hmu leh dawn pawh ni ila khawilai hmunah hian nge ni chuang ang. An tan hian hmun kan zuah sak mawlh si lo a, thlamuang taka an awm theihna turin a remhre zawk leh a fing zawkte hian humhalh kan tum miau si lo a nih hi.
Tunhnai lawkah khan Hlumte khuaah zankhat lek riakin kan kal a, kawnga kan kal lai atang reng chuan mit a tlai a, thinglung a hahdam nghal mai a sin. Kawngkam hnaih tak takah thing lian tak tak hmuh tur a awm a, ram ngaw tha tak tak ala awm avangte chuan a boruak a nuam em em a, thui tak tak chu ni eng chhun miah loh hian thing hlima han kalte kha ava han nuam tak em aw. Helai hmun hi khawtlangin an humhalh a niin ramngaw tha tak a ni a, nimahsela nakin lawkah hian keimahni bawk hian an la vat chereu leh lo ang tih pawh hi sawi har tak a ni. Humhalh tih pawh hrereng chunga thing kit duh tho te leh thlawhhmaa siam duh thote kan awm thin avang hian heng kan ramngaw tha te hi alo chereu zo tain thlawhbuaah an lo chang zo ta si a tihte ngaihtuah chuan vawiina kan ramngaw tha tak kan neihte pawh hi sun lawk a awl dawn hial mai ka ti.
Ngaw hnuai dai tak kara kham tui fim tak rawn luang ri ker kerte chu a tui bik zia i hriat tawh ve tawh ngei ka ring a, nimahsela tunah chuan chutiang chu hmu leh turin khawilai hmun emaw tak pan alo ngai tawh si ang. Pepsi, Coca cola leh eng eng emaw te chu in tur lo awm bawk tak mahsela mizopa tan chuan kham tui vawt tak chu tui bik tak hi a ni a sin. Hrawk a fah bik a, dang a hnawn bik hliah hliah a, thlantui luang zawih zawih chunga han lem khalh khalh chu manhla tak hi a ni. Chung zawng zawngte chu vawiinah chuan suangtuahna mai a ni ta zawk si a. Heti renga kan khawsak a, ram ngaw tha kan vah chereu zel si hi chuan tun atanga kum 50 rawn la thleng leh turah pawh hian ramngaw hnuaia khamtui vawt hi in tur a awm kher awm lo e. Hetia ka han sawi avang hian khamtui vawt hi ka sawi mawi satliah a ni hauh lo a, keini tan chauh a ni loin ramhnuaia cheng nungcha chi hrang hrangte hian keini ang bawka tui tel lo a an nun theih loh avangin ka sawi kep lo thei lo a ni. Khawvel nunphung hi a danglam thuta nungchate hian tui an mamawh lote a nih ngawt loh chuan nun khawchhuahna atan tui awmna hmun apiang chu an pan a ngaih tlat bawk si avangin min pem bosan zel lo thei si lo hi a pawi a ni.
Kawngpui tha kan neihna atan leh hmasawnna tur thil tangkai tak tak atan thing leh mau tam tak tak kan kit thin a, a tulna vanga kihthluk chu hriatthiam theih maiah pawh lo ngai ila, kum khat emaw lek thlawhhma atana zau tak taka ram ngaw tha kan vat thin hi chu sim a, bansan a hun takzet tawh a ni. Thing leh maute’n boruak tha min pek lam chu kan sawi hman lo ni mai zawk sela nungchate tana chenna hmun tur awm lek loa kan vat chereu zo hi chu a pawi a ni. Thangfen hram ri hriat tur a awm tawh loh a, Chingpirinu meuh pawhin thla eng hnuaia a thiam ang tawka fakna hla a tih rik hriat tur a awm ngai tawh loh hunah meuh chuan nang leh kei hian kan tu leh fate tan thawnthu bak sawi tur kan nei lo ang a, tawngkam thiam lo deuha kan sawi phei chuan an la awih lo emaw te a ni hial ang. Chutah zet chuan ka pu thawnthu min hrilh chu lasi thawnthu ang lek alawm maw le an la tih meuhah chuan tukhum thak lo pui hi kan la hiat nuah nuah mai thei a ni. Chutiangte ngaihtuah paha thlifim dawnga ka thut reng lai chuan ka mit atangin mittui alo hnam tiam tiam a, insum karna nei lek loa tah hawm hawm ka chak viau tak nain ka kalsawn ta zawk a.