Indian health ministry chuan COVID-19 hri chhuak thar, Omicron variant chu a ram chhungah chuan invenna pek that a nih avang leh Delta variant-in nasa taka a nuai tawh avanga miin he hri ngaia neihna an neih tawh dawn avangin a thawh nep theih thu a sawi.
“India-ah hian chak taka invenna pek kalpui a ni a, Delta variant avangin miin hri leng hi an taksain ngaiah a neih theih tawh avangin nasa lo zawka a thawh theih a rinawm,” tiin Zirtawpnia thuchhuah a siamah a tar lang.
“Hetih rual hian science thiamna hmanga finfiahna tur chu kalpui mek zel a ni,” a ti bawk.
India-ah hian Ningani khan Omicron kai hi mi pahnih hmuh chhuah a ni a. Darkar 24 liam ta chhungin Covid-19 kai hi mi 9,216 hmuh chhuah niin mi 391-in an thihpui leh hman a, mi 4,70,115-in an thihpui tawh.
COVID-19 kai hi mi maktaduai 34.62 chuang an ni tawh thung tih health ministry-in a chhinchhiahnaah a tar lang.
Health ministry chuan Ningani khan Omicron coronavirus variant kai hi mi pahnih an hmu chhuak tih an puang a. Pakhat hi South Africa atanga lut niin pakhat zawk erawh zin chhuahna nei miah lo a ni.
Ministry chuan chhim lama Karnataka state-ah ve ve niin kum 66 mi, South Africa atanga thlawhnaa India-a lut leh kum 46 mi doctor an ni tih an sawi.
An mi hnimhnaih mi za chuang chhui nghal niin endik an ni nghal bawk a, an zinga mi panga vel chuan hri an kai ngei.
Thuneitute chuan kum 66 mi zawk hian a taksaah natna lang chhuak a neih loh avangin a thlenna khualbukah mahnia awma inenkawl turin an ti tih an sawi.
November 23 khan inendikin hri a kai lo tih a hriat hnuah November 27 khan Dubai-ah a zin a, India-a lut zui niin an sawi.
Doctor hi November 22 khan a taksa a na a, a khua a sik bawk avangin a inendik a. A inkhung hrang nghal bawk a, a hmaa a lo hnimhnaih zinga mi panga erawh hri an kai tih finfiah a ni.
Hri chi thar hi eng ang chiah nge hriat a la ni lo va, a hmaa mite aia damlohna thlen nasa thei a ni dawn em tih te, invenna hman mekten a tiziaawm thei em tihte pawh hriat a ni rih lo.
India hian Omicron variant avang hian ram eng emaw zat chu ‘hlauhthawnawm’ dinhmunah dahin heng ram atanga a rama lutte chu an thlen rualin a endik zel.
Heng ni lo ram dang atanga lutte chu thlawhna pakhata chuang zinga 2% zel endik an ni bawk a. Eng hri ber nge an kai tih hriat nan genome sequencing tih zel niin Nilaini pawh khan ram dang atanga lut mi 8,000 dawn endik an ni.
India rama medical research organisation lian ber, Indian Council of Medical Research (ICMR) hotupa, Dr Balram Bhargava chuan hri chi thar avang hian mipuite chu chiai lo tur leh invenna la theuh turin a ngen.
“Vaccine lak hi kan mamawh thuai thuaina a sang hle a, a bikima lak thuai thuai hmanhmawh a ngai a ni,” a ti.
Health policy expert Dr Chandrakant Lahariya pawhin invenna la la lote chu zawn chhuah thuai thuaia an lak theih nana hma lak a ngai tih a sawi.
“Variant thar a lo chhuah hian mi inthlahdah deuhte an lo biru thin a; mahse, heng mite hi thlah zalen mai chi a ni lo,” a ti.
India-ah hian state eng emaw zat chuan ram dang atanga lutte endik leh kaihhruaina khauh tak tak an siam hlawm tawh a. South Africa, Botswana leh Hong Kong atanga lutte phei chu endik ngei ngei turin an ti.
Our World In Data-in a tar lan dan chuan Indian 56% chuang chuan invenna hi dose khat tal an dawng tawh a. An zinga 32% chuan a bikimin an dawng tawh a, 24%-in dose khat an dawng tawh.