Indian Prime Minister Narendra Modi-a sorkar chuan an ram inthlanpui neih hmaa budget an pharh hnuhnung ber tur chu an pharh ta.
Interim budget pharh tak hi April 1 atanga inthlana zawha sorkar thar a din thlenga hman tur a ni.
Finance Minister Nirmala Sitharaman-in Ningania a pharh tak budget-ah hian an sorkara an lo tih than ang bawkin hmasawnna ruhrel dinna tur an dah tam leh a, hei hi Indian economy thanna bul pakhat pawh a ni.
$ tluklehdingawn 130 chuang zet hmasawnna ruhrel dinna atan hian dah niin heng zingah hian kawngpui sialna tur leh lawngchawlh hmun siamna tur te pawh a tel a. Hemi huanga sum dah hi nikum aiin 11% laiin a tam zawk a; mahse, kum 2019 atanga en leta sum dah a let thum dawn dawna a pung thin aiin a pung tlem zawk.
Sitharaman-i hian kum nga lo awm leh tur chhungin mi maktaduai 30 dawn chen theihna tur chenna in maktaduai 20 vel an sa leh dawn tih a sawi.
“He thil hian hna siam leh in saknaah thingtlang mite economy nasa takin a siam lian dawn a, sorkarin socio-economic agenda a neih tihpuitlinna tur a ni bawk,” tiin economist, QuantEco Research dintu ni bawk, Shubhada Rao-i chuan a sawi.
Vantlang tana sum hman tam chuan India sum thawh chhuah (GDP) chu 7% chuangin a tithang dawn niin a. Kuminah hian ramin pawisa a thawh chhuah leh a hmanral inthlauhna (fiscal deficit) chu chhiah lak tihpuna a zahve vel, 5.1%-a tihhniam tum a ni.
“Finance minister hian kum 2026-a fiscal deficit 4.5% nihtir a tum kawnga a hmalakna a ni,” tiin Rao-i chuan a sawi.
Budget tharah hian middle class tan chhiah chawi tihhniamna tur thar a awm lo va. Modi-a sorkar hian inthlan an hmachhawn turah vantlangin hamthatna an dawn theihna tura scheme hrang hranga sum hman tur a tipung nasa hle thung a, mipuite hip nan chhungkaw maktaduai 10 hnena in chunga ni chakna hmanga power siamna daha a thlawna electric hman theihna tur thil pawh a tel.
India hian a thlawna buhfai sem, Covid-19 hun laia mi a la kalpui reng a, hei pawh hi mihring maktaduai 800 tan kum nga chhung atan kalpui zui leh a ni dawn.
Rorel lai, BJP hi tun hnaia inthlanah state pathumah hnehna an chan leh avangin sorkarna an chan leh ngei rin a ni a, Modi-a pawh a invawrh sang thar leh mek.
Hetih mek lai hian sorkar hi hriselna lam leh zirnnaa a insen nasat loh avangin sawisel a hlawh a, an hmingthatna pawh a hliah ve deuh mek bawk.
Reserve Bank of India (RBI) governor hlui, Dr Raghuram Rajan chuan India hian hmuh theih khawpui lian tak tak a din laiin mihring tha a din tam tawk lo niin BBC hnenah a sawi a. Hei hi hna nei lo vanga buainain India a chim chhan pawh niin a sawi.
“Hna tha neih loh chuan mit del chungin kan thlawk a ni,” tiin Dr Rajan chuan a sawi bawk a. India hmun thenkhatah hian Africa-a Sahara thlaler chhehvela chengte aia khamkhawp ei tur nei hmu lo an awm nual nia sawiin , hei hi ‘pawmzawm mai chi loh’ a nih thu a sawi bawk.
Economist-te chuan budget pharh takah hian private investment lam thang chak lo ngaimawh a ni lo chu tha an ti lo bawk.