- Vanlalbuatsaiha Pachuau, Chaltlang, Aizawl
Hmanlai kha chuan aia upa zah hi ziak lova dan awm angah an lo chhal hial \hin a, heti khawp hian aia upa zah hi kan pi leh pute khan an lo ngaipawimawh viau a ni ngei ang. Aia upa zah hi nula leh tlangvalte khan an lo ngaipawimawh \hin hle maia, chawhlui kil ho nikhuaah pawh upa ten an bar hmasak hma loh chu bar hmasa tuah \an an tum ngai lova, kham hnuhnun ber chu tlawm thlakah an ngaia,a kham hmasa saah an la \ang zui \hin.Tin,upate chu biak hmasaka, a \awng hmasa tua \an chu nula leh tlangvalten an tih tur ve rengah an ngaia, chuti khawp chuan upate an lo zah thiam hle a ni.
Ral do nikhua pawhin tlangvalte chuan mahni duhdan leh ngam huai avanga kal hmasa ngawt lovin Val upate an ngaichang \hin a, Val upate chuan an awm zel dan tur te, engti zawnga run tur nge tih te an relin an ngaihtuah \hin a, thuawih takin ral do tlangvalte khan an zawm mai zel a lo ni. Heng zawng zawnga tlangvalten Val upate thu an awih theih mai zelna chhan nia langchiang ta em em chu tlangvalte nunah khan aia upa zah theihna a beh tlat vang a ni kan ti thei ang. Zonun-a bet nghet tlata kan lo sawi \hin aia upa zah hi tunlai chhanah erawh sawi leh fak a hlawh ta lutuk lo emaw ni aw? Tih theih a ni taa,tun hma nun kha chhui let ta ila kan pha ta lo hle niin a hriat. Chuvangin, kawng hrang hrangin kan inzirtira,kan tuh chhoh leh a pawimawh hle a, chutianga kan inzirtir dan tur hrang hrangte han tarlang ta ila:-
INCHHUNGKHURAH ZIRTIRNA NGAWRH TAKA INPEK A PAWIMAWH
Kan nu leh pate khan min hrilh fo \hin chu,”Inchhung hi zirna sikul pakhat a ni tel a,chuvangin inchhunga kan thil zir hi a pawimawh em em a ni” tih hi. Hetiang taka inchhunga inzirtir hi nu leh pate zawk pawhin an ngaipawimawh anih chuan keini tan lek phei chuan a va pawimawh dawn em! Mahni inchhung \heuhah hian aia upa zah pawimawhzia te,hlutzia te leh a \ulzia thlengin nu leh pate hian mahni fate kiangah kan tlangaupui thar a ngai takzet. Chhungkuaah hian nasa zawka kan inhrilh loh chuan \henawmte hian min rawn hrilh ngawt dawn lova, chuvangin inchhungkhurah hemi kawngah hian zirtirna ngawrh taka inpek hi a pawimawh hle kan ti thei ang.
Mahni aia u zawkte han kal pelh mai hreh lohna te, han biak loh mai duh tawhna te hian kan \halaite nun mai bakah kan ram hrim hrim heti zawng hian min ei mek emaw ni chu aw? Mahni \heuh beng sikin lo inngaihtuah thar teh ang. Kan pi leh pute khan tun kan dinhmun hi min rawn hmuh pui ta se, aia upa zah kawnga kan tlakhniam tawhzia an hmuh hian engtin tak min ngai ve ang maw? Nu leh pate kan pawimawhna a va sang leh zual em.
MI CHANGKANG NIHNA
Hnam changkang apiangin upate an zah \hin. Japan ramah chuan tar enkawlna hmun hi siam a ni a,tar ten chutah chuan an duh tinreng an ti ve thei vek bawk. Tar enkawlna hmunah chuan an lo upat hnuin an awm \hina, a enkawltute erawh tam zawk chu Japanese \halai rual an ni. Hei hian chiang taka a tihlan chu Japan ramah chuan aia upa zah leh duat an ngaihpawimawhzia a entir kan ti thei ang. Tin, an nunphung chu ‘Eastern Culture’ tih te pawha lo sawi hial a ni tawh a ni. Mi changkang nih hi thil eng nge maw ti takah kan ngai \hin a, neih nunna te hi changkanna emaw kan ti tlat fo a,a pawi hle. Aia upa zah nachang hre miah lo,chhungkaw neinung tak ni si te hi thil awm ve thei tak chu a ni. Hetiang hi ‘changkang \helh’ an tih chu a ni. Hawh teh u,keini ho leh kan chhungkua \heuh hi chu changkan dan dikin i changkang ang u. Amah Liandala ngeiin,
Aia upate zah thiamin, An thute awihin zawm fo rawh; Pi pute ro thil hlu a ni, Aia upate zah thiam rawh, tiin aia upa zahna hla a lo phuah fel dim diam tawh anih kha.
RAM LEH HNAM HMASAWNNA CHI KHAT
Kan ram leh hnam hi nuama siam tur chuan aia upa zahna hi kan vawn nun a pawimawh ve tlat asin. Tin,upate tello chuan rorel a khingbai a,hringnun hi a kim lo riau ania. Pumruaah a ni emaw,pianhmang leh rilru chak kawngah pawh ni se,kan aia upate aia kan lo chungnung vek anih pawhin upa zawkte an nihna kha hre rengin keini aiin te mah se,dawrawm mah se,upa chu upa an ni tlat!
Anni aia indahsang thei hi kan ni lo tih hi i hre thar leh teh ang u. Ramin hma a sawn dawn chuan aia upa zahna hian \han lam a pan ve angai,upa zawkte hi an pawimawha,an hlu a,min kaitu atan an \angkaia,vawiin thleng hian upa te tello chuan sera mu kan thur thei lo anih hi maw!
Aia upa zahna kawngah hma kan sawn telh telh a, kan chawi nun tial tial chuan ram leh hnam pawhin tun ai ngawt chuan hemi kawngah hian hma kan sawn ngei ang tih hi Luka ziak tlukin a chiang kan ti thei ang. Nang leh kei kan pawimawha, chhungkua pawh kan pawimawh tel bawk asin. Kan \anruala, upate kan zah thiam chuan upa zawkte pawhin zah let hun min la nei ve ngei ang. Tunge mahni ram neih chhun hmasawn duh lo ang? Kan duh vekin a rinawm, chutiang tur chuan aia upa zahna kawngah tun aiin kan zavai mai hian \an i la thar sauh sauh ang u.
Chhungkuaah tun ai nasaa kan inzirtira, mahni tu leh fate bulah aia upa zah pawimawhna leh \ulna kan tlangaupui chuan kan ram hian hma a lo sawn deuh deuh anga, changkanna dik chu rap chhoin, ram leh hnam hmasawn bawk,changkanna dika changkang bawk kan lo ni mai dawn a lo ni.
Luang zel ang che Zoramah hian,
Rangkachak aiin i hlu zawk;
Cham reng ang che kan thinlungah,
Thangthar nun dan zel timawi rawh.