Russian President Vladimir Putin chuan Ukraine khawchhak lama hel pawlin an awp mek hmun hnih, ram indang anga a puan tawhah a sipaite lut turin thupek a chhuah.
Thawhtanni zana thil thleng video lak atanga a lan danin Russian sipaite lirthei chuan Ukrainian ramri an pan suau suau a ni.
Russia chuan a sipaite hi ‘muanna siamtu tur (peacekeeping)’ atana an tirh luh a nih thu a sawi a. Helai hmun hniha inlak hran tuma helte hi kum 2014 atanga a lo thlawp tawhte an ni.
United States erawh chuan peacekeeper atana tirh hi ‘engmah lo’ a nih thu a sawi a. Russia chuan indo tura bul a tanna mai niin a sawi.
Ukraine president chuan an ram chuan engmah leh tumah hlauh an nei lo tih a sawi.
Thawhtanni zan reia an ram mipuite hnena thuchah a sawiah President Volodymyr Zelensky chuan an thawhpui ramte chuan Ukraine chu pui turin a sawm.
“Tun hi kan thian leh thawhpui tak takte pawimawh hun a ni a, thu maia Russian Federation dotu hriatna a ni,” a ti bawk.
Ram tak tak chuan Ukraine ram an luh tak avangin an hrek zui rin a ni.
Tun hnai thla eng emaw ti chhung hi Russia-in Ukraine a rûn mai rinna a awm a, a sipai 1,50,000 vel zet Ukraine ramri-ah a chhawp niin US chuan a sawi.
United Nations Security Council thutkhawm hmanhmawhah US Ambassador Linda Thomas-Greenfield chuan Russia-in a sipaite ‘peacekeeping force’ anga a sawina chungchang chu, “Eng ang mi nge a nih tih chu kan hria,” a ti.
Russia-in ram indang anga Luhansk leh Donetsk te a puang mai chu Ukraine a rûn mai theihna tur remchang a zawnna niin a sawi bawk.
Russia hian Ukraine khawchhak lama indan tuma bei hel pawl rawng takte hi kum riat chhung zet a lo thlawp tawh a. An thlawp tan atang hian indona avangin civil mi telin mi 14,000 zet an thi tawh.
Tun hnai kum eng emaw zat chhungin Donetsk leh Luhansk-a Russian passport pek chhuak a ni.
Kartawp atang khan heng hmun hniha hmeichhia, naupang leh kum upate chu Russia-a sawn chhuah tan an ni.
Thawhtannia darkar khat thu a sawiah Putin-a chuan Ukraine hi an ram chanchinah an rama mi a nih thu a sawi a, Ukraine khawchhak lam chu ‘hman ata tawh Russian ram’ a ti.
UN-a Russian Ambassador Vasily Nebenzya chuan Ukraine khawchhak lam, Donbas region-a helho awm hmun an luh chu Ukraine-in an nawr zel tur dan nan a nih thu a sawi a. “Donbas-a thisen a luan zel hi kan phal tawh lo,” tiin Ukraine ram china an luh chhan a sawi.
Russia-in a sipaite a chettir dan chungchangah hian khawthlang lam ram thiltitheite chuan Ukraine an tan thu an sawi hlawm a, Russia hian a rûn tak tak a nih chuan na taka an hrek tur thu an sawi hlawm a; mahse, hei hian nghawng a nei pha dawn em tih erawh a hriat loh.
US chuan Putin-a chet dan an dem thu a sawi tawh a, President Joe Biden pawhin executive order tichhuakin American-te chu tuna Russian sipaite luhna hmunah hian investment, sumdawnna leh suma puihna ang chi hrim hrim titawp vek turin a ti a. White House chuan tuna hrekna an kalpui hi Russia-in a rûn tak tak a nih chuan a aia huam zau leh na zawka kalpui a nih tur thu a sawi bawk.
UK Prime Minister Boris Johnson chuan Russia hian Ukraine-in ram a nihna a neih a bawhzia a, khawvel dan a palzut niin a sawi a. Putin-a chu thapui thawh tura a inbuatsaihzia a lang nia sawiin ‘hrekna rapthlak tak’ kalpui a nih dawn thu a sawi.
European Union pawhin ‘inpumkhatin, nghet tak leh Ukraine lungrualna nen’ an kal ngei tur thu a sawi.
Australian Prime Minister Scott Morrison pawhin Russian sipaiten peacekeep an tih chu a pawm loh hulhual thu a sawi a. Thuthar lakhawmtute hnenah, “Pawmawm loh hulhual a ni a, muanna thlen tur anga insawina hi engmah lo mai a ni,” tiin a sawi.
Germany Chancellor Olaf Scholz leh France President Emmanuel Macron chuan Russian hruaitu hi an be leh tawh.